بخشی از مقاله
چکیده
موسیقی درمانگر میتواند با ایجاد محیطی مناسب، باعث تقویت قوه تخیل کودکان شود. طی تحقیقات انجام شده، اصوات برنقاط مختلف مغز تاثیر میگذارد. یکی از این نقاط، تحریک قسمت بینایی مغز است. به این معنا که وقتی هر فرد صدایی را میشنود، شکلی در قسمت بینایی وی نقش میبندد. ارتباطات نقش مهمی در زندگی انسانها دارند. یکی از مهمترین وسایل 1 ارتباطی، هنر ونقاشی است. خصوصا کودکان، از طریق نقاشی و ترسیم خطوط با دنیای اطراف خود بهترارتباط برقرار میکنند.
نقاشی هر کودک، آینه تمام نمای شخصیت اوست.
تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر موسیقی بر نقاشی کودکان صورت پذیرفته است. رفتار کودکان، نوع موسیقی، وهمین طور نقاشی کودکان معیارهای مورد سنجش بوده است. تحقیقات در دو زمینه میدانی و کتابخانهای بررسی شده است. باتوجه به متدهای آموزشی جدید در سیستم آموزشی با کمک موسیقی و نقاشی میتوان بر افزایش سطح یادگیری و تواناییهای کودکان در زمینههای مختلفی همچون خلاقیت و ریاضی و.. . بهره جست.
در این پژوهش سعی شده است تاثیر موسیقی بر نقاشی کودکان و همچنین رابطه بین تصویرسازی کودک و موسیقی و همچنین چگونگی ارتباط با کودکان از طریق موسیقی و نقاشی مورد بررسی قرار گیرد. در این تحقیق سه کلاس و از هریک بصورت اتفاقی شانزده دانشآموز انتخاب شدند و تحقیق بصورت پیشآزمون و پسآزمون انجام گرفته است. به این ترتیب که ابتدا بدون موسیقی و سپس با فاصلههای زمانی یک هفتهای همراه با موسیقی به نقاشی پرداختهاند.
با توجه به توصیفی بودن ارزیابی دانشآموزان تفاوت چشمگیری میان ارزیابی اولیه و ثانویه مشاهده شد که البته تحت تأثیر عواملی چون هوش موسیقیایی دانشآموزان قرار دارد. یافتهها تفاوت معنیدار و مثبتی را میان ارزیابی اولیه و ثانویه بیان میکنند که به تفصیل در جدول تفکیک شده شرح داده خواهند شد. نتایج بیانگر این مطلب میباشد که هوش موسیقی دانشآموزان به عنوان عامل تأثیرگذار مثبت منجر به نتایج بهتر و مطلوب میگردد.
مقدمه
صدا اولین راه ارتباطی میان انسانهاست. انسانها در دوران ماقبل تاریخ برای بیان احساسات وقایع خود از صدا استفاده میکردند اواهای مختلف میتوانست به درک بهتر وقایع به مخاطب کمک کند. بدیهی است که صدا و موسیقی به تنهایی کار ساز نبوده است. آنها برای بیان نیازمند چیزی دیگر بودن تا بتوانند ارتباط را به بهترین شکل ممکن برقرار کنند. از اینرو از تصویرسازی نیز کمک گرفتند.
ترسیم هرچه بهتر وقایع به روی بدنه غارها از جمله از این اقدامات انسانهای اولیه بود. پس بدین ترتیب صدا و تصویر به توانستند احساسات و اتفاقات را به کمک هم بیان کنند. البته که سهم هرکدام به مراتب کمتر و یا بیشتر از یکدیگر میباشد. اما آنچه که مسلم است ارتباط میان این دو است. در این میان به این سوال برمیخوریم که ایا موسیقی از نقاشی تاثیر گزارتر است یا خیر. پاسخ به این سوال نیازمند مشاهده و انجام آزمایشات است زیرا هر دو از احساسات انسان نشات گرفته است. اما باید گفت اولین ارتباط انسان با صدا صورت گرفته است. تصور کنید در یک مهمانی هستید که ناگهان یک لیوان از دست مهمان رها میشود.
بدون آنکه شما لیوان را ببینید لیوان میشکند و شما تنها صدای آن را میشنوید. واکنش شما و مهمانان به این اتفاق چگونه است. حال خود را در خیابان فرض کنید در حال عبور از خیابان هستید که فقط صدای ترمز یک اتومبیل را میشنوید. واکنش شما به این صدا چگونه است. اگر یک نوزاد را در نظر بگیرید که بیتابی مادر را دارد. هنگامی که صدای مادر را میشنود میبینید به اسانی و بدون هیچ کمکی آرام میشود.
هنر نقاشی که به طور کامل با احساسات انسان در ارتباط هست نیز به طور مستقیم با موسیقی در ارتباط است. موسیقی هیجان امیز میتواند برضربان قلب انسان نیز تاثیر گذار باشد.امروزه موسیقی و جلوههای صوتی نقش بسزایی در به تصویر کشیدن فیلمهای سینمایی دارد. در این پژوهش سعی بر آن شده است تا تاثیر موسیقی بر نقاشی کودکان بصورت آزمون و خطا مورد بررسی قرار گیرد و سوالاتی چون چگونگی تاثیر موسیقی در نقاشی، رفتار کودکان، تمرکز و یادگیری کودکان و خلاقیت و پرورش ذهن آنان مورد بررسی قرار گیرد.
موسیقی چه تاثیری در نقاشی کودکان دارد؟ موسیقی بر رفتار کودکان چه تاثیری دارد؟
آیا موسیقی درمانی بر تمرکز و یاد گیری کودکان تاثیر دارد؟
آیا نقاشی و خلاقیت در پروش ذهن و یادگیری دانش آموزان تاثیر گذار است؟
پیشینه تحقیق
- مهدوی - 1388 پژوهشی به منظور بررسی تاثیر آموزش موسیقی برخودباوری دانش آموزان انجام داده است. در این پژوهش که بر اساس تحقیقات » وین « و » مارکس « میباشد بر جنبه خودباوری اجتماعی و فیزیکی دانشآموزان پرداخته است. نتایج این تحقیقات نشان میدهد که مفهوم خود باوری، جدا از کاربرد آن در موسیقی با اکثر تعاریف چند بعدی سازگاراست.
در یک الگوی چند بعدی، خودباوری موسیقی زیر مجموعه ای از خودبااوری کلی است. برای مثال، در الگوی جبرانی، توانایی موسیقی نه تنها از تواناییهای دیگر جدا نیست بلکه ممکن است جایگزینی برای خودباوری در جنبه های دیگر نیز باشد. برای مثال، سطح خوب خودباوری در موسیقی، ممکن است کمبود خودباوری ورزشی، علمی یا خودباوری اجتماعی را جبران کند. با توجه به تحقیقات صورت گرفته برروی دانشآموزان در این تحقیق موسیقی نقش معناداری در خودباوری دانشآموزان داشته است.
افضل طوسی - - 1393 درپژوهشی به منظور تاثیر سبکهای موسیقی بر طراحی گرافیک پرداخته است. در این پژوهش سبکهای موسیقی و گرافیک را به موازات یکدیگر بررسی میکند. از فرضیات این پژوهش این است که ویژگیهای سبک در هنر موسیقی بر طراحی گرافیکی آن تأثیر میگذارد؛ ازاینرو، در این بررسی آثار مشهور مربوط به سبک هنری در موسیقی را با هنر تجسمی - اثر گرافیکی - مقایسه میپردازد. این تحقیق به شیوه مقایسهای و تحلیل آثار برجسته دردسترس انجام شده است و نتایج این تحقیقات نشان میدهد که ویژگیهای سبک در موسیقی در عناصر تجسمی - طرح، رنگ، ریتم و ... - اثر تجسمی انعکاس یافته است. باتوجه به اینکه موسیقی بر طراحی گرافیک تاثیرگذار است، باید این مورد را نیز در نظر گرفت که بعد سلیقه و خصوصیات فردی نیز بر آن اثر تاثیر گذار است.
حسینی - 1386 - درپژوهشی به منظور بررسی جنبههای روانشناسی هنر و اهمیت آن در مدارس ابتدایی پرداخته است. در این پژوهش ارتباطات را نقش مهمی در زندگی انسانها میداند و یکی از مهمترین وسایل ارتباطی را هنر و نقاشی معرفی میکند. نتایج این تحقیقات نشان میدهد که کودکان، از طریق نقاشی و ترسیم خطوط با دنیای اطراف خود بهترارتباط برقرار میکنند. نقاشی هر کودک، آینه تمامنمای شخصیت اوست. این تحقیقات بسیار مورد توجه قرارگرفته است و نتایج آن مثبت بوده است.
مقراضی - - 1384 درپژوهشی به منظور بررسی صوت و موسیقی درمانی پرداخته است. در این پژوهش به بررسی نواختن موسیقی بر نوزادان و تأثیر آن پرداخته است. بررسی دانشمندان نشان میدهد که نواختن موسیقی به ویژه موسیقی کلاسیک موتزارت علاوه بر بزرگسالان بر نوزدان و حتی جنین درون شکم مادر نیز تأثیر مثبت دارد. اثر تسکین دهنده آواز و موسیقی با صدای ملایم، در کودکان بیمار دیده شده است. نتایج یک تحقیق نشان میدهد پخش موسیقی با صدای کم برای کودکان بیمار موجب میشود تا آنان تسکین پیدا کنند. با توجه به اینکه امروزه موسیقی درمانی یکی از روشهای پرکاربرد درمانی میباشد، نتایج آن مورد نوجه قرار گرفته و مثبت بوده است.
احمدی - 1389 - در تحقیقی با عنوان مراحل تکمیل نقاشی کودکان از تولد تا13 سالگی پرداخته است. در این پژوهش به بررسی دوران رشد کودک و تاثیر آن بر نقاشی کودکان پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد کودکان از بدو تولد سعی در ارتباط میان چشم و دست هستند