بخشی از مقاله
چکیده زمینه و هدف پژوهش: خودگفتاری مکالمهای است که فرد به صورت آشکار یا پنهان به کار برده و از این طریق بر اجرای خود فکر کرده و باعث بهبود آن میشود. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر خودگفتاری آموزشی با تناوب مختلف بر یادگیری پاس سینه بسکتبال در کودکان بود.
روششناسی: روش اجرای این تحقیق از نوع نیمه تجربی میباشد که با طرح پیشآزمون-پسآزمون و یادداری صورت گرفت. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشآموزان ابتدایی شهر اهواز بودند که از میان آنها 36 نفر به صورت نمونهگیری تصادفی انتخاب و در سه گروه خودگفتاری با یک تکرار، خودگفتاری با سه تکرار و کنترل - بدون خودگفتاری - قرار گرفتند. مهارت موردنظر آزمون پاس سینهای بسکتبال بود. ابتدا پیشآزمون صورت گرفت و هر فرد یک بلوک 10 کوششی پاس سینه را انجام داد سپس به مدت 3 هفته، هر هفته 2 جلسه در قالب 2 بلوک 10 کوششی به تمرین پرداختند در پایان جلسات تمرین، پسآزمون به عمل آمد و 48ساعت بعد آزمون یادداری صورت گرفت. از روش میانگین و انحراف معیار جهت توصیف دادهها و از آزمون تحلیل واریانس مرکب و درونگروهی جهت تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که خودگفتاری آموزشی با تناوب یک تکرار، سه تکرار و گروه کنترل بر یادگیری مهارت پاس سینهای بسکتبال تأثیردارد اما با توجه به اندازه اثر بهترین عملکرد مربوط به گروه خودگفتاری با تناوب یک تکرار بود.
نتیجهگیری: در افراد مبتدی و در مراحل ابتدایی آموزش بهتر است که در کنار تمرینات جسمانی از خود گفتاری با تناوب کمتر استفاده شود.
کلید واژهها: بسکتبال، پاس سینهای، تناوب خودگفتاری، کودکان
مقدمه
امروزه روان شناسان ورزشی با بررسی مهارت های مختلف روانی، خدمات قابل توجهی در امر ورزش ارائه کردهاند و دامنه تحقیقاتشان روزبهروز در حال گسترش است . - 1 - راهکارهای شناختی یکی از روش های مناسب مداخله جهت بهبود عملکرد ورزشکاران است . - 2 - روشهای شناختی میتواند در تغییر و تعدیل ادراک منفی و در نتیجه در بهبود عملکرد سودمند باشند . - 3 - روشهای کارآمدی در کنترل عملکرد و فعالیتهای مختلف ورزشی وجود دارد. این مداخلات شناختی در افزایش میزان اعتماد به نفس، توجه، خودکارآمدی، انگیزش نقش دارند . - 4 - یکی از اجزای روانشناسی که در روانشناسی ورزشی کاربرد دارد خودگفتاری است از نظر روان شناسان ورزشی خودگفتاری مکالمهای است که فرد به صورت آشکار یا پنهان به کار برده و از این طریق بر اجرای خود فکر کرده و باعث بهبود آن میشود . - 5 - خودگفتاری یک مکالمه درونی و یک پاسخ رفتاری است . - 6 - خودگفتاری 6 بعد دارد که یکی از این ابعاد، بعد عملکردی در خودگفتاری است - 7 - ؛ که این بعد عملکردی شامل خودگفتاری آموزشی و خودگفتاری انگیزشی است. خودگفتاری آموزشی بر تمرکز، دقت، تکنیک و توجه و خودگفتاری انگیزشی بر استقامت، قدرت، ایجاد روحیهی مثبت تأکید دارد . - 8 - خودگفتاری در موارد مختلفی از جمله مهارت بسکتبال - 9 - ، فورهند تنیس، خودکارآمدی، اعتمادبهنفس، کاهش انگیختگی - 10 - و افزایش عملکرد در مهارتهای مختلف ورزشی - 11 - تأثیر مثبت دارد.
همچنین خودگفتاری میتواند در افزایش کانون توجه - 12 - ، تغییر تمرکز توجه و کانونی نمودن توجه، فرا خوانی اطلاعات و کدگذاری اطلاعات جدید مربوط به تکلیف در حال اجرا مؤثر باشد - . - 13 علاوه بر بحث توجه این پدیده شناختی میتواند بر پردازش اطلاعات مؤثر باشد . - 9 - اندرسون 1 و همکاران - 1999 - در ضمن مقایسه سه روش آموزش؛ شامل خودگفتاری آموزشی، آموزش سنتی و آموزش همراه با شرح و توضیح در مهارت پرتاب به جلو در دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی به این نتیجه رسیدند که روش خود گفتاری آموزشی در مقایسه با سایر روشها مفیدتر و برتر است. خودگفتاری آموزشی در عملکرد حرکتی و برای مهارتهایی که نیازمند دقت و توجه است تأثیر دارند . - 14 -
تئورداکیس و همکاران - 2000 - به تأثیر خودگفتاری آموزشی و انگیزشی براساس ماهیت تکلیف پرداختند و به این نتیجه رسیدند که در تکالیف حرکتی ظریف خودگفتاری آموزشی؛ و در تکالیفی قدرت و اسقامت خودگفتاری انگیزشی کارآمدی بیشتری دارد. بهعلاوه خودگفتاری آموزشی بهعنوان ابزاری کارآمد جهت ارتقا مهارتهای پیچیده در افراد مبتدی عمل میکند . - 16 - هدف از تناوب یا تکرار در خود گفتاری، مکالمهای است که فرد با خود چندین بار میگوید و این مکالمه میتواند به شکل یک کلمه نظیر هرگز، همیشه و غیره ... باشد میتواند به شکل جملات کوتاه باشد که با توجه به هدف محقق این تکرار میتواند متفاوت باشد . - 17 - تناوب خودگفتاری در سنین مختلف میتواند متفاوت باشد؛ خودگفتاری در کودکان به شکل آشکار کاربرد دارد که با افزایش سن به شکل پنهان در میآید، کودکان از تناوب خودگفتاری وقتی استفاده میکنند که تنها باشند. بیشترین تناوب خودگفتاری کودکان مربوط به زمانی است که تحت شرایط خاصی نظیر پرسش و پاسخ معلم، والدین و غیره قرار گیرند. همچنین خودگفتاری در کودکان خجالتی، کمرو و گوشهگیر تأثیر مثبت دارد. - . - 18 دانا، مرادی و رفیعی - 1395 - تحقیقی را با عنوان تاثیر تواتر خودگویی آموزشی و انگیزشی بر اجرای مهارت پرتاب دارت در دانشجویان انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که خود گویی آموزشی و انگیزشی با یک تکرار به طور معناداری موجب بهبود عملکرد شرکت کنندگان شد، اما خود گویی آموزشی و انگیزشی با سه تکرار بهطور معناداری باعث کاهش عملکرد حرکتی پرتاب دارت شد. - 20 - در تحقیقی به بررسی تأثیر تناوب خودگفتاری آموزشی بر بهبود عملکرد حرکتی در دانشجویان پرداختند. نتایج آنها نشان داد که تناوب