بخشی از مقاله
چکیده :
دریاچه ارومیه دومین دریاچه شور جهان بامساحت 5500 کیلومتر مربع ویکی از نادرترین ذخیرگاه های زیستی ایران وجهان باداشتن 102 جزیره کوچک وبزرگ درحال خشک شدن میباشد .
10 میلیارد تن نمک نتیجه خشک شدن دریاچه ارومیه است میزان شوری آب دریاچه به 350 میلی گرم در هر لیتر رسیده که این روند خطر بروز سونامی نمک را درپی دارد .تغییرات اقلیمی یکی از عوامل اصلی خشک شدن دریاچه می باشد کارشناسان معتقدند 70درصد از علل خشک شدن دریاچه، عوامل اقلیمی و30 درصد آن ناشی از عوامل انسانی است .سدسازی در مسیر ورودی آب به دریاچه ، بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیر زمینی ، کاهش بارندگی ، ساختن جاده در وسط دریاچه که مانع از جریان آب میشود از مسائل اصلی خشک شدن دریاچه است.
دریاچه ارومیه زیستگاه یک گونه منحصر به فرد از آرتمیا ودومین زیستگاه بزرگ آرتمیای جهان درحال نابودی است که تعداد آن تقریبا به صفر رسید ه است ، خشک شدن لجن دریاچه ، ازبین رفتن زیستگاه پرندگان وجانوران از دیگر پیامدهای خشک شدن دریاچه میباشد ،طوفان نمک دراطراف دریاچه به شدت زمینهای کشاورزی را تهدید میکند،که امر میتواند برای انسان نیز خطرات زیادی ازجمله بیماریهای چشم وتنفسی را به دنبال داشته باشد .
برای نجات این دریاچه زیبا کارشناسان راه حل هایی از قبیل باروری ابرها وانتقال آب از دریای خزر را پیشنهاد داده اند که باید مطالعه بیشتری دراین زمینه انجام شود .دراین تحقیق به علل وعوامل خشک شدن دریاچه وهمینطور اثرات زیانبارآن پرداخته شده است .
کلمات کلیدی : دریاچه ارومیه – تغییر اقلیم _آرتمیا – مناطق کشاورزی
مقدمه :
دریاچه ارومیه نام سابق آن دریاچه رضاییه در شمال غربی ایران و در منطقه آذربایجان واقع شدهاست. این دریاچه طبق آخرین تقسیمات کشوری، بین دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی تقسیم شدهاست. دریاچه ارومیه، بزرگترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه آبشور دنیا بعد از بحرالمیت در اردن می باشد. آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتاً از رودخانههای زرینهرود، سیمینهرود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه میشود.
دریاچه ارومیه، 51876 کیلومتر مربع است که 3٪ مساحت کل کشور ایران را دربر میگیرد.حوضهٴ آبریز • این حوضه با داشتن دشتهایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از کانونهای ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران بهشمار میرود.
این دریاچه دارای 102 جزیره است که همهٴ آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوختهٴ طبیعی جهان به ثبت رسیدهاند.
با بررسی های که برای علل خشک شدن دریاچه انجام شد نشان میدهد که مطالعات بر روی دریاچههای وان ترکیه، سوان ارمنستان، آرال قزاقستان، دریای خزر و زریوار مریوان که در نتیجه افزایش دو درجه ای دمای هوا ،. همه این دریاچهها با کاهش سطح ارتفاع آب روبه رو بودند. دریاچه سوان هم باهمین میزان کاهش سطح آب مواجه بوده است، اما با توجه به عمق زیاد آب در این دریاچه، خشکی اثرات خود را نشان نداده است.در حالی که عمق کم آب دریاچه ارومیه باعث شد خشک شدن خود را بزودی آشکار کند.
