بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای امروز، نظر به بالا بودن هزینه انرژی، ا ستفاده از نیروهای طبیعی بویژه عوامل اقلیمی در امر ساختمان سازی از اهمیت زیادی برخوردار استاهمیت. تاُثیر نوع اقلیم بر طراحی ساختمان، لزوم بررسی و تحقیقات جامعی را در این زمینه ایجاب نموده ا ست. از این رو باید داده های اقلیمی، زی ست اقلیمی و هوا شنا سی، به منظور طراحی صحیح ساختمان ها مورد توجه قرار گردند. صحت و دقت طراحی ساختمان به کیفیت داده ها و اطلاعات اقلیمی بستگی دارد. بدین لحاظ بکارگیری دقیق اطلاعات هواشناسی برای بدست آوردن نتایج اثرگذار بر طراحی ساختمان ها ضروری به نظر می رسد. این مقاله بر آن است تا با تکیه بر نتایج حاصل از بررسی شاخص های اقلیمی و زیست اقلیمی منطقه و تجزیه و تحلیل آن ها به روش علمی به استخراج نتایج اثرگذار بر شکل گیری ساختمان های شهرکرد بپردازد.
مقدمه
انسانها از گذشته های دور همواره در تلاش بوده اند تا بتوانند در جایی سکونت داشته باشند که آنها را از گزند شرایط آب و هوایی مصون نگه دارد بنابراین در نظرگرفتن شرایط اقلیمی در ساخت مسکن همواره مورد توجه بوده است. می توان گفت طراحی پایدار نوعی از معماری ا ست که از حداکثر ا ستعدادهای محیطی برای آ سایش م صرف کنندگان سود می جوید و ابزارها و راهکارهای هو شمندانه ای در این راه به کار می گیرد در حالی که شرایط نامطلوب حا صل از ساخت و ساز را به حداقل سوق می دهد. ساختمان ها از مرحله طراحی و نحوه استقرار می بایست به شرایط و موقعیت به خوبی پاسخ مساعد دهند در حالی که مواجهه و مقابله با طبیعت را به حداقل سوق دهند یکی از زیر بنایی ترین اصول در طراحی ساختمان و معماری همساز با اقلیم در نظر گرفتن پارامتر های هواشناسی در هنگام طراحی است. بدون اطلاعات صحیح و دقیق اقلیمی و هواشناسی امکان طراحیموُثر و مفید ساختمان وجود ندارد. برای تعیین داده های اقلیمی مورد نیاز در طراحی یک ساختمان و استفاده موُثر و کارآمد از آن ها، یک درک کلی از وضعیت اقلیمی منطقه و شرایط محلی ضروری ا ست. در سال های اخیر در ک شورهایی مانند آمریکا و انگل ستان از معماری های مدرن با در نظرگرفتن مو ضوعات مختلف محیطی و بهره وری از انرژی های طبیعی، ا ستفاده می نماید و در این امر بی شتر از اطلاعات دقیق و جدید هوا شنا سی بهره می جویند. در عین حال در برخی از ک شورهای در حال تو سعه در آ سیا نیز کاربرد اطلاعات اقلیمی در مبحث ساختمان مورد توجه واقع شده است از طرفی در سالیان اخیر در کشور ایران با افزایش جمعیت، توسعه ساختمان سازی بیشتر شده است. از این رو نیاز به اطلاعات اقلیمی و هواشناسی برای طراحی ساختمان ها بیش از پیش احساس می شود. روش برر سی در مقاله حا ضر، بی شتر روش تحلیلی و تو صیفی بوده و اطلاعات آن به شیوه ی کتابخانه ای و ا ستفاده از منابع و اطلاعات موجود در کتب و مقالات جمع آوری شده است. برای شناسایی تیپ اقلیمی شهرکرد داده های آماری سازمان هواشناسی تهیه و مورد استفاده قرار گرفته است. در واقع ابتدا شرایط آب و هوایی شهر شهرکرد به عنوان یک شهر سردسیری توصیف شده که جداول و نمودارهای بکار رفته موُید آب و هوای نیمه مرطوب با تاب ستان های معتدل و زم ستان های ب سیار سرد آن می با شد. در این بخش کاربرد هر یک از جداول و نمودارها به تفکیک شرح داده شده است. همچنین در بخ شی دیگر جهت ا ستقرار ساختمان، به میزان انرژی تاب شی و بردار باد پرداخته و به چنین نتایجی ر سیده که در دی ماه جهت جنوب شرقی با - W2 - 3330 - وات مربع - و جنوب با - W2 - 4325 به ترتیب در رتبه دوم و اول قرار دارند و در تیرماه کمترین میزان انرژی متعلق به جنوب و جنوب شرقی است و در مرتبه بعد جنوب غربی است. براساس این دو عامل، جهت ساختمان 15 درجه از جنوب به طرف غرب و شرق انتخاب شده است. در نهایت با ا ستفاده از داده های اقلیمی و هوا شنا سی شهر شهرکرد عوامل اثر گذار بر شکل گیری ساختمان های شهرکرد مورد بحث قرار گرفته است.
اقلیم شهرکرد
وضعیت آب و هوایی
شهرکرد مرکز ا ستان چهار محال و بختیاری مرتفع ترین شهر ک شور معروف به بام ایران با 51 درجه و 18 دقیقه طول شرقی و 32 درجه و 21 دقیقه عرض شمالی با ارتفاع 2066 متر از سطح دریا می با شد - پروتال شهرداری شهرکرد - . با توجه به رو شهای مختلف اقلیمی نوع اقلیم شهرکرد متفاوت بیان شده ا ست اما آنچه که مبین تو صیفی از ای ستگاه شهرکرد ا ست این ا ست که اقلیم شهرکرد نیمه مرطوب با تابستانهای معتدل و زمستانهای بسیار سرد میباشد.
درجه حرارت
درجه حرارت و هوای شهرکرد جدای از شرایط اقلیمی و منطقه ای ، تحت تأثیر ارتفاع و مجاورت با کوه های زاگرس قرار دارد . متوسط دمای سالیانه شهرکرد - بر اساس آمار 21 ساله ایستگاه سینوپتیک شهرکرد - 11/4 سانتیگراد می باشد. سردترین ماه های سال دی ماه و بهمن ماه با میانگین متوسط – 0/1 و 0/3 درجه حرارت می باشند. گرم ترین ماه های شهرکرد تیرماه با متوسط 22/8 درجه سانتیگراد و مرداد ماه با 21/8 درجه سانتیگراد می باشد .نمودار:1 میانگین ماهیانه دمای شهرکرد