بخشی از مقاله
چکیده
بیش از پنج یا شش دهه از عمر روانشناسی محیط نمی گذردچفدر این مدت پژوهشگران به نتایج زیادي دربارة طراحی محیط و تأثیر آن بر رفتار انسان دست یافته اندچفحوزهچف محیط کاملاً بر انسان مؤثر است ولی باید توجه داشته باشیم که انسان خودش همواره این محیط را می سازد فچعلم روانشناسی محیط ، علمی پویا و مستلزم مطالعه و بررسی دائم تأثیرات متقابل محیط و انسان بر یکدیگر است چففانسان محصول محیط، بیولوژي و تعامل این دو باهم استچفعوامل فیزیکی گوناگون، از جمله سروصدا، آب و هوا و فضاهاي محصور شده، به طور مداوم در انسان تأثیر می گذاردچفانسان بیش از هر موجود دیگري محیط خود را تغییر می دهد و می تواند با استفاده از اصول طراحی –فهمچون زیبایی شناسی، و هماهنگ شدن بافنیازهاي فرهنگی –فمحیط زندگی خود را متناسبتر و راحتر بسازدچدر واقع، افراد کمی از امکانات موجود خود براي شکل دادن به محیط کار و زندگیشان بهره می گیرند و چشم بسته از نمونه هاي کلیشه اي چیدن وسایل تبعیت نمی کنند.
آشنایی طراحان و معماران چهارگانه خلوت، فضاي شخصی، رفتار مربوط به قلمرو و ازدحام و نیز توجه آنها به نیازها، تمایلات و فرهنگ افراد در ارتباط با این مفاهیم گامی است به سوي تدارك محیط ها و فضاهاي کارامدتر و سالم ترچفالگوي بوم شناختی رفتار و محیط چنان در هم تنیده شده اند که تفکیکشان دشوار استچفرفتار در بستر محیط تعریف پذیر استچفطبق این رویکرد محیط ادامه هستی و شخصیت افراد به شمار می رودچف در واقع، افراد عامل تغییر محیط هستند و نه پذیرندة صرف تأثیرات محیطیچفاین رویکرد رابطه انسان را با محیط خود پویا و دائم در حال تغییر می داندچفدر طراحی ما لایه هاي پنهانی وجود دارد که در تعاریف علمی گنجانده نشده است ولی به صورت واقعی این لایه ها در رفتار هاي افراد موثر استچفدر این مقاله سعی شده است باروش میدانی و پخش پرسشنامه هایی در چندین مطب دندانپزشکی طراحی شده و بدون طراجی، فتاثیرات فمتقابل این محیط فها را بر روي افراد و کنشهاي متقابل آنها در این فضاها را فمورد بررسی و تحقیق قرار داد.
کلمات کلیدي : روانشناسی محیط- بوم شناختی- اصول طراحی
- 1 مقدمه
براساس معنی مندرج در لغتفنامه آکسفورد، دکوراسیون داخلی عبارت است ازفف»هماهنگ سازي طراحی شده براي به جلوه درآوردن رنگف ها، اثاثیه و سایر اشیاء در یک اتاق یا ساختمان به صورت هنرمندانه«چفدکوراسیون داخلی همانند سایر هنرها، داراي سبک و ریزهفکاريفهاي متفاوتی است که براساس سلیقهفها و نیازهاي دوران، دستخوش تغییر میفشوند .معماريفداخلی آفرینش فضاست، فضایی که در عین زیبا و خاطره انگیز بودن عملگرا و کارآمد نیز باشدچفدر واقع طراح با تنیدن اصول فنی و تخصصی معماري داخلی با حس زیباییفشناسی، فضایی را طراحی میفکند که بیانگر هویت، نیاز، درك و خواستهفهاي مخاطبش استچفدکوراسیون داخلی حلقه اتصال میان معماري و طراحیفداخلی استچف این رشته از طرفی همانند معماري با ساختمان و اجزا و عناصر سازنده ساختمان سروکار دارد و از طرفی مانند طراحی داخلی بر فضاهاي داخلی تاکید دارد.
اگر بگوییم معماري با مسائلی با مقیاس بزرگ شهري در تماس است تخصص معماري داخلی در مقیاس انسانی و ارتباط با فضاهاي عمومی و شخصی است چفو ماحصل آن ارتباط انسان با جهان پیرامون استچفمعماران داخلی علاوه برداشتن دانش کافی در زمینه معماري به توسعه و دریافت حس دریافتی از فضاهاي معمارانه میفپردازند به گونهفاي که حس تعلق و یکپاچگی را در فضا به وجود میفآورد و به عبارت دیگر به معماري فضا از نقطه نظر ساکنان یا استفاده کنندگان آن میفپردازدچپبنیاد آموزش مجازي ایرانیانژفف روانشناسی محیط یکی از رشته هاي تخصصی نوپایی است که روي تاثیر متقابل رفتار و شرایط فیزیکینمعماري وفضایی محیط، بیش از دیگر جنبه ها تاکید داردچفمحققان مکتب گشتالت فبیش از دیگر مکاتب به شرایط محیط پبه معنی جامع آنژفتوجه دارند.
"کوفکا پ1935فژف"فیکی از بنیان گذاران این مکتب، محیط را به دو نوع جغرافیایی و رفتاري تفکیک می کندچف از نظر وي محیط جغرافیایی به معنی محیطی است که به طور عینی وجود دارد و محیط رفتاري بدان گونه که توسط فرد تجربه می شود، به کار می رود چف لوین که از دیگر محققان مکتب گشتالت به شمار می رود، عقیده دارد رفتار تابع تأثیر متقابل عواملی است که از فرد و محیط سرچشمه می گیردچفوي براي بیان پدیده ي حاصله از تأثیر متقابل عوامل فردي و محیطی، از مفهوم فضاي زیستی استفاده می کندچفیکی از مهم ترین مبانی این نظر چنین بیان می شودففپرفتار تابع ویژگی هاي فضاي زیست استچپ،Brainard1998 ژفف
- 2 سؤالات پژوهش
طراحی داخلی، از نظر روانی چگونه می تواند بر بیماران تاثیر گذار باشد؟
چه جنبه هایی از محیط را می توان در رفتار انسان بررسی و تحقیق کرد؟
محیط در کنشهاي رفتاري افراد به چه میزان تاثیر گذار است؟
- 3 فرضیات پژوهشفف
مطبهایی که پردازش شده باشند از نظر میزان جذب بیماران موفق تر خواهند بودبیماران در مطبهاي دندانپزشکی پردازش شده احساس امنیت و اعتماد بیشتري نسبت به مطبهاي پردازش نشده دارند.
– 4 یافته هاي پژوهش
طراحی داخلی
طراحی داخلی یا - Interior Design - که به عنوان یک حرفه، یک هنر و یک صنعت در دنیا شناخته شده، بهینه سازي فضاهاي داخلی ساختمان ها به منظورانجام فعالیت هاي روزمره یعنی زندگی و کار استچفبخش اعظم عمر ما درف فضاهاي داخلی بناها سپري می شودچفاین فضاها محیطی را ایجاد می کنند که پاسخ گوي نیازهاي اساسی ما نظیر نیاز به سرپناه بوده و بسیاري از فعالیت هاي ما در آن صورت می گیردچفهمچنین آنچه به یک بنا روح می بخشد، فضاي داخلی آن استچفبنابراین می توان گفت کیفیت فضاي داخلی از یک طرف تأثیر مستقیمی بر نحوه انجام فعالیت هاي ما در آن دارد و از طرف دیگر نگرش، احوال و شخصیت ما را تحت تأثیر قرار می دهدچفبراین اساس، هدف طراحی داخلی، بهبود عملکرد فیزیکی و روانی فضا براي راحت سازي زندگی در آن استفضايچف معماري بدون طراحی داخلی یا اصلاً قابل استفاده نیست و یا در صورت قابل استفاده بودن، کارآیی لازم و بهینه را نخواهد داشت.
طراحی داخلی زندگی همه آحاد جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد و تأثیرات آن در زندگی به وضوح قابل مشاهده استچفاز این رو موضوع طراحی داخلی به هیچ وجه محدود به اقشار مرفه و خانههاي اعیانی نیستچفطراحی داخلی می تواند براي کل جامعه و طبقات کم درآمد هم مفید باشدچفاگر قناعت را اصل اساسی امروز جامعه بدانیم و قصد داشته باشیم امکان زندگی راحت را در فضاي حتفیا حذفمتري آپارتمانها فراهم کنیم، طراحی داخلی یک ضرورت گریزناپذیر خواهد بودچفطراحی داخلی می تواند به ما نشان دهد که در این فضاي کوچک چطور و با چه وسایلی باید زندگی کنیم.
پشهاب الدین قندهاري ها،روزنامه شرقژطراحی داخلی , معماري داخلی , دکوراسیون داخلی , فضاهاي داخلی از آنجا که طراحی داخلی در ارتباط مستقیم با ویژگی هاي روحی روانی انسان قرار دارد، بایستی براي نیل به یک طرح مطلوب، ویژگی هاي رفتارهاي انسانی در فضاهاي داخلی زیستی اعم از عمومی و خصوصی، در طراحی به دقت مورد توجه قرار گیردچفاز این رو طراح به هنگام طراحی فضاي داخلی با دومقوله سروکار داردففکاربرد آن فضا، و احساس و تأثیري که میخواهد آن فضا بر استفاده کننده داشته باشد.فپشهاب الدین قندهاري ها،روزنامه شرقژ طراحی داخلی طیف گوناگونی از عناصر و مؤلفه ها از قبیل فرم، نور، رنگ، بافت، کف، سقف، دیوار، عناصر کارکردي و تزیینی و مبلمان را در برمی گیردچفاین عناصر ابزارهاي کار طراح هستند که همگی باید بطورهماهنگ و متناسب در یک طرح مرتبط و خوشایند قرار گیرند.
فپشهاب الدین قندهاري ها،روزنامه شرقژ طراحی داخلی که در حد واسط میان معماري و طراحی قرار می گیرد، به همان میزان که شامل جنبههاي کاربردي،ساختاري و فنی می شود، طراحی تجسمی و جنبه هاي بصري و زیبایی شناسانه را نیز در بر داردچفاز این رو طراحی داخلی اغلب در ردیف هنرهاي تجسمی به حسابآمدهف است و براي موفقیت در آن، بایستی تا حد نسبتاً زیادي با عناصر و اصول طراحی تجسمی و مبادي سواد بصري آشنا بود.طراحی داخلی مجموعه دانش “ففن و هنري است که با عناصر متعلقه و مرتبطش از قبیل فرم رنگ بافت و …چفسعیف درفبهینهفسازيففضاهافوفدستفیابیفبهفکارائیفوفکارفکردفمناسبفدرکنار زیبائی “فمعانی و معناها میباشدطراحی داخلی با ایجاد مجموعه اي از بایدها و نبایدها ” کثرت ها و کاستی ها ”و قرار دادن فرم در برابر فرم و فضا “فطبیعت در برابر هندسه پفمعماري ارگانیک ژف“فداخل در برابر خارج و همچنین قدرت و منطق مردانه از یک سوفو احساسات زنانه از سوي دیگر پ که در اوج وجود به تفاهم رسیده اند.
ژمی کوشد ارتباط معنائی و فرمال - - fomal را مفهوم بخشد چدر واقع طراحی داخلی به وسیله این ترکیب می خواهد به اهداف مورده نظر خود در طراحی فضا دست یابد.در طراحی داخلی با ایجاد ضرب و آهنگ در هندسهفمی توان احساسات انسانی را بیدار ساخت در تمامی ابعاد نفوذ کرد و حرکتهائی غیر از حرکتهاي عمودي و افقی ایجاد کرد.ما در معماري با فرکانس هاي نوري که طول و عرض و ارتفاع را تعریف می کنند، سروکار داریم و موقعی که این سه به موجزترین شکل واقع شود، شما احساس زیبایی می کنید.مجموعه اي از اشکال هندسی، که به صورت مجرد و بی هیچ واسطه اي در فضایی دو بعدي تعین یافته اندچفتناسبات،