بخشی از مقاله
چکیده
بیوسنسور دستگاهی است شامل یک جز تشخیص مولکولی که در تماس با یم مبدل فیزیکی که جز مورد شناسایی معینی را به یک سیگنال عموما الکتریکی یا نوري متناسب با غلظت آن جز تبدیل می کند. صنایع غذایی و آشامیدنی براي تضمین کیفیت فرآورده و کنترل فرآوري به روشهاي سریع و کم هزینه احتیاج دارد. کاربرد تکنیک بیو سنسورها در زمینه ي فرآوري غذا و کنترل کیفیت این اجازه را به تولید کنندگان می دهد که نیاز مشتري را بر آورده کنند . این مقاله مروري در مورد اساس عملکرد بیوسنسورها و کاربرد بالقوه تکنولوژي آن ها در صنایع غذا می باشد
واژه هاي کلیدي :
مقدمه :
توسعه تجارت جهانی مواد غذایی به چندین بیلیون دلار از نتایج صنعتی شدن می باشد . صنایع غذایی مواد غذایی سالم و بی خطر را براي مصرف کنندگان فراهم نموده است . صنایع غذایی در حال حاضر شامل فرآیندهایی همچون فرآوري ،حمل و نقل و نگهداري شده که اغلب این فرآیندها قبل از رسیدن ماده غذایی به دست مصرف کننده بر روي مواد غذایی که فساد پذیري بالایی دارند صورت گرفته است . (12) از آنجا که مصرف کنندگان نیز اهمیت قابل توجهی براي کیفیت محصولات غذایی که می خرند ، قائل هستند لذا این مسئله دست
اندرکاران صنایع غذایی را وادار کرده تا بر کنترل محصولات غذایی تأکید بیشتري داشته باشند . ( 11) بنابراین تجزیه مواد غذایی براي اطمینان یافتن از سلامت و بی خطر ماندن مواد غذایی تا زمان رسیدن به دست مصرف کننده و همچنین افزایش زمان نگهداري مواد فساد پذیر و بهبود کیفیت آنها ضروري است . ( 12)
در صنایع کشاورزي و غذایی کیفیت محصول در حال حاضر توسط تجزیه هاي شیمیایی و آزمون هاي میکروبی بصورت دوره اي و مستقیم سنجیده شده که این روش ها غالباً هزینه بر بوده ، با توجه به اینکه در اکثر موارد نیاز به مرحله آماده سازي یا استخراج نمونه داریم ، آزمون زمان بر بوده و از طرفی نیز براي انجام این آزمونها به تکنیسینهاي ماهر نیاز داریم . (11) لذا یافتن روشی مناسب ، سریع و مؤثر که توسط آن بتوان تجزیه هاي شیمیایی مواد غذایی را انجام داده و حضور ترکیبات آلرژیک و
پاتوژن را آشکار ساخت یکی از بزرگترین چالشهایی است که در صنایع فرآوري مواد غذایی با آن روبرو هستیم . (11) اختراعات اخیر در زمینه الکترونیک و تکنولوژي کامپیوتر افقهاي جدیدي را براي رسیدن به بالاترین حد دقت در کنترل مواد اولیه ، محصولات ، فرآیندها ، عملکرد ماشینها در صنایع غذایی و برطرف کردن چالش فوق باز کرده است . (11)
از جمله این اختراعات بیوسنسورها هستند ، که حاصل تحقیقات پیشرفته بین چند رشته مختلف همچون شیمی تجزیه ، بیولوژي و میکروالکترونیک می باشد .
بیوسنسورها زمان و هزینه آزمایشات را کاهش داده و از طرفی اطمینان از سلامت محصول را افزایش داده اند . بیوسنسورها همچنین براي شناسایی یا اندازه گیري آنالیت ها در سیستمهاي مداوم نیز کارایی یافته اند . اینها در واقع ایجاد کننده روشی سریع ، غیر مخرب و داده دهنده براي کنترل کیفی یک محصول می باشند . با توجه به این مسائل بیوسنسورها قابلیت خلق یک انقلاب تجزیه اي را براي حل مشکلات تجزیه اي موجود در صنایع غذایی دارند . (11) و به همین جهت است که در حال حاضر تخمین زده می شود ، بیوسنسورها رشد و توسعه سالانه اي حدود %60 داشته باشند . (3)
-1 بیوسنسورها
در هر حال امروزه بیو سنسورها کاربرد بسیار گسترده اي در صنایع مختلف پیدا کرده اند ، که از جمله آنها می توان به موارد زیر
اشاره کرد :
اندازه گیري و تشخیص ویتامین B1 ، اکسیدهاي نیتروژن ، متان ، دي اکسید کرب ن ، موتاژنها ، BOD اسیدهاي آمینه ، سموم
میکروبی ، تعیین اسیدههاي چرب کره و ... (2)
