بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای رقابتی امروز، سازمان ها باید از چنان انعطاف پذیری و پویایی برخوردار باشند تا بتوانند در حداقل زمان ممکن نیازهای جدید به وجود آمده در بازار را برآورده نمایند. سازمان ها باید بتوانند رفتار مشتریان را مطالعه کرده و با تأمین کنندگان خود ارتباط کاری مناسب برقرار نمایند. این پژوهش در صدد بررسی تعیین تاثیر مدیریت پروژه بر مزیت رقابتی با استفاده از پیاده سازی برنامه ریزی منابع سازمانی - ERP - در شرکت ذوب آهن اصفهان می باشد، که پس از شناسایی این عوامل سعی می شود پیشنهاداتی مناسب جهت پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی در شرکت ذوب آهن ارائه دهد.
پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی-همبستگی از شاخه میدانی و از لحاظ ماهیت، کاربردی و از لحاظ زمانی مقطعی می باشد.جامعه آماری در این پزوهش مدیران،معاونان و سرپرستان به تعداد 140 نفر تشکیل داده اند .با توجه به اینکه جامعه مورد نظر پژهش محدود می باشد،نیازی به نمونه گیری نبوده بنابراین از روش سرشماری استفاده شده است و نمونه با جامعه برابر می باشد که تعداد 140 نفر را تشکیل می دهد.
ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد با تعداد 28 گویه براساس مقیاس 5 درجه ای لیکرت بود. به منظور بررسی اعتبار و قابلیت اعتماد پرسش نامه و پایانی آن از فرمول آلفای کرونباخ به - میزان - 0/84 برآورد گردیده، تعداد 140 پرسشنامه جمع آوری شد - درصد برگشتی پرسشنامه حدود 100 درصد بوده است - که داده ها با کمک نرم افزار SPSS18/5 و LISREL محاسبه گردیده است، تجزیه و تحلیل داده ها نیز در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام پذیرفت که بر اساس آزمون های انجام شده، مشخص شد بین مدیریت پروژه با مزیت رقابتی رابطه معنا داری وجود دارد،یعنی مدیریت پروژه بر مزیت رقابتی با استفاده از پیاده سازی برنامه ریزی منابع سازمانی - - ERP در شرکت ذوب آهن اصفهان موثر بوده است.
-1 مقدمه
در دنیای رقابتی امروز سازمان ها باید از چنان انعطاف پذیری و پویایی برخوردار باشند تا بتوانند در حداقل زمان ممکن نیاز های جدید به وجود آمده در بازار را برآورده نمایند. سازمان ها باید بتوانند رفتار مشتریان را مطالعه کرده و با تامین کنندگان خود ارتباط کاری مناسب برقرار نمایند، همچنین لازم است واحدهای مختلف درون یک سازمان به طور کامل و یکپارچه و سازگار با یکدیگر به فعالیت های صنعتی و خدماتی خود بپردازند تا برآیند فعالیت های آن ها موفقیت سازمان را در بر داشته باشد.
بدیهی است نقش سیستم های اطلاعاتی جامع و کامل که بتوانند یکپارچگی را بین بخش های درون سازمانی و عوامل برون سازمانی برقرار نمایند، بسیار حیاتی می باشند. لذا در سال های اخیر استفاد از سیستم های یکپارچه سازمانی در راس سازمان های دنیا قرار گرفته است. در این ارتباط مهمترین ابزار پیش روی، سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی است. هدف از استقرار برنامه ریزی منابع سازمان، پیاده سازی یک سیستم اطلاعاتی کسب و کار می باشد.
برنامه ریزی منابع سازمانی سیستمی است که اطلاعات مربوط به فرآیندهای مهم سازمان را در یک بستر و بانک اطلاعاتی یکپارچه به گردش درآورده و در اختیار کلیه ذی نفعان درون و برون سازمانی قرار میدهد. در دو دهه گذشته گرایش خاصی به راه حلی متمرکز که فرآیندهای کاری را بهبود می دهد ایجاد شده است که این راه حل عبارت است از سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی . مدیریت پروژه شامل حمایت از مدیریت عالی، کیفیت سیستم، آموزش و تحصیل، برنامه کسب و کار و دیدگاه ها، فرآیندهای کسب و کار مهندسی مجدد، کیفیت مشاوره، آمادگی سازمانی، تغییر مدیریت، استفاده از یکپارچه سازی سیستم ها و حمایت از فروشندگان در میان دیگران است.
نقش مدیریت پروژه بر اساس تاثیر اجرای موفق پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان است تا به خوبی استقرار یابد. اگرچه، منابع اخیر، پیشنهادهایی را برای استفاده از تکنیک های مدیریت پروژه و اصول پروژه های مدیریتی ارائه می دهد تا ارزش فراوانی برای سازمان ها پدید آید. رشد مدیریت پروژه بر اساس استفاده از فرایندهای استقرار و روش ها و خط مشی منافع مورد انتظار است. بعضی مدارک اولیه می تواند رشد مدیریت پروژه را بر اساس ابزار و کسب مزیت استراتژیک نشان دهد.
استفاده از مدیریت پروژه تاثیر دوگانه ای نشان دادکه شامل انتقال منابع به خروجی وکسب منافع پروژه در طی پیشرفت عملکرد، کاهش هزینه و انطباق ارزش برای افزایش سهامداران و منافع است. تاثیر استفاده از مدیریت پروژه بر اساس منافع غیر پولی و در ساختار تاثیرگذار و رضایت مشتری و غیره است. مزیت رقابتی عبارت از میزان فزونی جذابیت پیشنهادهای شرکت در مقایسه با رقبا از نظر مشتریان است.
مزیت رقابتی شامل مجموعه عوامل یا توانمندی هایی است که همواره شرکت را به نشان دادن عملکردی بهتر از رقبا قادر می سازد؛ به عبارتی،مزیت رقابتی عامل یا ترکیبی از عواملی است که در یک محیط رقابتی سازمان را بسیار موفق تر از سایر سازمان ها می کند و رقبا نمی توانند به راحتی از آن تقلید کنند.تاج الدینی و دیگران [1] بنابراین برای دست یابی به مزیت رقابتی،یک سازمان هم باید به موقعیت خارجی خود توجه کند و هم توانمندی های داخلی را مورد توجه قرار دهد.
در مسیر ایجاد مزیت رقابتی دو نکته مهم قابل تعمق است: نخست این که،سازمان بتواند به واسطه شایستگی های خود، مزیت رقابتی پایداری خلق کند که برای مشتریان ارزشمند بوده،همواره برتر از رقبا باشد.دوم، به خاطر افزایش پیچیدگی های محیطی و شدت رقابت،مزیت رقابتی یا به راحتی توسط رقبا تقلید می شود یا از نظر مشتریان به زودی رنگ می بازد و بایستی با مزیت های جدیدی جایگزین شوند؛بر این اساس سازمان باید به فکر پیدا کردن مزیت های رقابتی پایدار برای خود باشد.
منابع شرکت شامل انواع دارایی ها، توانمندی ها، فرایندهای سازمانی،اطلاعات،دانش و... است که شرکت آنها را طوری کنترل می کند که استراتژی های ارزش آفرین را توسعه داده،اجر کند. این منابع را در سه دسته بندی،منابع محسوس،نامحسوس و توانمندی های سازمانی می توان ملاحظه کرد. قابلیت های شرکت، ترکیبی است از مهارت ها،دانش و رفتارهایی که در سرتاسر سازمان وجود دارد و در افراد، سیستم ها، فرایندها و ساختارها منعکس می شود.مزیت رقابتی پایدار،به آن دسته از مزیت های رقابتی اطلاق می شود که به واسطه بهره گیری از شایستگی های سازمان،برای مشتریان ارزشمند بوده،توسط رقبا به راحتی قابل تقلید و کپی برداری نبوده،برای سازمان عملکرد شایسته و رقابت پذیری را به ارمغان آورد.
چهار الزام برای دست یابی به مزیت رقابتی وجود دارد: با ارزش بودن، کمیاب بودن، غیر قابل تقلید بودن، غیر قابل جایگزین بودن. منابع باید با ارزش باشند در غیر این صورت به عنوان منبعی برای مزیت محسوب نمی شوند. منابع باید کمیاب باشند در غیر این صورت سازمان های دیگر می توانند به آن ها دست پیدا کنند. بایستی غیرقابل تقلید باشند تا رقبا نتوانند منابع را دوباره ایجاد کنند و بایستی غیرقابل جایگزینی باشند تا رقبا نتوانند از منابع جایگزین استفاده کنند.
چهار متغیر اصلی مزیت رقابتی به شرح ذیل می باشند:
هزینه: یکی از آیتم های افزایش کارایی سازمان ها و صنایع و رقابت در بازار، پایین نگه داشتن یا کنترل مجموعه هزینه ها یا به عبارتی رقابتی نگه داشتن هزینه هاست.
کیفیت:کیفیت مکانیزمی اثربخش برای جذب و حفظ مشتریان و به معنی ویژگی های برتر محصول و کاهش نقص و خرابی در آن هاست - تلورانس پایین - . بنابراین، از کیفیت برای افزایش بهره وری، رسیدن به توان رقابت در بازار و حفظ و توسعه ی عملکرد مطلوب، استفاده می شود.
تحویل کالا:امروزه از زمان به عنوان مزیت رقابتی استفاده می شود. در سال های اخیر، شرکت های تولیدی به کاهش زمان در بخش های مختلفی - برای مثال: زمان تحویل - دست یافته اند. زمان تحویل در چند جنبه عملیات سازمانی تعریف شده است. با چه سرعتی محصولات یا خدمات به مشتریان تحویل داده می شود، با چه قابلیت اطمینانی محصولات و خدمات توسعه و به بازار عرضه می شود، میزان بهبودی که در فرایندها، محصولات و خدمات ایجاد می شود و انعطاف پذیری در پاسخگویی به تغییرات و نیازهای مشتریان می باشد.
شراکت:امروزه،مفهوم شراکت با صنعت ساختمان بیگانه نیست و در طی چند سال اخیر در صدر سیاست ها و دستور کار مدیران صنعت قرار گرفته است. بیگبال و همکارانش [3] شراکت را به عنوان تعهدی بلند مدت میان دو یا چند سازمان برای بهره مندی از بهبود در ساخت و ساز دستیابی به اهداف مورد نظر کسب و کار و افزایش اثربخشی منابع هریک از طرفین مشارکت کننده، تعریف نموده اند. ارزیابی سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان بسیار مشکل و پیچیده می باشد.کمبود تحقیقات در زمینه سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان و مطالعات مرتبط با آن ها موجب شده است که این موضوع به عنوان یک موضوع بکر باقی بماند. بنابراین ما در مطالعه کنونی اجرای کلیدی مدیریت پروژه را برای برنامه ریزی منابع سازمان و بر اساس چیدمان درک و هماهنگی و مزیت رقابتی بررسی کردیم.
-2 متن اصلی
.1-2 بیان مسئله
سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی را می توان به عنوان نرم افزار یکپارچه ای تعریف نمود که دارای اجزا و یا ماژول های مختلفی در حوزه های عملیاتی سازمان ها مانند برنامه ریزی، تولید، فروش، بازرایابی، توزیع، حسابداری، مدیریت منابع انسانی، مدیریت پروژه، مدیریت موجودی، مدیریت خدمات و نگهداری و تعمیرات، مدیریت حمل و نقل و تجارت الکترونیک هستند. و به گونه ای توسعه می یابند که تمامی منابع اطلاعاتی سازمان با یکدیگر یکپارچه شده تا بتوان در راستای انجام ماموریت های سازمان از این سیستم بهره جست. لذا بدون تردید، توجه به ابزارهای کاری و چگونگی تاثیر آن بر نگرش ها و ارزش های مربوط به کار موضوعی است که همواره مورد توجه روز افزون دانشمندان در محیط های کاری بوده و این چالشی است که به گونه ای فرآیند سرپرستان، مدیران و دست اندرکاران امور و سازمان را به خود مشغول کرده است.
برای رویارویی با این چالش، شناخت هر چه بیشتر و جامع تر مفاهیم و سازه های مربوط به نیروی انسانی، ابزارهای خاص و در نهایت مهارت استفاده از این ابزارها، امری ضروری است. موضوع تعامل انسان و رایانه در سیستم های اطلاعاتی به ویژه سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی از مواردی هستند که باید این تعامل مورد توجه قرار گیرد. با توجه به نو بودن این گونه پژوهش ها در کشور، موضوع قابل استفاده بودن آن ها از موارد مورد بحث در محافل کارشناسی می باشد. در واقع مسئله اصلی این تحقیق تعیین تاثیر مدیریت پروژه بر مزیت رقابتی باستفاده از برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت ذوب آهن اصفهان است.
.2-2 تشریح مزیت رقابتی سیستم های ERP
سرمایه گذاری موجود در سیستم هایی مانند ERP با هدف گسترش توانایی ها و دارایی ها به خوبی شایستگی های مدیریتی و فنی است تا ارزش و فرصت ها برای منافع بلند مدت باشد.پیکولی و آیوز[4] اجرای سیستم های ERP به سادگی منافع عملکردی مستقیم را نشان می دهد و این امر به طور غیر مستقیم بر رشد امکانات کسب و کار و ایجاد نوآوری ها و توانایی ساخت و تکنولوژی همراه است. در عوض ایجاد ارزش و فرصت ها برای منافع بلند مدت است و نتایج نهایی بر اساس مزیت رقابتی ارائه می گردد.
درک منابع و مزیت رقابتی برای ایجاد توانایی های خاص و شایستگی ها است.رام و دیگران [5] بات و گراور [6] توانایی هایی مانند تخصص کسب و کار IT و زیرساختار هماهنگی کسب و کار را برای رسیدن به مزایای رقابتی مهم دانستند . مولا و بالا [7] بطور مشابهی فاکتورهایی مانند تقدم و دیدگاه ارتباطات واضح، یادگیری سازمانی، هماهنگی مدیریتی و تعهدات کلی را برای گسترش سیستم و کمک به سازماندهی و تفسیر منافع اولیه سیستم و اجرای ERP و رسیدن به مزیت رقابتی تاثیر گذار دانستند.
