دانلود پاورپوینت اعتصاب و تأثیر آن بر روند جامعه

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

مقدمه :

از پیامدهای احتمالی اختلافهای جمعی بین کارگران و سازمانهایشان با کار فرمایان، اعتصاب و تعطیل محل کار است. معمولاً اعتصاب و تعطیل کارگاه از آخرین اقدامات طرفین کار است. کارگران و کارفرمایان پس از آنکه تمهیدات و تدابیر بسیاری را برای اختلافهای بین خود به کار بردند و نتیجه ای از آنها نگرفتند درصدد بر می آیند که به این دو حربه متوسل شوند و خود و جامعه خویش را مشمول پیامدها و احتمالاً ضررها و خسارتهای نای از آنها کنند. باید متذکر شد که اعتصاب خیلی بیشتر از تعطیل کارگاه اتفاق می افتد، زیرا کار فرمایان معمولاً شرایط کار را به طور یک جانبه تغییر می دهند و کارگران فاقد چنین امتیازی هستند و لذا برای ایجاد تغییر در شرایط کار به اعتصاب متوسل می شوند.

البته کار فرمایان اعتصاب را به عنوان اقدامی گروهی مخرب نیست به حقوق خویش قلمداد می کنند، زیرا در اعتصاب است که امتیازات کار فرما در حوزه کنترل کسب و کارش به مبارزه طلبیده می شود. به این دلیل است که اعتصاب از جانب کار فرمایان همواره به عنوان عملی مخرب، غیر مسئولانه، خلاف منافع جامعه، خلاف منافع خود کارگران، عاملی جهت تضییع منابع، اقدامی تهاجم آمیز و توام با خشونت و ناسازگار با دموکراسی و اصولاً امری غیر ضروری توصیف شده است.

اسلاید 2 :

البته این طرز برخورد کار فرمایانه، به علت تناقضها و تعارضهای موجود در ساختار نظام روابط جمعی کار، تقریباً هیچ گاه موثر نبوده است و اغتصاب پیروزمندانه بر محدودیتهای موجود غلبه کرده است. اعتصاب اقدامی نمایشی و گروهی، از جانب کارگران است که اولاً به منظور بیان مشکلات و نارساییهای اقتصادی، اجتماعی و شغلی موجود، ثانیاً برای اعتراض به سوء رفتار شغلی کار فرما و ثالثاً برای کنترل قدرت یک جانبه وی در فرایند تولید صورت می گیرد.این اقدام را ممکن است گروهی بزرگ متشکل و یا عده معدودی کارگر، برای مدتی طولانی و یا مدت زمانی کوتاه انجام دهند. در هر حال، اعتصاب فصل مخصوصی در روابط صنعتی و شغلی گشوده است.

به قول وایت هد، هر نوع تزلزلی در احترام به قرار دادها، نشانه واضحی از وجود اشکال در نظام روابط صنعتی است. لذا با توجه به اشکالاتی که ذاتی نظامهای روابط صنعتی است شایسته است که به جای سرکوب هر نوع اعتراض و اعتصاب، در راه شناخت پدیده مزبور تلاش به عمل آید و تا آنجا که امکان دارد سعی شود که این پدیده پیچیده اجتماعی تحت نظم و نظارت در آید.

اسلاید 3 :

اعتصاب و تأثیر آن بر روند جامعه

اعتصاب به معنی توقف موقت کار توسط گروهی از کارکنان به منظور بیان شکایت یا تحمیل یک تقاضا است.در اعتصاب اقدام علیه کارفرمایان انجام می‌گیرد؛ و در نهایت ممکن است کارگران و مدیران وارد ستیزه اجتماعی شوند.

دریك تعریف كلی از اعتصاب باید گفت: اعتصاب دست از كار كشیدن کار گران (به معنای عام كارگر)، كارمندان و سایر گروه‌ها را گویند كه ... به منظور مختل شدن امور [در راستای رسیدن به اهداف و خواسته‌هایشان] صورت می‌گیرد. اگر اعتصاب شكل سیاسی به خود بگیرد، اعتراض محقق می‌شود. واژه‌های مشابه و در عین حال متفاوت با آن عبارتند از شورش، تحصن، انقلاب و ... .

  تعریف اعتصاب همانند سایر مفاهیم علوم انسانی تا حدود زیادی نسبی است، به گونه‌ای كه عملی ممكن است دریك كشور اعتصاب به حساب آید و در كشور دیگر اعتصاب محسوب نگردد؛ به عنوان مثال در انگلستان توقف كار باید ده نفریا بیشتر را در بر گیرد، تا به عنوان اعتصاب گزارش شود؛ در صورتی كه در آمریكا (از سال 1982م. به بعد) تنها توقف‌هایی كه شامل هزار نفریا بیشتر باشد در آمار اعتصاب ثبت می‌شود.

  برای اعتصاب می‌توان حالت‌های مختلفی در نظر گرفت. از این حالت‌های گوناگون می‌توان به اعتصابات عمومی (Strike general)،‌اعتصاب ظرف مدت معین و غیر معین، اعتصاب غیر مجاز (Unauthorized Strike)، اعتصاب نشسته (Sit down Strike) و اعتصاب همدردی (Sympathetic Strike) اشاره كرد.

اسلاید 4 :

  اعتصاب عمومی: دست كشیدن تمامیا اكثر كارگران و كاركنان دریك ناحیهیا در كشور.

  اعتصاب غیر مجاز: اعتصابی است كه برق آسا و بدون اجازه و تصویب مقامات اتحادیه كارگری ذینفع انجام می‌گیرد.

  اعتصاب نشسته: در این نوع، كارگران پس از اعلام اعتصاب، محل كار را تا زمانی كه كارفرما حاضر به قبول مذاكره نگردد، ترك نمی‌كنند.

  اعتصاب همدردی: جایی است که كارگران شخصاً از كارفرمای خود شكایتی ندارند؛ امّا، به خاطر همدردی با كارگران اعتصابی، دست از كار می‌كشند.

  با توجه به تعاریف و حالات گوناگونی كه اعتصاب دارد، می‌توان گفت پدیده خارجی و وجه مشترك اعتصاب‌ها، متوقف كردن کار از طرف کارکنان می باشد. در مورد تاریخچه اعتصابات کارگری و نزاع میان کارگران و كارفرمایان باید گفت كه: جدال میان این دو نیمه نخست قرن 19، اغلب به صورت نیمه سازانیافته بود كه با كارهایی از قبیل ترك محل كار و اجتماع در خیابان‌ها و إعمال رفتارهای متمردانه نسبت به مسئولین و كارفرمایان خود، همراه بود؛ ولی به مرور زمان، این جدال شكلی مدنی به خود گرفت و به شكل چانه زنی سازمانیافته میان كارگران و مدیریت تبدیل شد.

اسلاید 5 :

ویژگی‌های اعتصاب

-   اعتصاب مهم‌ترین وسیله دفاع اقتصادی اتحادیه‌های كارگری است كه برای بهبود بخشیدن به وضع زندگی اعضای اتحادیه، به كار می‌رود.

2-   موقتی بودن؛اعتصاب توقف موقت كار توسط گروهی از كاركنان می‌باشد. علت موقتی بودن هم این است كه كارگران قصد دارند به همان كار نزد همان كارفرما برگردند.

3-   گروهی بودن؛یك گروه از كارگران می‌بایست در اعتصاب شركت داشته باشند، و این كار با عملیك فرد به تنهایی صورت نمی‌گیرد.

4-   علیه كارفرما بودن؛ اعتصاب باید علیه كارفرما باشد تا با اعمالی نظیر جنبش دانشجویی و مستاجران و ... تفاوت داشته باشد.

5-   هدفمند بودن؛ اعتصاب باید متضمن هدفی باشد و در راستای اجرا كردن و رسیدن به اهدافی صورت گیرد. لذا نمی‌توان عمل تعدادی از كارگران را كه به دلایلی نظیر رفتن به تماشای مسابقات فوتبال كه با این كار،‌كارخانه به حالت تعطیلی درآمده، اعتصاب نامید.

اسلاید 6 :

حق اعتصاب :

در بسیاری از کشورها حق اعتصاب برای کارگران به رسمیت شناخته شده است. برای مثال در فرانسه برای اولین بار به موجب قانون 25 مه 1864 اعتصاب به عنوان حقی برای کارگران شناخته شد. در انگلستان نیز قانون سال 1875 اعتصاب را  مجاز شناخت. در برخی از کشورها هم اعتصاب به علت ایجاد  اختلال در وضع موجود ممنوع است.

در اسناد جنبش جهانی سندیکایی، اعتصاب به عنوان حقی اساسی برای کارگر منظور شده است. در منشور حقوق سندیکایی مصوب سال 1954 ورشو و اعلامیه جهانی حقوق سندیکایی مصوب 1978 پراگ چنین آمده است :

«حق اعتصاب یک حق اساسی کارگران است. هر کارگر، صرف نظر از حرفه اش، حق دارد بدون هیچ گونه محدودیتی به عمل اعتصاب متوسل شود. و سازمانهای کارگری حق دارند عمل اعتصاب را سازمان دهند و یا حمایت کنند. سازماندهی یک اعتصاب و شرکت در یک اعتصاب و یا تظاهرات همبستگی نباید تحت هیچ شرایطی باعث تنبیه، جریمه و یا هر عمل توبیخی، دیگر، چه قبل، چه در اثنا، و چه بعد از اعتصاب شود.»

در اینجا لازم به تذکر است اعتصاب در کشورهای سوسیالیستی از جمله شوروی سابق به رسمیت شناخته نشده است.

اسلاید 7 :

در قانون کار جمهوری اسلامی ایران، غیر مستقیم به اعتصاب اشاره شده و در ماه 142 از تعطیل کارگاه ضمن حضور کارگر سخن رفته است : «در صورتی که اختلاف نظر در مورد مواد مختلف این قانون و یا پیمانهای قبلی و یا هر یک از موضوعات مورد درخواست طرفین برای انعقاد پیمان جدید، منجر به تعطیل کار ضمن حضور کارگر در کارگاه و یا کاهش عمدی تولید از سوی کارگران شود، هیئت تشخیص موظف است بر اساس درخواست هر یک از طرفین اختلاف و یا سازمانهای کارگری و کار فرمایی، موضوع اختلاف را سریعاً مورد رسیدگی قرار داده اعلام نظر نماید.»

در ماده 143 چنین امده است : «در صورتی که پیشنهادهای هیئت حل اختلاف ظرف سه روز مورد قبول طرفین واقع نشود، رئیس اداره کار و امور اجتماعی موظف است بلافاصله گزارش امر را جهت اتخاذ تصمیم لازم به وزارت کار و امور اجتماعی اطلاع دهد. در صورت لزوم هیئت وزیران می تواند مادام که اختلاف ادامه دارد، کارگاه را به هر نحوی که مقتضی بداند به حساب کارفرما اداره کند.» در دو ماده 142 و 143 از تعطیل کار ضمن حضور کارگر و کاهش عمدی تولید سخن به میان آمده و حتی نقش اساسی به هیئت وزیران واگذار شده است.

اسلاید 8 :

انواع اعتصاب :

اعتصاب را می توان از نظر محتوی، به اعتصابهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تقسیم کرد. از نظر شکل، اعتصابها به صور مختلفی ظاهر می شوند که متداولترین آنها از این قرار است :

1 ) تحریم کار،                 2 ) کم کاری،       3 ) خود داری از اضافه کاری،

4 ) اعتصاب نشسته یا تحصن در محل کار،

5 ) اعتصاب تهدید کننده، که به صورت موقت و برای تهدید کارفرما به اعتصاب طولانی انجام می شود.

6 ) اعتصاب نوبتی، که به صورت قطع و انجام کار به طور متناوب انجام می گیرد.

7 ) خرابکاری در محل کار، مانند از کار انداختن وسایل و تجهیزات و به وجود آوردن ضایعات،

8 ) اعتصاب ناگهانی و غیر رسمی، که بدون اجازه و تصویب سازمان کارگری مربوط انجام می شود.

9 ) گروگان گرفتن کارفرما و مدیران سطوح مختلف سازمان،

10 ) ممانعت از استخدام دیگران،           11 ) اشغال محل کار،

12 ) اعتصاب همدردی، که برای همگانی با کارگران اعتصابی در سایر موسسات صورت می پذیرد.

اسلاید 9 :

علل اعتصاب :

اعتصاب ناشی از نارضایی کارکنان از شرایط موجود است. نارضاییهایی که مورد رسیدگی قرار نگرفته اند به تدریج روی هم انباشته و سبب بروز اعتصاب می شوند. اعتصابهایی که بر مبنای علتی خاص صورت گرفته اند چندان زیاد نیستند. معمولاً اعتصابها بر مبنای علل چندگانه ای اتفاق می افتند که تغییر اهمیت نسبی آن نسبی آن علتها در طول اعتصاب امکان پذیر است. معمولاً کارگر بیش از آنچه تمایل دارد مجبور به کار است و در آمدش نیز به ندرت کفاف نیازهایش را می دهد. لذا وضع طبیعی یک کارگر، نارضایی است. چنانچه از محرومیت خویش آگاهی پیدا کند. وجود احساس نارضایی اندک، کافی است که باعث عکس العمل تند و خشونت آمیز از روی شود.

علت اعتصاب را می توان در عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و غیره جستجو کرد. اعتصاب در ابتدا به منظور تامین خواسته های اقتصادی صورت می گرفته لکن امروزه اعتصاب هم از نظر مبدا و هم از نظر فرایند دارای ابعاد وسیعی شده است و به علل مختلفی، سوای مسائل اقتصادی، ممکن است مربوط باشد، که در ذیل به آنها اشاره می شود :

1 )  تقاضا برای افزایش مزد؛

2 ) درخواست کاهش ساعات کار؛

3 ) اعتصاب به علت عدم تضمین شغلی؛

اسلاید 10 :

4 ) اعتراض به سوء مدیریت و مخصوصاً عدم رعایت انسانی از جانب کارفرما؛

5 ) اختلافهای مربوط به مسائل کارکنان و امور رفاهی؛

6 ) اعتراض به نقایص موجود در مقررات تامین اجتماعی؛

7 ) اعتراض به شرایط کاری از جمله شرایط ایمنی و حفاظت و بهداشت محیط کار؛

8 ) درخواست ایجاد تغییر در روش تولید؛

9 ) تقاضا برای مشارکت در تصمیم گیری و همکاری در سایر وظایف مدیریت؛

10 ) انجام مبارزات سیاسی؛

11 ) جنگ طبقاتی؛

12 ) دفاع از حق سازماندهی و تشکل کارگری؛

13 ) همکاری و همدردی با سایر کارگران اعتصابی؛

14 )  سرایت موج نا آرامیها و تشنجات کارگری از سایر کشورها.

اگر چه علتهای اعتصاب بسیار متنوع است، اما لازم به تذکر است که علت اغلب اعتصابها در خواست افزایش مزد و اعتلای شرایط اقتصادی بوده و سایر علتها نسبت بسیار کمتری را در مقایسه با عامل مزد تشکیل داده است. البته این امر قابل فهم است و نباید جای تعجب باشد که چرا شکایتهای کارگران حول محور مزد دور می زند. در اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد، بسیاری از چیزهایی که افراد در جستجوی آنها هستند به وسیله معاملات نقدی قابل تحقق اند و این قدرت خرید کارگر است که مورد توجه و علاقه اوست.