بخشی از مقاله
چکیده
خودگفتاری یکی از متغیر های اثر گذار بر عملکرد و یادگیری حرکتی درشرایط مختلف روانی می باشد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر خودگفتاری آموزشی بر انسداد تحت فشار سرویس والیبال بود. آزمودنی های پژوهش شامل 48 نفر از دختران مبتدی باشگاه های شهرستان اهواز بود که به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در 2 گروه خود گفتاری آموزشی - شرایط پر فشار و خود گفتاری آموزشی - شرایط کم فشار گماشته شدند. برای ایجاد شرایط پرفشار از تماشاگران به عنوان عامل بالا برنده انگیختگی و فشار در حین تمرین استفاده شد. تمرینات به مدت 8 هفته - هر هفته سه جلسه 20 دقیقه ای - انجام شد که در روز های تمرین دستورالعمل های خودگفتاری آموزشی به شرکت کنندگان ارائه شد. نتایج نشان داد هر دوگروه بعد از تمرینات بهبود معناداری را نسبت به قبل نشان دادند. بنابراین این نتایج پیشنهاد می دهد که استفاده از خودگفتاری آموزشی در آموزش مهارت های حرکتی مثل سرویس والیبال مستلزم دقت در شرایط مختلف فشار می تواند مفید و سودمند واقع گردد.
واژگان کلیدی: خودگفتاری آموزشی،انسداد، سرویس والیبال.
.1 مقدمه
در اکثر مسابقات ورزشی دیده شده که بازیکنان حرفهای در دقایق حساس بازی نمیتوانند سادهترین مهارتها را انجام دهند و باعث می-شوند تیمشان امتیازی به دست نیاورد و یا در آن مسابقه شکست بخورند. چنین پدیدهای در میادین ورزشی تحت عنوان انسداد1 نامیده می-شود - انشل، . - 1:1997 انسداد ممکن است بدترین و تلخترین تجربه ورزشکاران در میادین ورزشی باشد و میتواند ورزشکاران را در همه سطوح تحت تأثیر قرار دهد. گزارشات رسانههای ورزشی بهطور پیوسته موقعیتهایی را توصیف میکنند که ورزشکاران نخبه متهم به انسداد تحت فشار هستند. روزنامههای ورزشی برچسب انسداد را برای ورزشکارانی به کار میبرند که در کل مسابقه، مهارتهایشان را خوب اجرا میکنند ولی در دقایق پایانی مسابقه، اجرای بدی را از خود به نمایش میگذازند - مساگنو، . - 3:2006 سؤالی که به وجود میآید این است که چرا ورزشکاران با سطح بهینه اجرا، زمانیکه با فشار بالا مواجه میشوند، شکست میخورند؟. - بامیستر ، - 5 :1984 بیان کرد، انسداد در زمانیکه انگیزه ورزشکار و انتظارات دیگران از ورزشکار برای برگزاری یک اجرای خوب، بالا است؛ اتفاق میافتد. همچنین او انسداد را در شرایط فشار بالا به عنوان دلیلی برای افت اجرا شناسایی کرده است. - مساگنو ، - 3 :2006 و - بامیستر، - 5 :1984 بیان کردند که بالا رفتن فشار در اجرای مهارت تأثیر منفی برجای میگذارد. امروزه مربیان و متخصصان ورزشی به دنبال روشهایی هستند تا از طریق این روشها سطح عملکرد و اجرای ورزشکاران را در تمرینات و مسابقات بهبود بخشند. از اینرو محققین ورزشی به دنبال کشف روشهای مداخلهای مناسب برای بهبود عملکرد ورزشکاران میباشند. در تحقیقات زیادی ثابت شده است که مداخلات جسمی و ذهنی میتوانند بر اجرای ورزشکاران تاثیرگذار باشند - گوداس و همکاران، . - 8 :2011 همچنین محققین زیادی در تحقیقات خود از این موضوع حمایت کردهاند که استفاده از تکنیکهای روانی میتواند موجب بهبود اجرا در ورزش شود - کرانی و ویلیامز . - 7 :2006 یکی از این تکنیکهای روانی که مربیان از آن بهره میبرند استفاده از مهارتهای ذهنی1 میباشد - گوداس و همکاران، . - 8 :2011 بطور کلی ثابت شده است که استفاده از مهارتهای ذهنی بر بهبود اجرای ورزشکاران اثر سودمندی دارد - گوداس و همکاران، . - 8 :2011 استفاده از خودگفتاری موجب کنترل و سازماندهی افکار ورزشکاران میشود و از این طریق شرایط را برای بهبود اجرای ورزشکاران مهیا میکند - هاتزیجورگیادیس،. - 15 :2009 اما باید توجه کرد که خودگفتاری دارای کارکردهای متفاوتی است. یکی از کارکردهای این تکنیک شامل کارکرد آموزشی2 میباشد. این کارکرد به نحوی در بهبود اجرا موثر است. محققین زیادی در تلاش بودهاند تا به این سوال پاسخ دهند که در مهارتهای مختلف استفاده از کدام نوع خودگفتاری مناسبتر است، اما هنوز نتوانستهاند پاسخ قطعی برای این سوال پیدا کنند و نتایج تحقیقات در بعضی موارد متناقض است. بعنوان مثال، - کرونی و همکاران، - 13 :2007 در تحقیقات خود بیان کردند که استفاده از خودگفتاری انگیزشی برای اجرای شوت بسکتبال مناسبتر است، درحالیکه - بروجنی، - 12 :2011 استفاده از خودگفتاری آموزشی را برای اجرای این مهارت مناسبتر میداند. همچنین این احتمال وجود دارد که مزایای خودگفتاری آموزشی می تواند بر اساس شرایط فشار متفاوت باشد و علیرغم اینکه اکثر تحقیقات مزایای خودگفتاری آموزشی را گزارش کرده اند ولی ممکن است که مزایای خودگفتاری نیز برای شرایط فشار مختلف همیشه برقرار نباشد بنابراین جهت روشن شدن این ابهام تحقیق حاضر در پی پاسخگویی به این سوال اساسی است که خودگفتاری آموزشی در شرایط پر فشار و کم فشار بر عملکرد سرویس والیبال تاثیر خواهد داشت؟ و خودگفتاری بهینه با توجه به سطح فشار کدام خواهد بود؟ امید است نتایج پژوهش حاضر بتواند به مربیان و ورزشکاران اطلاعات مفیدی از خودگفتاری آموزشی در شرایط پرفشار و بدون فشار ارائه دهد تا عملکرد بهینه ای داشته باشند.
.2 روش تحقیق
این تحقیق از نوع نیمه تجربی و کاربردی با طرح پیش آزمون- پس آزمون می باشد.آزمودنی های پژوهش شامل 48 نفر از دختران مبتدی باشگاه های شهرستان اهواز که به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در 2 گروه 12 نفره، خود گفتاری آموزشی - شرایط پر فشار و خود گفتاری آموزشی - شرایط کم فشار گماشته شدند. این آزمودنی ها با رضایت کامل در این پژوهش شرکت کردند.
-2-1 ابزارهای اندا زه گیری مطالعه:
ابزارهای اندا زه گیری این تحقیق شامل -1 فرم رضایت -2 فرم اطلاعات شخصی -3 تماشاگران -4 زمین والیبال به ابعاد 9×18 متر -5 تور استاندارد برای دختران 2/24 متر -6 توپ های استاندارد فدراسیون والیبال -7 Pikasa تماشاگران به عنوان عامل بالا برنده انگیختگی و فشار و -8 آزمون استاندارد سرویس والیبال از مجموع آزمونهای مهارتی والیبال ایفرد که امتیاز بندی آن بر اساس دستورالعمل این آزمون صورت گرفت - هادوی، - 1377 بود.
-2-2 روش اندازه گیری
قبل از اجرای تمرینات و آزمون یک جلسه به افراد نحوه صحیح سرویس والیبال توسط مربی آموزش داده شد. در روز های تمرین دستورالعمل های خودگفتاری آموزشی به شرکت کنندگان ارائه شد؛ بدین صورت که در در گروه خودگفتاری آموزشی، شرکت کنندگان قبل از اجرای سرویس والیبال عباراتی از قبیل » دستت را با دقت به سمت بالا بکش « یا » با دقت به پشت توپ ضربه بزن « را به گونه ای که آزمون گر صدای آنها را بشنود بیان خواهند. در شرایط کم فشار آزمودنی ها بدون حضور تماشاگر به اجرای سرویس والیبال تحت خود گفتاری مربوطه می پرداختند ولی در شرایط پرفشار سرویس والیبال تحت خود گفتاری مربوطه را در حضور تماشاگر اجرا کردند. تمرینات به مدت 8 هفته - هر هفته سه جلسه 20 دقیقه ای - بود. که قبل و بعد از 8 هفته تمرین از کلیه گروه ها در شرایط معمولی یکسان - بدون اعمال خودگفتاری آموزشی و حالات فشار - پیش آزمون و پس آزمون به عمل آمد.
-2-3 روش آماری
به منظور سازمان دادن، خلاصه کردن، طبقهبندی نمرات خام و توصیف اندازهها ی نمونه از آمار توصیفی - فراوانیها، میانگینها، انحراف استاندارد، رسم نمودارها و جداول - استفاده شد. از آزمون شاپیروویلک برای تعیین نرمال بودن داده، برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t وابسته و آنوای دو راهه و برای دیدن اختلافات از آزمون پیگردی توکی استفاده گردید. تجزیه و تحلیل دادهها در سطح معنی داری =0/05 انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات مورد نظر از SPSS نسخه 16 در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد.
.3× یافته های تحقیق
-3-1 توصیف یافتههای مربوط به آزمون تحقیق
جدول :1 شاخصهای آماری میانگین و انحراف معیار اجرای گروههای پژوهش در امتیاز سرویس والیبال
3-2 بررسی طبیعی بودن توزیع داده های پژوهش
جدول :2 خلاصه نتایج آزمون شاپیرو ویلک برای متغیرهای تحقیق
