بخشی از مقاله
چکیده
شاخص های آسایش اقلیمی در مناطق جغرافیایی گوناگون به منظور بهره گیری از جاذبه های گردشگری مورد استفاده قرار می-گیرد. در این تحقیق هدف تعیین آسایش اقلیمی گردشگری با بهره گیری از شاخص اوانز و معیار ماهانی برای جذب گردشگر در شهرکرد می باشد. به منظور تحلیل عناصر اقلیمی از داده های آماری ایستگاه سینوپتیک چهارمحال و بختیاری برای دوره آماری 55 ساله (1995- 2010)استفاده گردیده است. نتایج تقویم گردشگری شاخص اوانز گویای آن می باشد که تمامی ماه های سال در طی شب و ماه های دی، بهمن، اسفند، آبان، آذر در طی روز جز ماه های سرد به حساب می آیند. ماه های خرداد ، تیر ، مرداد در روز جز ماه های گرم بوده ولی آسایش محیطی در روز طی ماه های فروردین، اردیبهشت، شهریور و مهر بسیار مطبوع می باشد . هم چنین بررسی داده های هواشناسی شهرکرد بر اساس معیار ماهانی نشان می دهد که بهترین ماه ها برای گردشگرانی که قصد سفر به شهرکرد را دارند روزهای اردیبهشت و مهرماه و شب های تیر و مرداد است که وضعیت حرارتی در حالت آسایش قرار دارد. آگاهی از شرایط اقلیمی شهرکرد و ارائه تقویم زمانی مناسب گردشگری می تواند بر رونق گردشگری و جذب گردشگران و اشتغال و ارزآوری و همچنین مزایای ارتباطی، سیاسی، فرهنگی و تأثیرات بین الملل منجر شود و برنامهریزیهای راهبردی جهت توسعه صنعت گردشگری را ارائه دهد.
واژه های کلیدی: اقلیم، گردشگری، شاخص اوانز، معیار ماهانی، شهرکرد
-1 مقدمه
آب و هوا مهمترین عامل در توسعه بخش گردشگری میباشد. مسافرتهای گروهی و دستهجمعی با شرایط آب و هوایی پیوند میخورد، در واقع مفهوم اقلیم گردشگری تبیین میکند که اقلیم، همراه با هوا میتواند به عنوان منبعی برای گذران اوقات فراغت مد نظر قرار گیرد که در زمانها و مکانهای مختلف ممکن است در طول طیفی از خوشاید تا ناخوشایند طبقهبندی شود. بنابراین اقلیم برای گردشگری یک منبع شناخته میشود و این میتواند یک امتیاز اقتصادی برای گردشگری باشد (ابراهیمی: 1383، .(70 ارتباط بین اقلیم و گردشگر به طور عمودی به وسیله دو شاخه از جغرافیا بررسی میشود: جغرافیای گردشگری و اقلیمشناسی که هر دوی آنها نشان میدهند چگونه اقلیم و هوا فعالیتهای گردشگری را حمایت میکنند (بلین گومز، 2005، .(589
هوا و اقلیم به عنوان یکی از عوامل محیط طبیعی در بسیاری از فعالیت های بازرگانی، کشاورزی و بیشتراز همه در گردشگری، عوامل غالب هستند(ابراهیمی، 1383، .(70 گردشگری به طور آشکاری وابسته به اقلیم است و در تقاضای جهانگردی نقش عمده ای دارد (دی فریتاس2، 2004، جکویلاین و همکاران، 2005، جکویلاینوهمکاران، 2004، دی فریتاس، .(2008 اقلیم تنها یک عامل حرارتی و فیزیکی نیست بلکه یک عامل زیبایی شناختی نیز هست که بر چگونگی شکل جامعه گیاهی و محیطی و غیره اثر می گذارد(جکویلاین، .(2004 ایران جزء ده کشور نخست جهان از لحاظ جاذبه های گردشگری و جزء پنج کشور نخست از نظر تنوع گردشگری است، ولی متأسفانه طبق آمار سازمان جهانی گردشگری فقط 24 درصد از تعداد و 16 درصد از میزان درآمدهای گردشگری دنیا به ایران اختصاص دارد ( اسماعیلی ،.(1389 با توجه به اهمیت صنعت گردشگری، علاوه بر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، عوامل محیط طبیعی نیز نقش مهمی را در توسعه گردشگری و همچنین جذب گردشگر ایفا می کنند(رنجبر، .(1388در واقع گردشگر از یک فضای جغرافیایی استفاده می کند که این فضا، دارای یک ساختار فیزیکی و طبیعی شامل عوامل زیست شناسیو طبیعی(اقلیم، زمین شناسی، توپوگرافی و جامعه گیاهی و جانوری) و همچنین برخی از عواملی که به وسیله فعالیت انسان ها به و جود آمده است می باشد(بلین و گومز1،2005، .(573 شهرکرد مرتفع ترین مرکز استان در ایران است و آگاهی از اقلیم شهرکرد با تابستانهای معتدل و زمستانهای بسیار سرد شهرکرد می تواند در جذب توریست و توسعه این صنعت موثر واقع گردد. مطالعات گوناگونی در زمینه اقلیم در مباحث گردشگری به عنوان یک عامل مهم در زمینه گردشگری و آسایش اقلیمی صورت گرفته است. در سطح جهانی دی فریتاس( (2004در پژوهشی به منظور بررسی حساسیت توریسم به تغییر اقلیم روش هایی را برای ارزیابی تاثیر اقلیم بر روی گردشگری در مقیاس منطقه ای مورد مطالعه قرار می دهد. آ.ماتزاراکیس( (2004 محیط گرمایی مناسب که برای سلامت گردشگر در هنگام انجام فعالیت های درونی و بیرونی مفید باشد را مورد پژوهش قرار داده است