بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه: به دلیل اهمیت مداخله بر روی افزایش توانمندیهای شناختی - هوشبهر - کودکان با مشکلات یادگیری که در این توانمندیهای دچار نقصاند ،پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر تمرینات نوشتاری توانبخشی اعصاب مبتنی بر شهود بر روی هوشبهر کودکان صورت گرفته است.
روش : پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون بدون گروه کنترل است. نمونه آماری 8 کودک 6-9 ساله دارای مشکلات یادگیری مراجعه کننده به کلینیک روزبه بوده است که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و در 25 جلسه آموزشی 45 دقیقه ای شرکت کردند. ابزارمورد استفاده این پژوهش آزمون هوشی وکسلر - - WISC-IV بوده است.
یافته ها: داده ها با استفاده از شاخصهای مرکزی وپراکندگی ،نمودار میله ای وآزمون شپیر-ویلکز وآزمون t وابسته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمونt نشان دهنده افزایش میانگین هوشبهر کودکان پس آزمون در مقایسه با پیش آزمون است - P> . /. 5 ، . - t =5/4752
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که روش تمرینات نوشتاری توانبخشی اعصاب مبتنی برشهود بر هوشبهر کودکان دارای مشکلات یادگیری تاثیر مثبتی داشته است و باعث افزایش هوشبهر گردیده است .
مقدمه
تمامی دانش آموزان در سنین و دوره ای تحصیلی مختلف از نظر سطح یادگیری یکسان نبوده و بعضی از آنها به ویژه در سال های اولیه تحصیل، شرایط یکسانی با گروه همسالان خود ندارند. اگر چه این کودکان از نظر رشدجسمی، قد و وزن، هوشبهر، صحبت کردن، بازی و تعامل با دیگران و مهارت های خودیاری ، بهنجار و تقریبا مشابه همسالان خود عمل می کنند.
لیکن وقتی به مدرسه می روند دچار مشکلات جدی آموزشی میشوند - - 1 در ویرایش پنجم کتابچه تشخیصی آماری اختلالات روانی - DSM - درباره اختلالات یادگیری خاص - Specific Learning Disorder - این طور بیان میشود که این اختلال در یک بررسی کلینیک در مورد تاریخچه رشدی، پزشکی، خانوادگی و تحصیلی کودک تشخیص گذاری میشود. تشخیص گذاری نیازمند وجود مشکل در یادگیری خواندن، نوشتن، علم اعداد و ریاضیات می باشد که در طی یک سال تحصیلی رسمی مشاهده شوند
در ایران شیوع کلی 4/58 درصدی برای کودکان ناتوانی یادگیری در دانش آموزان ابتدایی کشور بدست آمده است - . - 3 به دلیل اینکه نقص توانمندیهای شناختی یکی از مشکلات اساسی مهارتهای تحصیلی در کودکان با مشکلات یادگیری است، از این رو روشهایی که در جهت بهبود این نقص مورد استفاده قرار میگیرد، گام مؤثری در جهت کاهش مشکلات این کودکان است .
ویژگیهای شناختی و عاطفی کودکان بسیار مهم است و براساس این ویژگیها میتوان روشهای تربیتی و آموزشی و محتوای درسی را مشخص نمود - 5 - شناخت به فرآیندهای تفکر یا ذهن توجه دارد تا به پاسخهای بیرونی یا رفتارهای مشاهدهپذیر. نظریههای شناختی میکوشند به تبیین نحوهی پرداخت اطلاعات از سوی مغز و استخراج معنی از این اطلاعات بپردازد. به عبارت کلی، نظریههای شناختی، فرآیندهایی چون توجه1، ادراک2، حافظه3، مفهومسازی4، درک و فهم5، استدلال6، مسئلهگشایی7 و تصمیمگیری را شرح میدهند.
افراد اغلب به ناتواناییها و مشکلات یادگیری در این فرآیندهای شناختی دچار نقصاند. روشهای فراوانی برای بهبود توانمندی شناختی به کار گرفته میشود. یکی از این روشهای آموزشی، روش توانبخشی اعصاب مبتنی بر شهود است. تکنیکهای روش توانبخشی اعصاب مبتنی بر شهود - - 1N.R.H.T شامل تکنیکهای حسی- حرکتی، درکی- حرکتی، رفتاری- آموزشی، بینایی و شنیداری میباشد که براساس زبان نوشتاری و ترسیمی و فعالیتهای هدفمند مختلف در جهت کمک به توسعهی رفتارهای تطابق و کسب حداکثر استقلال در کودکان با مشکلات یادگیری میباشد.
با استفاده از تکنیکهای این روش میتوان عملکرد پردازش سیستم عصبی را تغییر داده و ظرفیت مغز را برای یادگیری و فعلیت بخشیدن به پتانسیلها، افزایش قابل توجهی داد. تغییر عملکرد سیستم عصبی میتواند تغییرات رفتاری وسیعی را در حوزههای مختلف ایجاد کند. این تغییرات شامل مهارتهای حرکتی درشت2 و ظریف3، مهارتهای درکی- حرکتی، توجه و تمرکز، حافظه4، ادراک دیداری5، ادراک شنیداری6، لمسی، ادراک فضایی، یادگیری7 و تحلیل مسئله، سازماندهی و برنامهریزی، کنترل رفتاری، خواندن، نوشتن و نقاشی کردن، ریاضی، زبان، گفتار و تفکر و مهارتهای ارتباطی و اجتماعی و مهارتهای پیشحرفهای و حرفهآمیزی، تطابق و تغییرات رفتاری، هدفمندی رفتاری، انعطافپذیری و کاهش بیقراری، حواسپرتی و بیثباتی هیجانی و عاطفی میشود
پژوهش حاجی آبادی - 1391 - که از همین روش روی کودکان عقب مانده انجام شد نشان داد که روش تمرینات توانبخشی مبتنی بر اعصاب اثر مثبتی روی کارکردهای اجرایی کودکان عقب مانده داشته است. مطالعه پترسون - 7 - - 1988 - با روش آموزش هدایت شده شناختی روی دانش آموزان پایه اول تاثیر مثبت برنامه روی حل مساله بارز بود این درصورتی است که پژوهش پایتت - - 8 - - 90-1989 که آموزش شناختی به کمک راهبرد تصویری و آموزش راهبردی کلمه کلید سنتی در هفده جلسه 30 دقیقه انجام شد وضعیت آموزشی پیش آزمون در مقایسه با پس آزمون تغییری نکرد.