بخشی از مقاله
چکیده
با افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی، تلفات خطرات احتمالی مانند سیل و زلزله به طور چشم گیری افزایش پیدا می کند. جهت کاهش دادن خطرات ناشی از زلزله، بررسی پارامترهای ریسک لرزه ای که یکی از مهمترین آنها خطر وقوع زلزله است، بسیار مورد نیاز است. در این تحقیق به تحلیل خطر زلزله شهر رشت با روش احتمالاتی PSHA پرداخته شده و نتایج با پهنه بندی خطر زلزله که در آیین نامه 2800 آمده، مقایسه شده است.
.1 مقدمه
برای شناخت هر پدیده ای درجهان واقع لازم است ابتداازآن تعریف مناسب ونسبتاً جامعی داشته باشیم ، چرا که بدون دانستن تعریفی مناسب ازآن نمی توان به کنه پدیده پی برد وآن رابه خوبی درک نمود . جنبش یا تکان پوسته زمین که به صورت طبیعی ناشی از زیر پوسته زمین است بعضی وقتها زلزله باعث تغییراتی در سطح زمین می شود ، اما اغلب زیان بوجود آمده ناشی ازتکان ها فقط محسوس است وممکن است زلزله بوسیله یک انفجار آتشفشانی بوجود آید. زلزله در حقیقت در بیشتر نواحی آتشفشانی امری عادی است واغلب قبل ویا همزمان با انفجار اتفاق می افتد . اصل زلزله تکتونیکی است واحتمالاً وجود یک شکست لازمه آن است . موجهای زلزله دست کم در سه جهت اتفاق می افتد ودر یک مسافت قابل ملاحظه از مکان اصلی بطور جداگانه حس می شوند .
وقتی امواج زلزله ازمکانی می گذرد زمین وساختمانها می لرزند وبه جلووعقب می روند .بالاترین زیان ناشی اززلزله همیشه در مرکز زلزله یعنی جائی که حرکت بالاوپائین است نیست اما در مکانهائی که موجهای زلزله بصورت مایل به سطح می رسد ونزدیک مرکز زلزله باشند دارای بالاترین زیان می باشند .یک زلزله شدید معمولاً بوسیله یکسری دیگر ازتکانها همراه می شود .زلزله ای که که در نزدیک یازیردریا اتفاق می افتد سبب حرکات شدیدآبها شده وبعضی وقتها امواج بزرگی ازآن ناشی می شود ودر مسافت زیاد این امواج ادامه پیدا می کنند وگاهگاهی باعث تلفات جبران ناپذیر ومرگ ومیرمی شوند .طغیان نواحی ساحلی بیشتراز خود زلزله باعث خسارت می شوند ، در نواحی آتشفشانی زلزله عملاً هر روز اتفاق می افتد. به عنوان مثال در هاوائی هرساله صدهاتکانهای کوچک ثبت می شوند.امواج زلزله به دو نوع زیر تقسیم بندی می شوند:
الف-امواج سطحی - - R
ب-امواج حجمی یامواج فشاری - طولی - P و امواج برشی - عرضی -
امواج سطحی امواجی هستند که دراثر برخورد امواج حجمی با لایه های مختلف زمین و انتشار آنها موجی ایجاد میشود که به آن موج سطحی میگویند.
امواج فشاری امواجی هستند که برای انتشار به محیط مادی نیاز دارند و باز و بسته می شوند که باز و بسته شدن در یک مسیر است که به آن امواج فشاری میگویند.مقیاس های شدت زلزله یک پارامتر کیفی است مرکالی - - MMو یک پارامتر کمی است ریشتر - . - Mشدت زلزله پارامتری است که نشان دهنده تاثیر زلزله بر روی صفحات مستحدثات ساخته شده دست بشر در آن منطقه است که در مناطق مختلف استحکامات متفاوت است لذا در زلزله هایی با بزرگی یکسان در دو منطقه متفاوت که دارای عمق کانونی که در مدت یکسان باشد خسارت ناشی از زلزله متفاوت است.
با توجه به موقعیت استراتژیکی شهر رشت برآورد کردن خطر زلزله اساس و پایه کار مهندسان سازه می باشد زیرا معیاری که برای طراحی سازه در نظر میگیرند شتاب به دست آمده از زمین می باشد.به همین دلیل شناسایی و ارزیابی ریسک وقوع زلزله برای مهندسین سازه بسیار اهمیت دارد که مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته است که بتوانند با توجه به شتاب زمین لرزه که هنگام زلزله به سازه وارد میشود سازه مورد نظر را طراحی کنند
.2 محدوده کاربرد
این مقاله برای تحلیل خطر شهر رشت می باشد که برای پروژه بهسسازی لرزه ای و پروزه های سازه ای و صنعتی کاربرد دارد . انجام تحلیل خطر برای پارامترهای طراحی مانند شتاب ،مبنای طرح و طیف طراحی،لازم است.در این مقاله ما زلزله 50 سال اخیر را در شهر رشت را تا شعاع صد کیلومتری و روی کسل های مختلف بررسی می نماییم.
