بخشی از مقاله
شکستگی هيپ
اتيولوژی /اپيدميولُوژی:
شکستگی های هيپ بويژه در افراد سالمند مشکلی جدی است.بروز شکستکی هيپ با سن افزا يش يافته و به ازای هر پنج سال بعد از پنجاه سالگی ،دو برابرمیشود .نود و پنج درصد از تمامی شکستگی های هیپ در افراد بالای 50سال رخ می دهد. تخمین زد می شود که یک سوم زنان و یک ششم مردان بالای 90 سال شکستگی هیپ را تجربه کرده باشند . در حال حاضر بیش از دومیلیون وپانصد هزار شکستگی هیپ در هر سال رخ می دهد ومراقبت های بهداشتی همراه آن بالغ برهفت میلیلارد دلار می باشد .
ترمیم شکستگی هیپ ، احتمالاً شایع ترین عمل جراحی در افراد بالای 85 سال است.
همانطور که جمعیت مسن تر می شود ، انتظار آن می رود که تعداد شکستگی های گردن فموربه پانصد هزارمورد برسد .
عوامل خطر ساز همراه با شکستگی هیپ عبارتند از : استئوپروز ، سن بالا،جنس مونث وسفید پوست ، کاهش سطح استروژن ( به علت تقییرات یائسگی یا برداشتن دو طرفه ی تخمدان ها ) سابقه ی شکستگی قبلی هیپ ،آلزایمر، سکونت درموسسه ی خیریه و شیوه ی زندگی کم تحرک یا بی تحرک .
سایر عوامل خطر ساز عبارتند از :
1- دریافت غذایی ناکافی کلسیم و ویتامینD
2- مصرف کافئین ،سیگار ؛مصرف الکل
3- ومصرف داروهای محرک سیستم روانی
4- گرچه بروز شکستگی هیپ در زنان شایع است .
خطر شکستگی هیپ در مردان مسن نیز افزایش می یابد . افراد سیاه پوست بالای 45 سال کمتر از سفید پوستان دچار شکستگی هیپ می شوند و علت آن افزایش محتوای مواد معدنی و افزایش توده ی استخوانی در سیاه پوستان است . تنها یک درصد از زنان سیاه پوست بالای 80سال دچار شکستگی هیپ می شوند . در میان زنان آمریکایی ،افریقاایی تبار ، لاغری ،سابقه ی حوادث مغزی عروقی قبلی ، استفاده از وسایل کمکی برای راه رفتن و مصرف الکل ، با افزایش خطر شکستگی هیپ همراه هستند . اقامت در بیمارستان برای افراد مسن با شکستگی هیپ اغلب پر عارضه
وطولانی است . ممکن است به معلولیت مزمن ، انتقال به مراکز مراقبتی ویژه ، یا مرگ منجر گردد.تخمین زده می شود که 15 درصد از افراد بستری شده به علت شکستگی هیپ ، در یک دوره ی کوتاه مدت فوت کنند ، سی درصد طی یک سال اول می میرند و سی الی پنجاه درصد هرگز به سطح عملکردی اولییه خود باز نمی گردند. هر قدر بیمار مسن تر باشد ، شانس بازگشت به سطح قبلی عملکردی عضو شکسته شده نیز کمتر خواهد بود . عواملی که اثر منفی بر بهبودی داشته و خطر مرگ ومیر به دنبال شکستگی هیپ را بالا می برند عبارتند از:
مرد بودن،وجود مشکلات زمینه ای قبلی اختلالات شناختی و وجود عوارض بعد از عمل.
پا تو فیزیولو ژی : شکستگی هیپ ،درواقع شکستگی قسمت پروگزیما ل استخوان فمور است و ممکن است به انواع ذیل دسته بندی شود .
1- درون کپسولی (یا گردن فمور ): درون کپسول مفصلی ومفصل رخ می دهد.
َ (a ساب کاپیتال ( زیر سرفمور)
b ) ترانس سرو یکال
c ) قاعده گردن فمور
2- شکستگی خارج کپسولی : خارج از مفصل هیپ وکپسول آن ،در منطقه ا ی تا فاصله پنج سانتی مترزی رتروکانتر کوچک رخ میدهد و به شکستگیهای بین دو تروکانتر (اینترترو کانتریک ) موسوم هستند 0
3- شکستگیهای زیر تروکانتری (ساب تروکانتریک )،زیر تروکانترکوچک رخ می دهند 0
محل شکستگی ،درپیش اگهی التیام شکستگی نقش مهمی دارد 0 شکستگیهای درون کپسولی،بویژه شکستگیهای با جابجا یی ، میتواند خون رسانی به سر فمور را قطع کند 0 و با افزایش بروز جوش نخوردن ونگروز آواسکولر سر فمور همراه است . شکستگی های اینترتروکانتريک عبارتند :بد جوش خوردن و کوتاهي اندام آسيب ديده. شکستگی های اینترتروکانتريک و گردن فمور،تقريباً نود درصد کل شکستگی های فمور را شامل می شوند و ده درصد ما بقی ، از آن شکستگی های ساب تروکانتريک می باشد . علائم و نشانه های شکستگی هيپ شامل درد شديد در موضع شکستگی ،عدم توانايی در حرکت اادی پا ، کوتاهی و روتانسیون خارجی پا می باشد . ساير علائم و نشانه ها شامل همانعلائم ونشانه هایی است که در هر شکستگی دیده میشود
اقدامات مراقبتی کمکی
درمان شکستگی هیپ مشتمل بر اقدامات نگهدارنده وجراحی است 0مداخلات جراحی معمولا ترجیح داده می شوند مگر آنکه شرایط عمومی بیمار این اجازه را ندهند 0 اقدامات درمانی نگهدارنده شامل بی حرکتی طولانی مدت وعوارض همراه آن است ،اما ازخطر بیهوش کردن بیمار برای جراحی ، اجتناب میشود 0 خطرات وفواید هر دو راه حل ، باید بوسیله بیمار وخانواده او پزشک وپرستار مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد 0 جراحی، شامل جا انداختن وثابت کردن شکستگی وقرار
دادن یک وسیله فیکساتور داخلی است 0 انواع مختلفی از وسایل فیکساسیون داخلی در این رابطه در دسترس هستند 0انتخاب نوع وسیله ،به محل شکستگی ، پتانسیل نکروزاوا سکولرسرفمور و نظر شخص جراح بستگی دارد 0 شکستگی فشارنده ( COMPRESSIONFX) درون مفصلی بدون جابجایی ممکن است به هیچ درمانی جز استراحت در بستر ،نیاز نداشته اشد معالجات ذیل اغلب برای شکستگی ها ی هیپ انتخاب می شوند .
1.فیکساسیون با پیچ وپلاک : مستلزم شش هفته تا سه ماه عدم تحمل وزن می باشد .
2.فیکساسیون با ناخن تلسکوپی : مستلزم حداقل تحمل وزن برای مدت شش هفته تا سه ماه است
.
3. کاشت مفصل مصنوعی : معمولاً از نوع دو قطبی است برای جایگزینی سر و گردن فمور ، مستلزم دو هفته تا دو ماه . برخی محدودیت های وضعیتی و نیز تا دو ماه محدودیت تحمل وزن است. هدف از معالجات ،بازگرداندن بیمار به وضعیت عملکردی قبل از شکستگی و جلو گیری از محدودیت های بیشتر است .
