بخشی از مقاله
بررسی عوامل تاثیر گذار بر مدیریت ریسک در شرکت ذوب آهن اصفهان
چکیده
مدیریت ریسک فرایند سنجش یا ارزیابی ریسک و سپس طرح استراتژي هایی براي اداره ریسک است. در مجموع، استراتژيهاي بهکار رفته شامل:
انتقال ریسک به بخشهاي دیگر، اجتناب از ریسک، کاهش اثرات منفی ریسک، و پذیرش قسمتی یا تمامی پیامدهاي یک ریسک خاص هستند. در این پژوهش ابتدا امکان سنجی پیاده سازي مدیریت ریسک مورد مطالعه قرار گرفت سپس مدیریت ریسک و عوامل تاثیر گذار بر آن بیان شد. روش این تحقیق توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماري این تحقیق شامل کارمندان ستادي و مدیران ارشد شرکت ذوب آهن اصفهان می باشد که تعداد انها 559 نفر است که از بین آنها 221 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با پایایی ./96 مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل داد ها نشان داد :
از لحاظ عوامل فنی،عملیاتی ،زمانی، مکانی، اقتصادي، قانونی، بهره وري، مزیت نسبی و عوامل مدیریتی پیاده سازي مدیریت ریسک در شرکت ذوب آهن امکان دارد و بر اساس ضریب همبستگی هاي بدست آمده این امکان بسیار شدید است و از دیدگاه کارمندان ومدیران ارشد ستادي مورد تایید می باشد کلید واژه ها: پیاده سازي اثر بخش، ذوب آهن اصفهان ،عوامل استراتژیک،عوامل امکان سنجی ،مدیریت ریسک
.
ح
مقدمه
در شرکت ها و صنایع مقابله پیشگیرانه با خطرات احتمالی باعث افزایش کارایی و بهره وري خواهد شد. لذا سازمانها با وضع قوانین و معیارهایی به دنبال کاهش خطرات احتمالی هستند. براین اساس مدیریت ریسک، فرایندي سیستماتیک برنامه ریزي، شناسایی، تحلیل، واکنش، نظارت و کنترل بر ریسک هاي یک سازمان می باشد و اهداف آن، افزایش احتمال و تاثیر وقایع مثبت و کاهش احتمال و تاثیر وقایع منفی می باشد.و بطور خاص مدیریت ریسک در ذوب آهن اصفهان با توجه به ریسک بالاي آن و همچنین تاثیر بالاي آن بر سیستم هاي مرتبط صنعتی،اجتماعی، اقتصادي و سیاسی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
عدم اطمینان محیطی و شدت رقابت سازمانها و مدیران، آنها را با چالشهاي متعدد مواجه ساخته است. براي مدیریت مؤثر این چالشها، رویکردهاي نوین مدیریت و شایستگیهاي خاص طرح و توصیه شده است. شناسایی و مدیریت ریسک یکی از رویکردهاي جدید است که براي تقویت و ارتقاي اثربخشی سازمانها مورد استفاده قرار می گیرد. به
طور کلی، ریسک با مفهوم احتمال متحمل زیان و یا عدم اطمینان شناخته می شود که انواع مختلف و طبقه بندي ها متنوع دارد. یکی از این طبقه بندي ها ریسک سوداگرانه و ریسک خطرناك است. تمامی اشکال ریسک شامل عناصر مشترکی چون محتوا، فعالیت، شرایط و پیامدها هستند. طبقهبندي دیگر ریسک استراتژیک و ریسک عملیاتی است. مدیریت ریسک به مفهوم سنجش ریسک و سپس اتخاذ راهبردهایی براي مدیریت ریسک دلالت دارد. انواع ریسک ها بر حسب احتمال وقوع و تأثیر آنها قابل تقسیم است که نتیجه آن پورتفوي ریسک و اعمال استراتژيهاي مناسب (انتقال، اجتناب، کاهش و پذیرش) است
مدیریت ریسـک شـامل فرآینـد تشـخیص، ارزیـابی، تخصـیص و مدیریت تمامی ریسک هاي پروژه می باشد. ریسک ها در تمامی پروژه هابصورت یک پیامد نامشخص وجود دارد.معمـولاً در مـدیریت پـروژه ریسک بدینصورت تعریف می گردد : ریسـک محصـول احتمـالی یـک پیشامد است و در زمانهایی که پروژه بـا آن پیشـامد مواجـه مـی شـود بوقوع می پیوندد. بهر حال ریسـک همـواره دو مفهـوم را بـا خـود دارد
1
کنفرانس ملی حسابداري و مدیریت
14
شهریور ماه 1392 ، شیراز- ایران
لآینده و شکل. بنابراین حادثه اي که مربوط بـه آینـده نباشـد و یـا در مورد وقوع آن شک نداشته باشیم دیگر ریسک تلقی نخواهـد شـد. هـر چند ریسک ها مطابق فرهنگ لغاتمعمولاً همیشه با ناکامی و شکست تعریف می شوند ولی آنها می توانند با مجال ها و یا فرصت هـایی نیـز همراه باشند. در هر صورت پس از شناسـایی و بـه وجـود آمـدن بانـک اطلاعاتی ریسک، می بایست به تجزیه و تحلیل ریسک بمنظـور طبقـه بندي و درجه بندي خطرات (فرصت ها) اقدام نمود. پاسخ به این سـوال که لآیا ریسک هایی با شـدت بـالا سـازمان را تهدیـد مـی کنـد؟ل یـا
لفرآیند کنترل و نظارت به آن چگونه باید باشد؟ل همواره مورد نظر می باشد. به این ترتیب در تعریف شدت اثـر بایـد معیـار کـارا و توانـایی را تعریف و استفاده نمود - منظور از شدت اثر نوع ضربه اي اسـت کـه در روند فعالیت هاي سازمان در اثر به وقوع پیوستن یک خطر به وجود می آید.
روش پژوهش
در پژهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع که به مطالعه امکان سنجی وپیشنهاد راهکارهایی درجهت پیاده سازي اثربخش چارچوب مدیریت ریسک درعرصه شرکت (قلغ) در شرکت ذوب آهن اصفهان می پردازد و بیشتر جنبه تشخیصی دارد و همچنین با توجه به اهداف پژوهش، از روش پژوهشی توصیفی-پیمایشی استفاده شده است که داراي ماهیت کاربردي بوده و به صورت مقطعی صورت می گیرد.تحقیق توصیفی همان گونه که از نامش می توان دریافت، توصیف عینی، واقعی و منظم حوادث، رویدادها و موضوعات مختلف می باشد.
در این روش، نتیجه گیري و استنتاج از یافته ها انجام نمی شود، بلکه تنها اطلاعات به دست آمده طبقه بندي و ارائه می شوند(نادي و سجادیان، 1389، ص .(123 روش تحقیق توصیفی-پیمایشی مورد استفاده در پژوهش حاضر به منظور مطالعه امکان سنجی وپیشنهاد راهکارهایی درجهت پیاده سازي اثربخش چارچوب مدیریت ریسک درعرصه شرکت (قلغ) در شرکت ذوب آهن اصفهان می باشد.
جامعه آماري این پژوهش شامل کلیه کارمندان ستادي و مدیران شرکت ذوب آهن می باشد. طبق آمار ارائه شده در آبان ماه 1391 تعداد کارمندان ستادي شرکت ذوب آهن 520 نفر و تعداد مدیران 39 نفر می باشند. که در از این تعداد با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه مورد بررسی 221 نفر بدست آمد و 221 نفر از کارمندان ستادي و مدیران نمونه آماري این تحقیق را تشکیل دادند. .براي گردآوري اطلاعات در
این پژوهش از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است: بدین صورت که براي هر یک از عوامل استراتژیک،بهره وري، مدیریتی،مزیت نسبی،امکان سنجی،فنی،عملیاتی،اقتصادي،زمانی،مکانی،قانونی سوالاتی در نظر گرفته شد و در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. براي سنجش هر کدام از متغییرهاي تحقیق، به صورت سؤالی درپرسشنامه از طیف لیکرت ز گزینه ایی استفاده شده است. در این طیف از پاسخگودر خواست شده است که میزان موافقت یا مخالفت خود را با هر متغیر بر مبناي یک طیف پیاده نماید.
پس از تدوین اولیه پرسشنامه اعتبار صوري و محتوایی توسط استاد مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. همچنین روایی پرسشنامه توسط اساتید راهنما و مشاور از نظر انطباق سؤالهاي پرسشنامه با موضوع و اهداف پژوهش تأیید شد. شاخص پایایی کل مقیاس در این پژوهش ./96 به دست آمدواعتبار پرسشنامه براساس مطالعه مقدماتی 0/8 برآورد گردید
که حاکی از اعتبار بالاي ابزار اندازه گیري می باشد در این پژوهش با استفاده از نرم افزار خذسککژح امتیاز هر کدام از عوامل یازده گانه
تشکیل دهنده بر اساس وزن مربوطه محاسبه شد و سپس تجزیه و تحلیل داده هاي پژوهش در سطح آمار توصیفی صورت گرفت. در سطح آمار توصیفی، با استفاده از مشخصه هاي آماري نظیر فراوانی، درصد، میانگین، ، و ترسیم نمودار به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد.در سطح آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی و خی دو استفاده شد
بررسی آزمون هاي آماري استفاده شده در پژوهش :
آزمون استقلالل ) کاي دو یا کاي اسکور)
تعیین سطح زیر منحنی0د وذد در آزمون استقلال کاي- مربع آزمون ضریب همبستگی :همبستگی بین نمرات در تعبیر و تفسیر نمرات دانشآموزان و دانشجویان، گاه لازم میآید که رابطه بین دو یا چند دسته نمره را تعیین کنیم. براي مثال، اغلب سوال میشود که نمرات هوش و نمرات پیشرفت تحصیلی چه رابطهاي با هم دارند، و بسیاري از معلمان علاقه مندند که بدانند بین نمرات پیشرفت تحصیلی سالهاي قبل و بعد رابطهاي وجود دارد یا نه .میزان رابطه بین دو دسته نمرة متعلق به گروه واحدي از دانشآموزان یا دانشجویان را با محاسبه ضریب همبستگی مشخص میکنند متداولترین روش تعیین همبستگی،
2
