بخشی از مقاله
چکیده:
هستهمرکزی درسد های خاکی وسنگریزه ای وظیفه آببندی ونگهداری آبپشتسد رابر عهده داردبدلیل، خاصیتنفذناپذیری رس وفراوانی آن در طبیعت در اغلب موارد، هستهمرکزی را از جنس رس می سازند.
استفاده از هستهبتنآسفالتی درسد هایسنگ ریزه ای یکی از روش های جدیدیاست که اخیرا توجهکارشناسان این حرفه رابه خودجلب نموده استبا، توجهبه مشکلاتی ازقبیل حجم زیاد مصالحرسی موردنیازبرای هسته زمان زیاد موردنیازبرای اجرای نیاز هسته هایرسیبه کنترل کفیبسیار دیق داردحساسیتشدی مصالحرسیبه آب و هوا وتغییرفصل را داردضرورت مطالعه وبررسیاستفاده از هستهای غیررسی و روش اجرای هستهبتنآسقالتی مطرح میشود.
هسته هایبتن سفالتینهتنهاآ درشرایطبد آب و هواییو کوهستانی ونظایر اینهابعنواننتخاب مناسب مطرح کردبلکه درشرایط مشابه می تواننددر کنار هسته هایرسیبهعنواننتخابهایقابلبررسیرقابتنمایند.
واژه کلیدی: هسته بتن آسفالتی هسته رسی. قیر. نشت .
این پژوهش با عنایت به کاربرد بتن آسفالتی در سدها، به بررسی معیارهای
لازم جهت ساخت سدهای خاکی و سنگریزه ای با هسته بتن آسفالتی را ارائه می
نماید و و به توضیح روش های ساخت این گونه سد ها وبه کنترل کیفیت و دانه
بندی مصالح می پردازد.
درجهعلمی وتخصص ارائه د نده)کارشناسیارشد عمران خاک وپی(
درجهعلمی وتخصصنویسنده اول)دکترایتخصصی علوم و مهندسی آب(
درجهعلمی وتخصص نویسنده دوم)کارشناسیارشد مدیریت پروژه وساخت(
مقدمه :
اصولاً سدها به منظور ذخیره آب و تامین آب کشاورزی و صنعت ساخته می شوند، هر چند مهار سیلاب ها و ایجاد ارتفاع آب به منظور تامین انرژی پتانسیل برای ایجاد نیروگاه نیز می تواند از اهداف اولیه احداث سدهای بلند باشد. پس از احداث سد، دریاچه آن می تواند فواید دیگری از قبیل قایق رانی، پرورش ماهیها و زیبایی طبیعت در برداشته باشد.
در انتخاب نوع سد، می توان انواع سدها را ابتدا به دو گروه رده بندی نمود : سدهایبتنی و سدهای خاکی، ویژگی سدهای خاکی که ممکن است خاکی یا پاره سنگی باشند عبارت از این است که این سدها را می توان بر شالوده های غیرسنگی نیز بنا نمود، از این رو محدودیتی از دیدگاه استحکام زمین، مانع احداث آنها نمی شود. به طور کلی، اگر عرض منطقه آبگیر (پهنای دره) خیلی وسیع باشد، یا شالوده آن محل غیرسنگی باشد، ساختن سد بتنی معمولاً مقدور نیست یا در صورت امکان اقتصادی نخواهد بود، در صورتی که در همین شرای احداث سد خاکی بدون مشکل است.
مزیت دیگر سدهای خاکی ارزان بوده مصالح آنها است که معمولاً در فاصله کمی از محل احداث سد در دسترس می باشد و این مصالح ارزانتر از مصالحی چون بتن و فولاد تمام می شود. به طور کلی سدی که بدنه آنها از مصالح خاکی یا پاره سنگی یا هر دو ساخته شود، بنام سد سنگریزه ای و اگر عمده مصالح آن از خاک باشد سد خاکی نامیده می شود.
با توجه به مشکلاتی از قبیل حجم زیاد مصالح رسی مورد نیاز برای هسته، زمان زیاد مورد نیاز برای اجرا، نیاز هسته های رسی به کنترل کیفی بسیار دقیق نظیر کنترل رطوبت و تراکم، حساسیت شدید مصالح رسی به آب و هوا و تغییر فصل، حساس بودن دانه بندی فیلتر و نواحی انتقالی برای پیشگیری از شسته شدن مصالح رسی و غیره که در استفاده
از هسته ای رسی وجود دارد، ضرورت استفاده از هسته ای غیررسی مطرح می شود. هسته های بتن آسفالتی نه تنها در شرای بد آب و هوایی و کوهستانی و نظایر اینها به عنوان انتخاب مناسب مطرحند، بلکه در شرای مشابه می توانند در کنار هسته های رسی، به عنوان انتخاب های قابل بررسی رقابت نمایند.
