بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
لغت هورمون از زبان یونانی گرفته شده است و به معنای « من تحریک می کنم » می باشد. بطور کلی می توان گفت که هورمون ماده شیمیایی است که :
- توسط سلول های خاصی مستقیما بداخل خون ترشح می شود.
- ترشح آن توسط محرک خاصی انجام می شود.
- میزان ترشح آن به قدرت تحریکی محرک بستگی دارد.
- با غلظت های بسیار کم در خون ترشح می شود.
- بر روی سلول های هدف اثر می کند. و فعالیت آنها را تنظیم می کند.
اسلاید 2 :
- هورمون های استروئیدی: از کلسترول مشتق می شوند.و در سلول های ترشح کننده هورمون هیچ گرانول ( دانه ) ذخیره ای موجود نیست و لذا هورمون پس از ساخته شدن به داخل خون ترشح می شود. باین ترتیب برای آنکه غلظت هورمون و اثر آن ثابت باشد میبایست بطور دائمی ساخته شود.هورمون های غدد جنسی مرد و زن و هورمون های قسمت قشری غده آدرنال از این گروه هستند.
- هورمون های پلی پپتیدی: از جنس پروتئین هستند و شکل اولیه هورمون معمولا غیر فعال است و پیش – هورمون pro_hormone نام دارد که تا حدودی بصورت گرانول های ذخیره ای در سلول های ترشحی ذخیره می شوند. که در زمان ترشح بداخل خون فعال می شوند. مانند انسولین ویا هورمون های هیپوفیزی.
- مشتقات اسید امینه: این هورمون ها از یک اسید امینه مشتق می شوند.و همراه یک پروتئین داخل سلول های ترشحی ذخیره می شوند و به میزان نیاز بدن در خون ترشح می شوند. بعنوان مثال هورمون های تیروئیدی و هورمون های قسمت مرکزی غده آدرنال از اسید امینه تیروزین مشتق می شوند. سروتونین و ملاتونین نیز از اسید امینه ال- تریپتوفان مشتق می شوند.
اسلاید 3 :
- محافظت و نگهداری بدن در مقابل استرس ها و سایر
آسیب ها
- رشد و نمو بدن
- تولید مثل
- تعادل یون ها در بدن
- متابولیسم و تولید انرژی
اسلاید 4 :
- موادی که توسط هیپوتالاموس ترشح می شوند یا سبب سنتز و آزاد شدن هورمون های هیپوفیزی می شوند که به آنها فاکتورهای آزاد کننده( Releasing factor=R.F) گویند
- در ترشح هورمون های هیپوفیزی وقفه ایجاد می کنند که به آنها فاکتور های مهار کننده(Inhibitory factor=I.F) گویند.
اسلاید 5 :
- غده هیپوفیز یکی از مهمترین غدد مترشحه داخلی بدن است که در ارتباط نزدیکی با هیپوتالاموس قرار گرفته است.
- این غده از سه بخش هیپوفیز قدامی ، هیپوفیز خلفی و هیپوفیز میانی تشکیل شده است که هر یک از بخش ها هورمون های مشخصی ترشح می کنند.
اسلاید 6 :
- فاکتور آزاد کننده سوماتوتروپین(SRF): موجب افزایش ترشح هورمون رشد ( سوماتوتروپین) از هیپوفیز می گردد.
- فاکتور مهار کننده سوماتوتروپین(SIF ): موجب کاهش ترشح هورمون رشد می گردد.
- فاکتور آزاد کننده هورمون تیروتروپین( TRF): سبب افزایش ترشح هورمون تیروتروپین ( هورمون محرک تیروئید) در غده هیپوفیز می شود.
- فاکتور آزاد کننده کورتیکوتروپین( CRF): سبب افزایش ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپین ( هورمون محرک بخش قشری غده آدرنال) در هیپوفیز می گردد.
اسلاید 7 :
- فاکتور آزاد کننده پرولاکتین( PRF): ترشح پرولاکتین را افزایش می دهد.
- فاکتور مهار کننده پرولاکتین(PIF ): ترشح پرولاکتین را کاهش می دهد.
- هورمون آزاد کننده گنادوتروپین(GRF ): ترشح هورمون های LH , FSH را در هیپوفیز افزایش می دهد.
- فاکتور آزاد کننده ملانوتروپین(MRF ): ترشح هورمون ملانوتروپین ( هورمون محرک ملانوسیت ها) را در هیپوفیز افزایش می دهد.
- فاکتور مهار کننده ملانوتروپین(MIF ): ترشح ملانوتروپین را کاهش می دهد.
اسلاید 8 :
- این هورمون از جنس پروتئین بوده و میزان ترشح آن در اثر عوامل مختلف تغییر می کند. ورزش و گرسنگی و کاهش قند خون ترشح آن را افزایش می دهند.
- همچنین ترشح آن در حین خواب بیشتر از زمان بیداری است به ویژه در خواب عمیق ترشح آن شدیدتر می شود.
- موادی چون سروتونین و نورآدرنالین و دوپامین ترشح هورمون رشد را افزایش می دهند.
- رشد و نمو بافت های مختلف بدن بویژه عضلات و اسخوان ها را تشدید مینماید. در نتیجه کمبود ترشح آن در دوران کودکی سبب اختلال رشد ونمو و ایجاد بیماری کوتولگی هیپوفیزی(Dwarfism ) می شود.
- ترشح بیش از حد این هورمون در سنین قبل از بلوغ سبب ایجاد غول پیکری( Gigantism) یعنی افزایش غیر طبیعی قد، و در سنین بعد از بلوغ بدلیل توقف رشد طولی استخوان ها در این دوره ، سبب بروز بیماری آکرومگالی (Acromegaly ) می شود که در آن استخوان های صورت و قسمت های انتهایی دستها و پاها بشدت پهن می شوند .
اسلاید 9 :
- نام های دیگر این هورمون لاکتوژن ، ماموتروپ یا لاکتوتروپ می با شد. (هورمون عشق (Love hormone ) نیز می نامند.)
- نقش اصلی آن تولید و ترشح شیر در غدد شیر ساز پستانها است.
- در دوره حاملگی مقدار هورمون در خون زنان بشدت افزایش می یابد و دو تا سه هفته پس از زایمان به حد طبیعی باز می گردد.
- ترشح هورمون تحت تاثیر دو فاکتور آزاد کننده و مهار کننده هیپوتالاموسی کنترل می شود که تاثیر فاکتور مهار کننده بیشتر از فاکتور آزادکننده است.
- مقدار ترشح هورمون در شبانه روز حالت نوسانی دارد و در طول شب بیشتر از روزاست.
اسلاید 10 :
- این هورمون که هورمون محرک تیروئید نام دارد سنتز و ترشح هورمون های تیروئیدی را افزایش می دهد.
- میزان ترشح هورمون تیروترپین به تراکم هورمون تیروکسین (هورمون غده تیروئید) در خون بستگی دارد.