بخشی از مقاله
1مقدمه
شتابدهنده هاي خطی پزشکی1، شتابدهنده هاي تناوبی هستند که الکترون ها را به انرژي جنبشی از 4MeV تا 25MeV می رسانند .[1] هنگامی که الکترون هاي پرانرژي به سمت یک هدف فلزي شتاب داده می شوند، پرتو هاي هاي ایکس ترمزي2 به وجود می آیند . .[2] اگر انرژي فوتون هاي تولیدي به کار رفته در درمان به قدر کافی بزرگ باشد (بزرگتر از (7MeV آنگاه در اثر برخورد این فوتون ها با فلزات سنگین (عناصري با عدد اتمی بالا اغلب تنگستن) به کار رفته در سر شتابدهنده، نوترون هاي ثانویه تولید می شوند.[3] لذا هدف از این پژوهش اندازه گیري میزان دوز نوترون هاي تولید شده در دستگاه الکتا مدل Precise واقع در بیمارستان آیت ا...
خوانساري شهر اراك با استفاده از دوزیمترهاي TLD می باشد. قسمت هاي تولید کننده فوتونوترون در شتابدهنده ها شامل: هدف3، کلیماتور اولیه4، فیلترهاي مسطح کننده5، کولیماتورهاي ثانویه6 (دیافراگم هاي در 2 راستاي X
Medical Linear accelerator١ Bremsstrahlung٢ Target٣ Primary collimator٤ Flattening filter٥
21st Iranian Nuclear Conference 25-26Feb 2015 University of Isfahan
و (Y ،MLC 7 ، تخت و بدن بیمار و دیوارهاي اتاق درمان می باشند.[4] تاکنون مطالعات فراوانی در زمینه اندازه گیري دوز فوتونوترون ها در شتابدهنده هاي مختلف انجام شده است. در یکی از مطالعات، میزان دوز فوتونوترون در شتابدهندهSaturne20 اتاق درمان بخش رادیوتراپی بیمارستان سید الشهدا(ع) اصفهان که با انرژي18 MeV کار می کند، در 15 نقطه از اتاق درمان با استفاده از آشکار سازهاي TLD-600 و TLD-700 مورد محاسبه قرار گرفت [5] و در یک مطالعه دیگر به بررسی تاثیر حفاظ پلکسی گلاس در کاهش شارش نوتروتی حاصل از شتابدهنده خطی پزشکی Varian Clinac 2100C/D واقع در بیمارستان پارس تهران که در مد فوتونی با انرژي 18 MeV کار می کند، با استفاده از شبیه سازي در کد مونت کارلویی فلوکا (FLUKA) می پردازد .[2]
(2 مواد و روش ها
(1-2 دوزیمتري به کمک آشکارسازهاي ترمولومینسانس 8 TLD
براي دوزیمتري در یک میدان ترکیبی نوترون–گاما، شبیه به میدان لیناك ها، حداقل به 2 نوع دوزیمتر احتیاج داریم: یکی حساس به گاما و دیگري حساس به نوترون. دوزیمترهاي مورد استفاده در این کار شامل 6 جفتTLD- 600 (6LiF:Mg,Ti) و(7LiF:Mg,Ti) TLD- 700 است. تراشه هـاي TLD-600 غنـی شـده از 6Li اسـت. 6Li داراي یک سطح مقطع بزرگی (حدود 940 بارن) براي گیر اندازي نوترون هاي حرارتی دارد. بنـابراین دوزیمتـر TLD-600 نسبت به TLD-700 به نوترون حرارتی حساس تر است ولـی دزیمترهـاي 7LiF و 6LiF حساسـیت تقریبا یکسانی نسبت به گاما دارند. وقتی از جفت 7LiF و 6LiF استفاده می شود مقدار انـدازه گیـري شـده توسـط 7LiF (پاسخ به گاما) از مقدار اندازه گیري شده توسط6LiF (پاسخ به گاما+نوترون ) کم می شود، بنابراین پاسخ بـه نوترون 6LiF بدست می آید 7]و.[8
(2-2 به کار گیري لیناك
امروزه استفاده از دستگاه هاي شتاب دهنده خطی به عنوان یک روش درمانی استاندارد کلینیکی براي درمان بیماري سرطان استفاده می شود. این دستگاه ها قابلیت استفاده در 2 گونه ي الکترونی و فوتونی را دارند. در این مطالعه شتابدهنده پزشکی الکتا مدل Precise مورد بررسی قرار گرفته است. این دستگاه قادر است پرتوهاي الکترونی را در انرژي هاي (6,8,10,15,18)MeV و پرتوهاي فوتونی را در انرژي هاي (6,12,15)MeV تولید
Secondary collimator٦ Multi Leaf collimator
Thermoluminescent dosimeter
21st Iranian Nuclear Conference 25-26Feb 2015 University of Isfahan
کند. در این پژوهش انرژي فوتون ها 15MeV است و این پرتوها به سمت یک میدان 10× 10 cm2 در فاصله ssd=100cm (فاصله چشمه تا سطح نگهدارنده TLDها در عمق 5 سانتی متري فانتوم پلی اتیلن) موازي می شوند.
(3 نتایج آزمایش تجربی به کمک آشکار سازهاي TLD-600 و TLD-700
فانتوم مورد استفاده در این کار از جنس پلی اتیلن و به شکل استوانه با شعاع 5 cm و ارتفاع 10 cm که هر کدام داراي برشی به شکل مکعب مستطیل با ابعاد 5 × 4 ×1cm 3 در ارتفاع 5 سانتی متري فانتوم استوانه اي می باشند