بخشی از مقاله
تاريخچه هندبال
هوم تاريخ نوين مشهور يونان در كتاب معروف خود او ديه از ورزش هندبال با نام «اورانيا» ياد كرده است. اين بازي كه در سال 600 قبل از ميلاد روي يكي از ديوارهاي آتن قديم حجاري شده بود، در سال 1926 كشف شد. "هومر" تاريخ نويس مشهور يونان در كتاب معروف خود " اوديسه" از ورزش هندبال با نام" اورانيا" ياد كرده است و تصاوير مربوط به اين بازي نيز كه در سال 600 قبل از ميلاد روي يكي از ديوراهاي آتن قديم حجاري شده بود ، در سال 1926 كشف شد.در قرن هاي شانزدهم و هفدهم ميلادي خانم هاي درباري و شواليه هاي به اين بازي كه تغيير مختصري يافته بود مي پراختند و شاعران وقت ، آن را اولين بازي تابستاني نام نهاده بودند. "كنراد كخ "كه يك معلم
ورزش آلماني بود، در سال 1890 هندبال را به صورت جديدتري با نام "رافابل اشپيل" معرفي كرد كه از آن پس آن را به صورت هندبال يازده نفره بازي مي كردند كه شباهت زيادي به يكي از بازي هاي محلي چكسلواكي به نام "هازنا"داشت. پس از اولين جنگ جهاني "هرمان " رئيس فدراسيون هندبال آلمان براي گسترش و تحكيم اين ورزش بسيار كوشش كرد. البته دكتر"كارل شلنز" استاد دانش سراي عالي تربيت بدني و ورزش برلين كه او را پدر هندبال ناميده اند، پيش تر و در سال 1920، مقررات اين ورزش را تدوين كرده و آن را در كلاس هاي خود به مرحله اجرا درآورده بود ، لذا پس از او شاگردانش موجبات گسترش اين ورزش را در سراسر آلمان فراهم آوردند. در كشور هاي شمالي به دليل سردي هوا ، براي اجراي اين ورزش در سالن ، شكل تازه اي به آن داده شد كه اين امر باعث پيدايش هندبال هفت نفره امروزي شد.اين ورزش بين
سالهاي 1904 تا 1920 با استفاده از بعضي قوانين بازي فوتبال ، در قاره اروپا توسعه بيشتري يافت و به همين دليل ، "فوتبال"اثر بسياري بر آن گذاشته است. قبل از تشكيل فدراسيون هندبال در آلمان ، اين ورزش به ضميمه فدراسيون هاي ژيمناستيك و دو و ميداني اداره مي شد، اما "كارل ديم" براي يكنواختي آن اقداماتي انجام داد كه بعدها به نتيجه رسيد.تا سال 1928 از نظر تشكيلات بين المللي نيز هندبال ، جزو فدراسيون بين المللي دو و ميداني محسوب مي شد. اما به دليل اهميت هندبال ،
اين فدراسيون در هشتمين كنگره خود كه در سال 1926 برگزار شد ، كميسيوني براي مستقل كردن آن به وجود آورد و سرانجلم در اوت 1928 ، فدراسيون بين المللي مستقل هندبال با يازده كشور عضو در آمستردام تشكيل شد و "اوري براندرج "عضو هيات مديره آن ، براي گسترش اين ورزش كمك هاي بسياري كرد. در همان سال اولين بازي نمايشي هندبال در آمستردام انجام شد و در سال 1931، كميته بين المللي المپيك اجازه داد كه هندبال جزو بازي هاي المپيك درآيد.از سال 1928 تا 1934 فدراسيون بين المللي هندبال گسترش بسياري يافت و توانست بيش از 25 كشور را به عضويت بپذيرد، سرانجام اولين بازي هاي بزرگ و رسمي هندبال در المپيك سال 1936 برلن
در رشته يازده نفره مردان انجام يافت، و كشورهاي آلمان ، اتريش و سوييس به ترتيب مقام هاي اول تا سوم را به دست آوردند.در سال 1937 در بازي هاي جهاني دانشگاهي ، مسابقات هندبال نيز انجام شد كه آلمان به مقام اول رسيد ، سپس در سال 1938 به مناسبت دهمين سال تاسيس فدراسيون بين المللي هندبال ، اولين مسابقات قهرماني جهان در رشته هاي هندبال يازده نفره و هفت نفره با شركت كشورهاي آلمان ، دانمارك، هلند، مجارستان، لوگزامبورگ، لهستان ، سوئد، سوييس و چكسلواكي در كشور آلمان انجام شد كه در هر دو رشته كشور آلمان به مقام اول نايل آمد و در هندبال هفت نفره ، كشورهاي اتريش و سوئد به ترتيب مقام هاي دوم و
سوم را به دست آوردند.پس از دومين جنگ جهاني ، ارتباطات بين المللي به سرعت از سر گرفته شد و به ترتيب ، فدراسيون قديمي هندبال منحل شد تا اين كه در ژوئيه سال 1946 با پيگيري كشورهاي فرانسه و سوئد و با شركت كشورهاي دانمارك، فنلاند ، فرانسه ،هلند،نروژ،لهستان و سوييس ، كنگره اي در اسن شهر تشكيل گرديد كه به ايجاد فدراسيون فعلي هندبال در اين شهر منجر شد. سپس در سال 1950 محل اين فدراسيون ، به كشور سوييس انتقال يافت ، در استكهلم يك كميسيون فني
بين المللي تشكيل شد كه هدف از تشكيل آن بررسي مقررات هندبال بود. در سال 1947 اولين دوره داوري هندبال در دانمارك تشكيل شد كه آثار بسيار مهم و مطلوبي در داوري اين ورزش به جاي گذاشت.
در سال 1948 فرانسه مسابقات هندبال يازده نفره را با عنوان "جام صلح "برگزار كرد و كشورهاي سوئد ، دانمارك،سوييس و فرانسه به ترتيب مقام هاي اول تا چهارم را به دست آوردند.در سال 1952 دومين دوره مسابقات جهاني هندبال يازده نفره در سوييس برگزار شد كه كشورهاي آلمان ، سوئد، سوييس ، اتريش، دانمارك،هلند، فرانسه و اسپانيا به ترتيب مقام هاي اول تا هشتم را كسب كردند.در سال 1954 مسابقات جهاني هندبال هفت نفره در سوئد برگزار شد و اين كشور به مقام اول رسيد و
كشورهاي آلمان و چكسلواكي به مقام هاي دوم و سوم رسيدند، در مسابقات بين المللي هندبال يازده نفره نيز كه در سال 1955 در آلمان برگزار شد، كشور ميزبان به همراه سوييس و شوروي به مقام هاي اول تا سوم دست يافتند.در سال 1956 مسابقات جهاني هندبال يازده نفره بانوان در آلمان برگزار شد كه كشورهاي روماني ، آلمان و مجارستان به مقام هاي اول تا سوم دست يافتند . سال بعد ، اين مسابقات در رشته هندبال هفت نفره در كشور يوگسلاوي برگزار شد كه كشورهاي چكسلواكي ،
مجارستان و يوگسلاوي به مقام هاي اول تا سوم رسيدند.در سال 1958 مسابقات جهاني هندبال هفت نفره در آلمان برگزار شد و كشورهاي سوئد ، چكسلواكي و آلمان مقام هاي اول تا سوم را به دست آوردند.در حال حاضر فدراسيون بين المللي هندبال 129 عضو دارد كه 23 عضو آن در كنگره بارسلون پذيرفته شده اند. علاوه بر آن ، هندبال در بيش از 30 كشور ديگر نيز علاقه منداني دارد كه به اين ورزش مي پردازند. به طور كلي تا سال 1952 هندبال يازده نفره كه در زمين فوتبال بازي مي شد بر هندبال هفت نفره كه در زمين كوچكتري ، در داخل سالن بازي مي شد، اما از آن پس هندبال هفت نفره به ويژه در كشورهاي اسكانديناوي ، به سرعت رشد كرد و در
ديگر كشورها نيز جاي هندبال يازده نفره را گرفت.در ایران در سال 1344شمسی که دکتر امیر تاش پدر هندبال ایران پس از پایان دوره لیسانس در رشته تربیت بدنی و ورزش از کشور فرانسه به ایران مراجعت کرد گفتگو ها و اقدامات اولیه ای را در جهت تاسیس فدراسیون هندبال ایران از طریق کمیته ملی المپیک شروع نمود.مدارک نیز از فدراسیون بین الملی هندبال گرفته شد تا از این طریق مقدمات پیدایش ورزش هندبال 7 نفره در ایران فراهم شود اما با تغییرات اداری در کمیته ملی المپیک این امر متوقف ماند. در سال 1352 با توجه به پشتوانه که از نظر تعداد بازیکن و مربی هندبال در کشور ایجاد شده بود سازمان تربیت یدنی وقت به این ورزش توجه پیدا کرد و سر انجام در سال 1354 فدراسیون هندبال کشور تاسیس گردید و شخصی به نام مهندس هارون مهدوی عهده دار امور آن شد
در قرنهاي شانزدهم و هفدهم ميلادي خانمهاي درباري و شوالبهها به اين بازي كه تغيير مختصري يافته بود ميپرداختند و شاعران وقت، آن را اولين بازي تابستاني نام نهاده بودند كزادكخ- كه يك معلم ورزش آلماني بود در سال 1890 هندبال را به صورت جديدتري با نام «رافابل اشپيل» معرفي كرد كه از آن پس آن را به صورت هندبال يازده نفره بازي ميكردند كه شباهت زيادي به يكي از بازيهاي محلي چكواسلواكي به نام «هازنا» داشت.
پس از اولين جنگ جهاني، آقاي «هرمان» رئيس فدراسيون هندبال آلمان براي گسترش و تحكيم اين ورزش بسيار خدمت كرد البته دكتر «كارل شلنز» استاد دانشراي عالي تربيت بدني و ورزش بر اين كه او را پدر هندبال ناميدهاند، بيشتر در سال 1920 مقررات اين ورزش را تدوين كرده و آن را در كلاسهاي خود به مرحله اجرا در آورده بود: لذا پس از او شاگردانش موجبات گسترش اين ورزش را در سراسر آلمان فراهم آوردند.
در كشورهاي شمالي به دليل سردي هوا براي اجراي اين ورزش در سالن، شكل تازهاي بدان داده شد كه اين امر باعث پيدايش هندبال هفت نفرة امروزي شد. تا سال 1928 از نظر تشكيلات بينالمللي نيز هندبال جز و فدراسيون بينالمللي دو و ميدان محسوب ميشد،اما به دليل اهميت هندبال اين فدراسيون در هشتمين كناره خود كه در سال 1926 برگزار شد كميسيون براي مستقل هندبال با يازده كشور هند و در آمسزدام تشكيل شد كه آقاي «اوري بر اندج» عضو هيأت مديره آن، براي گسترش اين ورزش كمكهاي بسياري كرد. در سال 1931 كميته بينالمللي المپيكي اجازه داد كه هندبال جز و بازيهاي المپيك در آتن.
تعريف و معرفي هندبال:
در اين ورزش كافي است نوعي بازي بسكتبال را در نظر آوريم كه توپ با سرعتي بيش از حد معمول در حدود دروازهها در جريان باشد و بازيكنها با حرارت و جديت بيشتي سعي ميكنند به جاي شوت به حلقه، از پشت يك محوطه 6 متري كه محوطه دروازهبان است توپ را در دروازهاي كه تقريباً نصف دروازه فوتبال است وارد نمايند و يك امتياز كسب كنند. در ايران بصورت رسمي در مدارس برگزار شد 48-1347 – 1354 فدراسيون هندبال ايران تشكيل شد و اولين رياست دكتر اميرتاش و الان آقاي رحيمي ميباشد.
مزيتهاي هندبال:
ويژگيهاي ورزشهاي اساسي مثل دو و ميداني و نكتههاي فني بيشتر ورزشهاي دسته جمعي را داراست و مزيت ديگر براي كسب آمادگيهاي جسماني نظير سرعت، چابكي، استقامت، مهارت، دقت، قدرت و هماهنگر بين اعصاب و عضلهها مورد استفاده قرار ميگيرد.
تاریخچه هندبال در ایران
در سال 1344شمسی که دکتر امیر تاش پدر هندبال ایران پس از پایان دوره لیسانس در رشته تربیت بدنی و ورزش از کشور فرانسه به ایران مراجعت کرد گفتگو ها و اقدامات اولیه ای را در جهت تاسیس فدراسیون هندبال ایران کرد. از طریق کمیته ملی المپیک شروع نمود.مدارک نیز از فدراسیون بین الملی هندبال گرفته شد تا از این طریق مقدمات پیدایش ورزش هندبال 7 نفره در ایران فراهم شود اما با تغییرات اداری در کمیته ملی المپیک این امر متوقف ماند.
در سال 1352 با توجه به پشتوانه که از نظر تعداد بازیکن و مربی هندبال در کشور ایجاد شده بود سازمان تربیت یدنی وقت به این ورزش توجه پیدا کرد و سر انجام در سال 1354 فدراسیون هندبال کشور تاسیس گردید و شخصی به نام مهندس هارون مهدوی عهده دار امور آن شد.
مسابقات قهرمانی هم از سال 1355 شروع شد که نتایج آن متعاقبا اعلام می شود.
قوانين و مقررات هندبال
قوانين و مقررات پنج اصل در هندبال ميباشد.
1. دريافت
2. پاس
3. در
4. شوت
5. گول يا فريب
وسايل اصلي بازي هندبال، توپ – دروازه- و زمين ميباشد.
توپ:
از جنس چرب طبيعي يا مصنوعي است و بنا به لغزنده يا براق باشد و بصورت دايره كامل باشد.محيط توپ ويژه مردان بزرگسال بين 58 تا 60 سانتيمتر و وزن آن 425 تا 475.
محيط توپ ويژه بانوان و جوانان 54تا56 سانتيمتر و وزن آن بين 325 تا 400 گرم است.
دروازهها:
هر زمين داراي دو دروازه ميباشد كه دو طرف زمين ميباشد. طول دروازه 3 متر، عرض 2 متر عمق بالاي يك متر و عمق پايين 5/1 متر سطح اتكا را تشكيل ميدهد.
زمين بازي هندبال:
يك مربي مستطيل است كه طول زمين 5سانتيمتر ميباشد. داراي دو نيمع ميباشد كه با خط سرتاسري وسط تعيين ميگردد.
در هزينه دو محوطه 6 و 9 متري جلوي دروازه ما قرار دارد كه محوطه شش متر براي دروازبان و 9 متر براي پرتاب خطاهاي افراد دفاع ميباشد.
در جلوي دروازه يك خط 15×5 سانتيمتر به فاصله چهار متر از خط دروازه وجود دارد كه حد جلو آمدن دروازهبان را در موقع پرتاب پنالتي است.
خط ديگري به ابعاد 100×5 سانتيمتر در فاصله هفت متري دروازه ميباشد كه محل پرتاب پنالتي ميباشد.
وقت بازي براي بازيكنان زن و مرد 16 سال به بالا دو نيمه 30 دقيقهاي با 10 دقيقه استراحت وقت بازي براي جوانان 12 تا 16 سال 25×2 دقيقه و براي جوانان 8 تا 12 سال 20×2 دقيقه كه بين هزينه 10 دقيقه استراحت داده ميشود.
وقت بازي براي خردسالان زير 8 سال 10×2 يا 15×2 دقيقه با 10 دقيقه استراحت بين دو نيمه وقت با سوت داور شروع و با علامت «وقت نگهدار» پايان مييابد. ضمناً در صورتي كه بربازي را خواسته باشند و بازي مساوي بشود دو نيمه 5 دقيقهاي بازي ميكنند و بدون استراحت و سواد و نيمه و اگر مساوي شد باز هم دو نيمه ديگر .
تيم هندبال:
يك تيم رسمي هندبال 12 نفر بازيكن ميباشد كه در زمين شش نفر بازيكن و يك دروازهبان كه جمعاً هفت نفر بازي ميكنند و 5 نفر ذخيره ميباشد.
در شروع مسابقه بايد حداقل 5 نفر بازيكن در هر تيم حاضر باشند و اگر در چنين مسابقه تعداد كمتر از 5 باشند بازي ادامه خواهد يافت.
هر تيم بايد از محل ويژه تعويض خود استفاده كند و هيچ وقت نبايد تعداد بازيكنان داخل زمين از هفت نفر بيشتر باشد. خطاي تعويضي با يك پرتاب آزاد از محل خطا و 2 دقيقه اخراج براي بازيكن خطا كار جريمه دارد.
شماره لباسها بايد از يك تا بيست باشد.
دروازبان اجازه دارد:
1. براي دفاع از دروازه، تپ را با هر قسمت از بدن لمس كند.
2. به صورت آزاد، با حمل توپ، در محوطه دروازه خود حركت كند.
3. بدون توپ از محيط دروازه خارج شود و به عنوان بازيكن زمين و تحت مقررات مربوط به بازيكنان زمين در بازي شركت جويد.
دروازهبان اجازه ندارد:
1. در حركات دفاعي خود بازيكنان حمله را به خطر اندازد.
2. توپ را پس از كنترل عمداً از خط دروازه به خارج بفرستد.
3. با توپي كه كنترل كرده است از محوطه دروازه خارج شود.
4. پس از پرتاب دروازبان، قبل از بازيكن ديگر، توپ را لمس كند.
5. در حالي كه توپ را، كه به عنوان بازيكن زمين در اختيار دارد، با خود به داخل محوطه دروازه ببرد.
6. و موارد ديگر.
محوطه دروازه:
تنها دروازهبان حق دارد در محوطه دروازه، كه خط 6 متر جزو آن به حساب ميآيد حضور داشته باشد. در صورتي كه يك بازيكن زمين با هر قسمت از بدن اين محوطه را لمس كند خطا است بازيكن خودي حق ندارد توپ را عمداً به داخل محوطه دروازه خود بيندازد.
نحوه بازي با توپ براي هر بازيكن:
- هر بازيكن اجازه دارد با همه اجزاي بدن كه بالاتر از زانو است توپ را پرتاب كند، هل بدهد يا ضرب بزند بگيرد و يا متوقف كند.
- توپ را ايستاده و يا هنگامي كه روي زمين متوقف است تا 3 ثانيه در اختيار نگهدارد.
- حداقل تا سه قدم توپ را با خود حمل كند.
- در حالت ايستاده و يا دويدن يك مرتبه به زمين بزند و يا بطور مكرر آن را با يك دست در بيل كند بعد از كنترل مجدد توپ قانون 3 ثانيه و 3 قدم وارد عمل خواهد شد.
- توپ را با يك دست به دست ديگر بدهد.
بازيكن اجازه ندارد در بازي با توپ به شرح زير عمل كند:
- توپ را دو بار پشت سرهم لمس كند مگر اينكه در بين اين دو لمس توپ با زمين، بازيكن ديگر و يا دروازه تماس پيدا كرده باشد.
- توپ را با ساق و يا پا لمس كند. مگر اينكه توسط يار مخالف به طرف او پرتاب پده باشد.
- تيم نميتواند با بازي غير فعال توپ را بيش از اندازه حفظ كند.
-