بخشی از مقاله
چکیده
امروزه مطالعه سیستمهاي شکستگی با استفاده از روشهاي سنجش از دور، به ویژه داده هاي ماهواره LANDSAT به میزان زیادي مورد توجه محققین قرار گرفته است. این گونه مطالعات به خصوص در مورد مناطق شکننده - Brittle - و فاقد پوشش زیاد آبرفت حائز اهمیت است. منطقه تکنار از جمله مناطق واجد شرایط فوق بوده، همچنین از نقطه نظر پتانسیل معدنی به خصوص کانسارهاي فلزي مرتبط با شکستگیها از اهمیت بالایی برخوردار است که براي مطالعه انتخاب شد.
با در نظر گرفتن مورفولوژیهاي مورد انتظار مرتبط با گسلش، از 6 تکنیک مختلف براي بارزسازي گسلها و شکستگیهاي موجود در منطقه کمک گرفته شد: ابتدا Scene شماره 160 - 35 از تصاویر LANDSAT ETM+ - که زون تکنار در جنوب آن قرار گرفته - انتخاب و براي وضوح بیشتر به کمک تکنیک FFT نویزها و سیگنالهاي اضافی آن حذف شد. سپس به جهت مشاهده بهتر قطع- شدگیهاي ناگهانی لیتولوژي و جابجاییهاي رنگی ناشی از گسلش، از تکنیک RGB و براي بدست آوردن ترکیب بهینه از رابطه OIF کمک گرفته شد.
به تصویر حاصل به جهت داشتن توان تفکیک مکانی بالاتر، تصویر Panchromatic از سنجنده IRS نیز تلفیق گردید. تکنیک بعدي، فیلتر گذاري تصویر با استفاده از فیلترهاي جهتی هشتگانه Sunangle براي رویت بهتر لبه هاي تیز و خطوط ناشی از شکستگیها بود. در مرحله چهارم از تکنیک PCA براي بارز سازي خطوط مستقیم ناشی از شکستگیها کمک گرفته شد که پس از محاسبه چند مولفه اول، مولفه PC1 انتخاب شده و به کار رفت.
در مرحله بعد، تصویر DEM منطقه با استفاده از تکنیک Sunshading از هشت جهت جغرافیایی مورد تابش مجازي نور قرار گرفت تا سایه هاي ایجاد شده براي شناسایی دره ها و برآمدگیهاي خطی ناشی از گسلها مورد استفاده قرار گیرد. تکنیک نهایی استفاده از Band ١Ratio بوده که عوارض طبیعی مرتبط با گسلش یکبار جداگانه روي تصاویر Grayscale و یکبار همزمان و به صورت ترکیب RGB در تصویر رنگی اعمال شده و مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با استفاده از تصاویر حاصل از تکنیکهاي مذکور نقشه شکستگیهاي ساختاري منطقه تکنار ترسیم شد.
-1 مقدمه
امروزه از مهمترین روشهاي مطالعه و تحلیل ساختاري، استفاده از داده هاي دور سنجی - به ویژه تصاویرETM+ LANDSAT که در تحقیق حاضر به کار رفته است - خصوصا در مناطق شکننده - Brittle - است. منطقه تکنار - Taknar Zone - به عنوان شمالی ترین برونزد خرده قاره ایران مرکزي از دو دیدگاه براي این پروژه مناسب تشخیص داده شد: اول اینکه از نقطه نظر وضعیت ساختمانی جزء مناطق Brittle بوده و سیستمهاي شکستگی موجود در منطقه نقش مهمی در ایجاد سیماي زمین شناختی و ساختاري آن ایفا نموده اند. دلیل مهم دیگر وجود ذخائر معدنی فراوان فلزي در آن می باشد.
-2 پردازش داده هاي ماهواره اي و رسم نقشه ساختاري
در تصاویر ماهواره اي سه راه براي تشخیص خطوط شکستگی ساختاري وجود دارد: - 1 تشخیص تغییرات ناگهانی مرزهاي لیتولوژي و جابجایی لایه ها در تصاویر رنگی. - 2 بررسی فرورفتگیها و دره هاي مستقیم به عنوان زونهاي شکستگی.
-3 بررسی برآمدگیهاي خطی به عنوان Scarp هاي گسلی و یا دایکها. در این تحقیق جهت رویت و ترسیم حداکثر گسلها و شکستگیهاي ساختاري و از طرفی پرهیز هر چه تمامتر از بروز خطا - خطوط اثر محور چینها، جاده ها، زمینهاي کشاورزي و سازه هاي انسانی - از شش روش جداگانه بهره گرفته شده است که در پی می آید.
-1-2 تبدیل فوریه - Fourier Transform -
براي اعمال تبدیل فوریه سریع - FFT - ، ابتدا باید تصویر از میدان فضا به میدان فرکانس منتقل شود. در این حالت Noise ها و سیگنالهاي اضافی تصویر حذف می گردد. در نهایت با انتقال دوباره به میدان فضا، تصویر منطقه - باند پانکروماتیک 8 از Scene شماره 160-35 که زون تکنار در جنوب آن قرار گرفته است - را بدون نویز و با کیفیت بسیار خوب می توان دید و براي پردازشهاي بعدي مورد استفاده قرار داد - شکل . - 1 تبدیل فوق بر روي باند Panchromatic سنجنده IRS نیز اعمال شد.
-2-2 استفاده از تصاویر - RGB Composition - RGB
هدف در اینجا پیداکردن قطع شدگی ها و تغییرات ناگهانی واحدهاي سنگی است. 6 باند 1، 2، 3، 4، 5 و 7 براي این مقصود مناسب می باشد.
