بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش دو هدف تحلیل موقعیت مکانی اماکن و فضاهای ورزشی موجود و ارائه الگوهای علمی و عملی به منظور یافتن بهترین مکان ها برای ساخت اماکن ورزشی براساس معیارهای سازگاری و ایمنی، جمعیت، میزان دسترسی و حریم اماکن ورزشی موجود را دنبال می کند. محدوده مطالعاتی در این تحقیق، کلیه اماکن و فضاهای ورزشی در شهر شهرکرد بوده است. برای الگوسازی از فناوریGIS استفاده شد که بر اساس آن، پس از گردآوری داده های مکانی و توصیفی، پایگاه اطلاعاتی تشکیل و برای هر معیار نقشه ای تهیه شد.
به منظور اولویت بندی اراضی محدوده بر اساس معیارهای مورد بررسی، پس از تشکیل پایگاه اطلاعاتی برای هر معیار نقشه ای تهیه گردید که نهایتا با جمع بندی نقشه ها، اراضی محدوده به 5 طیف با درجه مطلوبیت بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و بسیار نامناسب برای ساخت انواع اماکن ورزشی تقسیم گردید. بر اساس نتایج بدست آمده حدود 46 درصد از اراضی برای ساخت اماکن ورزش نامناسب و حدود 18/8 درصد از اراضی دارای وضعیت بسیار مناسب می باشند.
با نگاهی به نقشه های پایانی مکان یابی برای اماکن ورزشی مشخص گردید که غالب اراضی موجود در محدوده دارای 3 وضعیت مناسب، بسیار نامناسب و بسیار مناسب می باشد. سرانه فضاهای ورزشی در این محدوده 0.68متر مربع برای هر نفر می باشد، که این رقم حدود 2.3متر مربع نسبت به سرانه استاندارد تعیین شده جهانی کمتر می باشد. پیشنهاد می شود، مدیران ورزشی با تکیه بر نتایج این پژوهش علاوه بر اطلاع از وضعیت اماکن ورزشی در محدوده، می توانند با ضریب اطمینان بیشتری نسبت به ساخت انواع اماکن اقدام نمایند.
مقدمه:
تربیت بدنی جریانی است تربیتی که هدف آن بهبود اجرا و عملکرد بشر و تکامل بخشیدن از طریق فعالیت جسمانی مناسب است. تربیت بدنی کسب مهارتهای حرکتی،حفظ آمادگی جسمانی به منظور تندرستی همه جانبه، نیل به دانش و توسعه برداشت مثبت از فعالیتهای جسمانی را در نظر دارد - وست و بوچرٍ،. - 1386 ورزش و تربیت بدنی در کشور ما رشته ی نوپایی است که هنوز هم تقریباً به شکل سنتی دنبال می شود. اگر چه تغییر و تحولاتی در این زمینه ایجاد شده است. ولی تا رسیدن به معیارها و استانداردهای جهانی فاصله های بسیار وجود دارد.
تأسیسات و اماکن ورزشی نیز از این قاعده مستثنی نیست و هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی برای دستیابی به استانداردهای معمول و مرسوم بین المللی، راه درازی در پیش دارد. اماکن ورزشی بستر اجرای فعالیتهای ورزشی بوده و کیفیت آنها بر روی اجرای تمرینات و برگزاری مسابقات و رقابتهای ورزشی تأثیر مستقیم دارد. ساخت اماکن ورزشی نیازمند دقت و درایت فراوان است - خواجوی،. - 1380 اماکن ورزشی به عنوان اساسی ترین بخش سخت افزاری در حوزه ی تربیت بدنی و ورزش، جزء مهمی از تأسیسات سازمان های انسانی به شمار می روند. تعیین مکان بهینه مراکز ورزشی از وظایف مهم برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان ورزشی است - شکوهی،. - 1383
شهرهای ما، همانند دیگر شهرهای جهان سوم، بیشتر ساخته دست مهاجران روستائی است که با گریز از فقر زندگی روستائی به شهرها در جستجوی کار و معاش روآورده و هر یک برای نیاز خود سرپناهی ساخته اند. در نتیجه به فضاهای عمومی، باغ های ملی، خیابان ها و ورزشگاهها که نیازهای عمومی هستند کمتر توجه شده است و در این زمینه شهرهای ما دچار کمبود می باشند - آروین و همکاران،. - 1389 با در نظر گرفتن افزایش جمعیت و نیاز انسان ها به ورزش و تفریح، تجهیزات فرهنگی، فراغتی، ورزشی و گردشگری جایگاه روبه رشدی را در فضای شهری اشغال می کنند، در سازماندهی و استخوان بندی آن سهیم می شوند، سرمایه گذاری های کلانی را ناگزیر می سازد و شیوه مخصوصی را در کاربری گوناگون فضا حاکم می کنند؛ شیوه ای که جدایی این گونه تجهیزات را از محل اقامت و حتی کار کاملا اجتناب ناپذیر می سازد. - احمری،. - 1382
بنابراین اهمیت محل ساخت مکانهای ورزشی، در پرداختن مردم به ورزش و تاثیرات فیزیکی، روانی و اجتماعی آن در سیستم شهری انکار ناپذیر است. به همین علت وجود کاربری فضاهای ورزشی در شهرها، توزیع متناسب آن و همچنین سرانه اختصاص یافته به آن بر اساس نیاز جمعی یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری تلقی می شود. مکان یابی فعالیتی است
