بخشی از مقاله
چکیده
استانداردهای حسابداری به عنوان مبنای تهیه صورتهای مالی و عامل تعیین کننده ی ارقام مندرج در گزارشهای مالی، نقش مهمی در فرآیند توزیع ثروت ایفا مینمایند. پیشرفت فناوری اطلاعات و گسترش ارتباطات در دههی گذشته، بازارهای سرمایه را به یکدیگر پیوند داده، مبادلات بینالمللی را رونق روزافزون بخشیده و نیاز به یک زبان گزارشگری مالی مشترک را تشدید نموده است. راه کاری که از سوی مراجع حرفهای برای ایجاد یک زبان گزارشگری مالی مشترک با کیفیت بالا، قابل فهم و قابل مقایسه ارائه گردیده است، تدوین و استفاده از یک مجموعه استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی بینالمللی میباشد.
با پذیرش استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی شرکتها میتوانند صورتهای مالی خود را با اصول مشابه به شرکتهای رقیب خارجی ارائه کنند و قادر خواهند بود تا یک زبان مشترک حسابداری داشته باشند. همچنین بکارگیری این استانداردها میتواند برای شرکتهایی که قصد افزایش سرمایه گذاری خارجی را دارند سودمند باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاریخچه مختصر استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی و چارچوب مفهومی آن انجام شده است.
واژگان کلیدی: استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی، تاریخچه، چارچوب مفهومی
مقدمه
بحث استانداردگذاری همواره در حسابداری مطرح بوده است. دیدگاههای موافقان و مخالفان استانداردگذاری بسیار نزدیک به یکدیگر میباشد. شاید با توجه به ماهیت حسابداری و وجود ذینفعان متعدد و با نیازهای مختلف گزارشگری امر استانداردگذاری را اجتناب ناپذیر نموده است. رشد تجارت بینالمللی و جریانهای سرمایه و پیوستگیهای اقتصادی فزاینده، نیاز به زبان مشترک حسابداری، ضرورت همسوسازی رویههای عملی حسابداری، پیچیده شدن معاملات و جهانی شدن آنها باعث گردیده تا تمایل به هماهنگ سازی استانداردهای حسابداری به وجود آید، از این رو نیازمند استانداردهای حسابداری جامع و مبتنی بر اصول روشن در ارتباط با واقعیتهای اقتصادی باشیم - تالانه،. - 1395
در دهه اخیر، با توجه به تحولات و شرایط جهانی و نیاز به استفاده از استانداردهای حسابداری شناخته شده در جهان، بحث پذیرش استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی توجه مضاعفی را به خود جلب نموده است. زیرا پدیده جهانی شدن و شکسته شدن مرزهای سنتی، همانطور که ضرورت استفاده از زبان محاورهای بینالمللی را پررنگ تر نموده است، ضرورت استفاده از زبان کسب و کار بینالمللی، یعنی حسابداری بینالمللی را نیز برجسته کرده است. به عبارت دیگر، بشر دریافته است که در عرصه کسب و کار، بدون بکارگیری حسابداری بینالمللی، نمیتوان وضعیت مالی، عملکرد مالی و ... را گفت و شنید.
در ایران نیز، همکاریهای مشترک دانشگاهیان و جوامع و نهادهای متولی حسابداری کشور، سبب شده سازمان حسابرسی و سازمان بورس اوراق بهادار، از ابتدای سال 1392 بکارگیری استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی را مجاز نمایند. مجاز نمودن بکارگیری استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی، در سالهای اخیر باعث شده است تا مباحث متنوع مرتبط با آموزش، نحوه رفع چالشهای پیش رو، تعمیق گردد. و به تدریج واحدهای تجاری بتوانند به سمت تهیه صورتهای مالی مبتنی بر استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی قدم بردارند - حصارزاده، بذرافشان، حسینی پور، . - 1394
پیشینهی IFRS
به طور کلی، با اوجگیری پدیده جهانی شدن و به طور خاص با توسعه بازارهای سرمایه و اتصال اقتصادهای ملی به یکدیگر، بحث ایجاد یک زبان مشترک در حوزه کسب و کار - تجارت - پررنگ تر شده است و مراجع حرفهای حسابداری جهان را به سمت همگرایی جهت ایجاد یک زبان بینالمللی گزارشگری مالی سوق داده است. این همگرایی در کنگره جهانی حسابداری سال 1972 با مباحثه بین جامعه حسابداران رسمی در کشور انگلستان و آمریکا عملیاتی گردید و به سرعت تبدیل به موافقتنامه همکاری بین مراجع حرفهای ده کشور - شامل نیوزلند، هلند، آلمان، انگلستان، فرانسه، ژاپن، مکزیک، استرالیا، کانادا و آمریکا - گردید.
براساس این موافقت نامه کمیته استانداردهای بینالمللی حسابداری رسما در سال 1973 ایجاد شد - چاوژری،. - 2015 کمیته استانداردهای بینالمللی حسابداری تا پایان عمر خود در سال 2001، اقدام به تدوین استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی شماره 1 تا 41 نمود. کمیته یاد شده با تجدید ساختار خود جهت افزایش استقلال در استانداردگذاری و افزایش کیفیت تدوین استانداردهای حسابداری، جای خود را به هیئت تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری داد. این هیئت در قالب یک نهاد عمومی غیردولتی با نام بنیاد استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی، به صورت مستقل و دارای یک ساختار سه سطحی فعالیت میکند.
سطح اول، هیئت نظارت متشکل از متصدیان بازار سرمایه و نیز کمیتههایی از سازمان بینالمللی کمیسیون اوراق بهادار، کمیسیون اروپایی و ... قرار دارد. سطح دوم، در راس بنیاد استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی، یک هیئت امنای 22 نفره به عنوان هیئت مدیره فعالیت میکند. در سطح سوم، هیئت تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری با 14 عضو قرار دارد. هیئت تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری از سال 2001 تا سال 2016 به تدوین استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی شماره 1 تا 16 و بیش از 20 مورد بیانیه تفسیرهای مرتبط با استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی اقدام نموده است. استانداردهای موردقبول و لازم الاجرا هیئت تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری شامل چهار مجموعه استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی، تفسیرهای کمیته تفسیرهای استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی، استانداردهای بینالمللی حسابداری و تفسیرهای کمیته مباحث نوظهور میباشد - حصارزاده، بذرافشان، حسینی پور،. - 1394
استانداردهای بینالمللی حسابداری و استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی
هیئت تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری مقرر نموده است که تمامی استانداردها و تفسیرهای منتشره توسط کمیته تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری، تا زمان عدم تغییر توسط هیئت، مورد پذیرش باشند. استانداردهای منتشره توسط هیئت استانداردهای بینالمللی حسابداری، استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی نامیده میشوند. بنابراین اصطلاح استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی، برای استانداردها و تفسیرهای جدید ارائه شده توسط هیئت تدوین استانداردهای حسابداری و اصطلاح استانداردهای بینالمللی حسابداری، برای استانداردهای ارائه شده توسط کمیته تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری به کار میرود. چنانچه در موارد بسیار نادر بین استانداردهای منتشره توسط کمیته و استانداردهای منتشره هیئت تضادی وجود داشته باشد، اولویت با استانداردهای منتشره توسط هیئت است.
