آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده 13 قانون مواد خوردنی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی

بخشی از مقاله

در اجراي تبصره سه قانون اصلاح ماده 13 قانون مواد خوردني، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي مصوب آذرماه 1379 مجلس محترم شوراي اسلامي، بدينوسيله آيين نامه اجرايي ماده مذكور را مشتمل بر 5 فصل، 95 ماده، 54 تبصره و 46 بند به شرح ذيل تصويب مي نمايد.

فصل اول بهداشت فردي
ماده 1: كليه متصديان و كارگران و اشخاصي كه در مراكز تهيه، توليد و توزيع و نگهداري و فروش و وسايط نقليه حامل مواد خوردني، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي و اماكن عمومي اشتغال دارند، موظفند دوره ويژه بهداشت عمومي را به ترتيبي كه معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تعيين و اعلام مي نمايد گذرانده و گواهينامه معتبر آن را دريافت دارند.
تبصره 1: مديريت و يا تصدي و اشتغال به كار در هر يك از كارگاه ها و كارخانجات و مراكز و اماكن و وسايط نقليه موضوع اين آيين نامه بدون داشتن گواهينامه معتبر موضوع ماده 1 ممنوع است.
تبصره 2: استخدام يا بكارگيري اشخاص فاقد گواهينامه معتبر مندرج در ماده 1 اين آئين نامه در هر يك از كارگاه ها و كارخانجات و اماكن و مراكز و وسايط نقليه مذكور ممنوع است.
تبصره 3: اشخاصي مانند صندوقدار، باغبان، نگهبان، راننده و نظاير آنها كه در اماكن موضوع اين آيين نامه شاغل بوده ليكن با مواد غذايي، آرايشي و بهداشتي ارتباط مستقيم ندارند از شمول ماده 1 فوق و تبصره هاي 1 و 2 مستثني مي باشند.

ماده 2: كليه متصديان، مديران، كارگران و اشخاصي كه مشمول ماده 1 اين آئين نامه مي باشند موظفند كارت معاينه پزشكي معتبر در محل كار خود داشته و هنگام مراجعه بازرسين بهداشت ارائه نمايند.
تبصره 1: كارفرمايان موظفند هنگام استخدام اشخاص گواهينامه معتبر ماده 1 و كارت معاينه پزشكي آنان را ملاحظه و ضمن اطمينان از اعتبار آن در محل كسب نگهداري نمايند.
تبصره 2: كارت معاينه پزشكي منحصراً از طرف مراكز بهداشت شهرستان يا مراكز بهداشتي درماني شهرك و روستائي وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي صادر خواهد شد. مدت اعتبار كارت فوق براي پرندگان، اغذيه، ساندويچ، بستني و آبميوه فروشان و قنادان و شاغل مشابه و نيز كارگران كارگاه ها و كارخانجات توليد مواد غذايي و بهداشتي فاسد شدني 6 ماه و براي ساير مشاغل موضوع اين آئين نامه حداكثر يك سال مي باشد.

ماده 3:
متصديان و كارگران اماكن و مراكز و كارگاه ها و كارخانجات و وسايط نقليه موضوع اين آئين نامه موظفند رعايت كامل بهداشت فردي و نظافت عمومي محل كار خود را نموده و به دستوراتي از طرف بازرسين بهداشت داده مي شود عمل نمايند.

ماده 4: كليه اشخاصي كه در اماكن و مراكز و وسايط نقليه موضوع اين آئين نامه كار مي كنند بايد ملبس به لباس كار و روپوش تميز و به رنگ روشن باشند.
تبصره 1: كليه تهيه كنندگان مواد غذايي نظير آشپزان، نانوايان و مشاغل مشابه و نيز كارگران كارگاه ها و كارخانجات توليد مواد غذايي و بهداشتي كه با اين مواد ارتباط مستقيم دارند ملزم به پوشيدن روپوش سفيد و كلاه و اشخاصي مانند شاغلين و فروشندگان اغذيه و ساندويچ، آبميوه، بستني، شيريني جات، كله و پاچه، جگركي و مشابه آنها علاوه بر روپوش و كلاه ملزم به استفاده از دستكش در حين كار مي باشند.
تبصره 2: در رستوران ها و چايخانه هاي سنتي افرادي كه در امر پذيرايي شركت داشته و با غذا سر و كار دارند ملزم به پوشيدن روپوش و كلاه سفيد بوده و ساير افراد مي توانند از لباس هاي محلي استفاده كنند.
ماده 5: متصديان اماكن و مراكز و كارگاه ها و كارخانجات موضوع اين آئين نامه موظفند براي هر يك از شاغلين خود جايگاه محفوظ و مناسبي به منظور حفظ لباس و ساير وسايل در محل تهيه نمايند.

ماده 6: متصديان مراكز و اماكن و كارگاه ها و كارخانجات و وسايط نقليه موضوع اين آئين نامه موظفند از ورود و دخالت افراد متفرقه به امور توليد و تهيه و طبخ و حمل و نقل و توزيع و فروش مواد غذائي جلوگيري نمايند.

ماده 7: متصديان مراكز و اماكن و كارگاه ها و كارخانجات و وسايط نقليه موضوع اين آئين نامه موظفند به تناسب تعداد كارگران خود به ازاء هر كارگر حداقل 5/2 متر مربع اطاق استراحت مطابق با موازين بهداشتي تهيه نمايند.
تبصره: در هر حال مساحت اطاق استراحت نبايد كمتر از 5/7 مترمربع و ارتفاع سقف آن نبايد كمتر از 8/2 متر باشد.

ماده 8: متصديان كارگاه ها و كارخانجات مواد غذايي و بهداشتي موضوع اين آئين نامه موظفند در صورت لزوم آشپزخانه، انبار مواد غذايي اوليه و سالن غذاخوري با فضاي كافي به تناسب تعداد كارگران و شاغلين با شرايط كاملاً بهداشتي مطابق ضوابط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در محل كارگاه يا كارخانه ايجاد نمايند.

ماده 9: هر كارگر موظف به داشتت كليه وسايل نظافت، شستشو و استحمام اختصاصي مي باشد.

ماده 10: اشخاصي كه به نحوي از انحاء با طبخ و تهيه و توزيع مواد غذايي سر و كار دارند، در حين كار شخصاً حق دريافت بهاي كالاي فروخته شده را از مشتري نخواهند داشت.
تبصره: شاغلين محلهائي مانند ميوه و سبزي فروشي، عطاري، سقط فروشي، بقالي و فروشندگان مواد غذايي بسته بندي شده، همچنين فروشندگان آن گروه از مواد غذايي كه بدون شستشو يا پخت و پز به مصرف نمي رسند از شمول اين ماده مستثني مي باشند.

ماده 11: جعبه كمك هاي اوليه با مواد و وسايل مورد نياز در محل مناسب نصب گردد.

ماده 12: كارگران كارگاه ها و كارخانجات و اماكني كه با پخت و فرآوري مواد غذايي سر و كار دارند همچنين كارگران كشتارگاه ها و محل هايي مانند آنها موظفند هر روز قبل از شروع و بعد از خاتمه كار استحمام نمايند.

ماده 13: استعمال دخانيات توسط متصديان و كارگران مشمول اين آئين نامه در حين كار ممنوع است.

ماده 14: فروش و عرضه سيگار در كارگاه ها و كارخانجات و اماكن عمومي و مراكز و محل هاي موضوع اين آئين نامه ممنوع است.
تبصره 1: اماكن و مراكز و محل هايي كه داراي مجوز و عامليت عرضه دخانيات هستند از شمول ماده 14 مستثني مي باشند.
تبصره 2: فروش سيگار به افراد كمتر از 18 سال در اماكن و مراكز موضوع اين آئين نامه ممنوع است.

ماده 15: مصرف هرگونه محصولات دخانياتي در محوطه هاي عمومي كارگاه ها، كارخانجات و اماكن و مراكز و محل هاي موضوع اين آئين نامه ممنوع است.
تبصره 1: متصديان، مسئولين و يا كارفرمايان محل هاي موضوع اين آئين نامه مسئول اجراي مفاد ماده 15 بوده و موظفند ضمن نصب تابلوهاي هشدار دهنده در نقاط مناسب و در معرض ديده از مصرف دخانيات جلوگيري كنند.
تبصره 2: متصديان، مسئولين و يا كارفرمايان موضوع تبصره 1 مي توانند محل مشخصي را كه كاملاً از محلهاي معمولي و عمومي جدا باشد جهت افرادي كه مي خواهند دخانيات مصرف كنند در نظر بگيرند.

فصل دوم
شرايط ساختماني و بهداشتي مراكز تهيه، توليد، توزيع، نگهداري و فروش مواد غذايي و اماكن عمومي

ماده 16: كف ساختمان بايد داراي شرايط زير باشد:
الف) از جنس مقاوم، صاف، بدون درز و شكاف و قابل شستشو باشد.
ب) داراي كف شور به تعداد مورد نياز، مجهز به شترگلو بوده و نصب توري ريز روي آن الزاميست.
ت) داراي شيب مناسب به طرف كف شور فاضلاب رو باشد.
ماده 17: ساختمان ديوار از كف تا سقف از مصالح مقاوم بوده و طوري باشد كه از ورود حشرات و جوندگان جلوگيري به عمل آورد.
تبصره 1: سطح ديوارها بايد صاف، بدون درز و شكاف و به رنگ روشن باشد.

ماده 18: پوشش ديوارها بايد متناسب با احتياجات و لوازم مربوط به نوع كار و بر حسب مشاغل مختلف، به شرح تبصره هاي ذيل باشد.
تبصره 1: پوشش بدنه ديوار كارگاه هاي تهيه مواد غذايي، آشپزخانه، آبدارخانهانبار مواد غذايي، ميوه و سبزي فروشي، حمام، مستراح، دستشويي، رختشويخانه بايد از كف تا زير سقف و در مورد كارگاه ها و كارخانجات توليدي مواد غذايي تا ارتفاع حداقل چهارمتر كاشي، سنگ يا سراميك و ديوار كارخانجات از ارتفاع چهار متر به بالا مي تواند از سيمان صاف و صيقلي به رنگ روشن باشد.
تبصره 2: پوشش بدنه ديوار انبارهاي بزرگ مانند انبارهاي عمومي و امثال آنها و بنكداري ها مي تواند از مصالح ديگر مانند سنگ و سيمان صاف و صيقل و به رنگ روشن باشد.
تبصره 3: سطح ديوار سالن هاي پذيرايي تا ارتفاع حداقل 120 سانتيمتر از كف با سنگ هاي صيقلي يا سراميك و يا كاشي و از ارتفاع 120 سانتيمتري تا زير سقف با رنگ روشن قابل شستشو پوشيده شود.
تبصره 4: پوشش بدنه ديوارهاي مراكز تهيه و فروش مواد غذايي از قبيل كبابي، جگركي، كله و پاچه، سيراب و شيردان، ساندويچ و اغذيه، پيتزا، مرغ كنتاكي، قهوه خانه و نظاير آنها بايد بر حسب نوع به شرح زير باشد.
بند 1: چنانچه محل طبخ در مراكز فوق الذكر از سالن پذيرايي جداسازي شده باشد قسمت طبخ مشمول تبصره 1 و قسمت پذيرايي مشمول تبصره 3 ماده 18 فوق الذكر مي باشد.

بند 2: چنانچه محل طبخ از سالن پذيرايي جدا نشده باشد كليه ديوارهاي مراكز مذكور مشمول تبصره 1 ماده 18 مي باشد.
تبصره 5: سطح بدنه ديوارهاي مراكز فروش انواع شيريني، خشكبار و آجيل، خواربار فروشي، لبنيات فروشي، انواع نان فروشي و عطاري تا ارتفاع 120 سانتيمتر با سنگ يا كاشي و يا سراميك و از ارتفاع 120 سانتيمتر تا زير سقف با رنگ روشن قابل شستشو پوشيده شود.
تبصره 6: پوشش بدنه ديوارهاي مراكز فروش انواع گوشت و فرآورده هاي گوشتي (قصابي، مرغ و ماهي، سوسيس و كالباس و مواد پروتئيني) بايد از كف تا زير سقف كاشي يا سراميك با سطح صاف با سنگ صيقلي باشد.

تبصره 7: پوشش بدنه ديوارهاي نانوائي هاي سنتي و كارگاه هاي پخت انواه نان هاي ماشيني و ساندويچي و فانتزي و انبار آرد و شكر آنها بايد از كف تا زير سقف از جنس كاشي يا سراميك با سطح صاف يا سنگ صيقلي باشد.
تبصره 8: سطح بدنه ديوارهاي سالن آرايشگاه ها از كف تا زير سقف با رنگ روغني قابل شستشو پوشيده شود. بديهي است پوشش بدنه ديوارهاي دستشويي، سرشويي و مستراح در آرايشگاه ها بايد از كف تا زير سقف با كاشي يا سراميك صاف و يا سنگ صيقلي باشد.
تبصره 9: پوشش سطح ديوار سالن هاي پذيرايي در رستوران ها و چايخانه هاي سنتي بايد ضمن دارا بودن طرح و حالت سنتي از كف تا زير سقف از مصالح مقاوم، صاف، بدون فرو رفتگي و شكاف و قابل شستشو باشد.