دانلود فایل پاورپوینت نظام های اقتصادی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

چند نکته مقدماتي

—تقسيم بندي هاي متداول نظام هاي اقتصادي (که عمدتاً برگرفته از آرای کارل مارکس است) بيشتر با روند طي شده در کشورهاي اروپايي تطابق دارد.

—حتي در کشورهاي اروپايي هم مراحل مربوط به تغيير و تحول نظامها به صورت همزمان اتفاق نيافتاده است.

—هيچ يک از اين نظام ها در عمل به شکل خالص وجود نداشته است. به وي‍ژه آنکه تحول نظام ها تدريجي بوده و يک نظام به طور ناگهاني جاي خود را به نظام جديد نداده است.

—مواردي از بازگشت به نظام قبلي وجود دارد.

—

اسلاید 2 :

طبقه بندی نظام های اقتصادی

—مارکس تحولات کلان اجتماعی را ناشی از تحول شیوه تولید می داند.

—عناصر تشکیل دهنده شیوه تولید عبارتند از:

¡نیروهای تولیدی (شامل نیروی کار، دانش نهفته در ابزارهای تولید و ....)

¡روابط تولیدی اعم از روابط فنی و اجتماعی (شامل مالکیت، قدرت و سایر روابط ناظر به دارایی های تولیدی جامعه و نیز انجمن ها، اتحادیه ها و روابط میان طبقات اجتماعی)

—به عقیده وی هر گاه روابط تولیدی (به ویژه مناسبات مالکیت) هماهنگی خود را با نیروهای تولیدی از دست بدهد شیوه تولید در هم شکسته خواهد شد.

اسلاید 3 :

طبقه بندی تاریخی نظام های اقتصادی-2

— از نگاه مارکس شیوه های تولیدی که در تاریخ تجربه شده يا خواهد شد عبارتند از:

¡کمون اولیه (که در آن سبک زندگی بیشتر به صورت شکار و گردآوری است)

¡شیوه تولید آسیایی (که در چین، هند و مصر باستان برقرار بوده است)

¡شیوه تولید برده داری (که در روم و یونان باستان رواج داشته است)

¡فئودالیسم

¡سرمایه داری

¡سوسیالیسم – کمونیسم

—محور اصلی مطالعات مارکس فئوداليسم، سرمایه داری و سوسياليسم است.

—پيش از ورود به بحث فئوداليسم لازم است درباره اقتصاد در جوامع سنتي تامل بيشتري داشته باشيم.

اسلاید 4 :

انسان شناسی اقتصادی

—بخش مهمی از دانش ما درباره سبک زندگی جوامع بدوی و اجتماعات سنتي حاصل مطالعات انجام گرفته در عرصه «انسان شناسی اقتصادی» است.

—کارل پولانی (1964-1886) از برجسته ترین متخصصان تاریخ اقتصاد و انسان شناسی اقتصادی است.

—وی دو رویکرد به اقتصاد را تفکیک می کند:

¡رویکرد صورت گرا: اختصاص به جامعه مدرن سرمایه داری دارد و اقتصاد نئوکلاسيک نمونه کامل آن است.

¡رویکرد ذاتگرا: که تصوير دقيق تري از انسان در جوامع غير سرمايه داري به دست مي دهد.

اسلاید 5 :

تلقي هاي رويکرد صورتگرا

—انگيزه انسان از فعاليت اقتصادي کسب سود است. (انسان اقتصادي)

—انگيزه کسب سود انسان را به مبادله بازاري مي کشاند.

—اگر انسان ها به حال خود رها شوند بازارها به طرزي خودجوش سر بر مي آورند.

—رفتار تاجر در بازار طبيعي است و هر رفتار ديگري جعلي است و نتيجه دخالت در غرايز بشر است.

—انگيزه انسان براي کار کردن دريافت دستمزد است. کار کردن در ذات خود مطلوبيت منفي دارد.

اسلاید 6 :

دستاوردهاي انسان شناسي اقتصادي

—«طبيعي» نيست که انسان انگيزه سود داشته باشد.

—«طبيعي» نيست که انسان به ازاي کار کردن اجرت بطلبد.

—«طبيعي» نيست که انسان کار کردن را به حداقلي اجتناب ناپذير محدود سازد.

—انگيزه معمول براي کار کردن نه سود بلکه معاوضه به مثل و رقابت و لذت بردن از کار و تاييد اجتماعي است.

—انسان در همه عصرها يکسان بوده است.

—نظام هاي اقتصادي علي الاصول در مناسبات اجتماعي حک مي شوند. توزيع کالاهاي مادي را انگيزه هاي غير اقتصادي تضمين مي کنند.

—ثروت جامعه ابتدايي نه سرشتي اقتصادي که سرشتي اجتماعي دارد.

—

—

—

—

اسلاید 7 :

دستاوردهاي انسان شناسي اقتصادي - 2

—معاوضه به مثل Reciprocity و باز توزيع Redistribution اصول رفتار اقتصادي هستند که نه فقط براي جوامع ابتدايي بلکه براي امپراطوري هاي بزرگ و غني نيز به کار مي روند.

¡مالينوفسکي در تحقيقات خود مي نگارد: کل حيات قبيله را بده و بستان مستمري فراگرفته است.

¡ثورنوالد مي گويد: آنچه امروزه داده مي شود فردا با ستاندن جبران مي شود. اين عبارت است از اصل معاوضه به مثل که همه مناسبات حيات ابتدايي را فراگرفته است.

¡در همه دولت هاي باستاني (چين باستان، مصر،‌ بابلو ..)‌ پول فلزي رايج بود اما پرداخت عمدتاً ‌از طريق اجناس ذخيره شده در انبارهاي غله بود که ميان بخش غير مولد جمعيت يعني مسوولان و سربازان و و طبقات مرفه توزيع مي کردند.

—پوتلاچ از اشکال معروف معاوضه به مثل است.  

اسلاید 8 :

دستاوردهاي انسان شناسي اقتصادي - 3

—تجارت از بطن يک جامعه سرچشمه نمي گيرد. تجارت امري بيروني است و در گرو وجود جوامع گوناگون.

—تجارت خارجي نه در تجارت ميان افراد بلکه در تجارت ميان جمع ها ريشه دارد.

¡تجارت در شکل سفرهاي دسته جمعي انجام مي شود و ماهيتاً نوعي رابطه اي ميان قبيله اي و ميان شهري است.

—تقسيم کار نه از تجارت يا مبادله بلکه از امور جغرافيايي و زيستي و ساير امور غير اقتصادي نشأت مي گيرد.

—پول ابداعي سرنوشت ساز نيست؛‌ بود يا نبود پول ضرورتاً تفاوت ماهوي در نوع اقتصاد به بار نمي آورد.

¡پول مثل بازارها اساساً پديده اي بيروني است که اهميتش براي جامعه را مناسبات تجارت خارجي تعيين مي کند.

—

اسلاید 9 :

حک شدگي و فک شدگي

—ابداع مفهوم حک شدگي embeddedness و فک شدگي disembeddedness  یکی از مهم ترین نوآوري هاي پولانی است.

—حک شدگي: اقتصاد در جوامع سنتی مستقل از سياست و مذهب و مناسبات اجتماعي نبود بلکه در بستر مناسبات اجتماعي تعريف مي شد.

—فک شدگي: متفکران مدرن تلاش کردند اقتصاد را از بسترهاي اجتماعي جدا کنند و جامعه را به ملحقه نظام بازار تبديل نمايند.

—