بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله ارزیابی و پهنه بندی خطر در محدوده بافت فرسوده واقع در جنوب شهر تهران با مختصات مرکزی، 35,7 درجه شمالی و 51,4 شرقی پرداخته شده است.
برای این منظور ابتدا کاتالوگ لرزه ای منطقه مورد نظر به شعاع 150 کیلومتر از مرکز این مناطق گردآوری شد و سپس مطالعاتی جهت تعیین چشمه های لرزه زای منطقه با در نظر گرفتن زلزله های رخداده و گسل های فعال منطقه با استفاده از نقشه ی گسل های فعال ایران ، نقشه ی زمین شناسی ایران ، نقشه ی هوایی برگرفته از سازمان زمین شناسی و اکتشافات ×معدنی کشور - پژوهشکده علوم زمین - در نرم افزار Gisصورت گرفت.
با استفاده از نرم افزار Zmap، پارامتر های لرزه زایی منطقه های لرزه زا مشخص شدند.همچنین با بهره گیری از نرم افزار کاربردی EZ-FRISK، چشمه های منطقه با توجه به پارامتر های لرزه خیزی خود مدل شده و تحلیل شدند.در آخر با استفاده از نرم افزار Surfer نقشه خطر برای این مناطق تهیه شده است.
-1 مقدمه
بافتهای فرسوده شهری، محلات فرسودهای در فضای شهری است که مسائل و پیچیدگیهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و شیوه خود را دارد. این محلات و بافتها از یک سو دارای ریشههای سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی، اجتماعی و معماری است و از طرف دیگر به جهت فرسودگی شدید، نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی، وجود مشکلات اجتماعی و امنیتی و آسیبپذیری در برابر زلزله، سیل و آتش سوزی و نیز عدم تطابق با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن دارای مشکلات رو بنایی و زیر ساختی هستند.
بافت فرسوده به بلوک هایی اطلاق میشود که هر سه شرط ذیل را دارا باشند:
1. ناپایداری: %50 از بناهای موجود در بلوک ناپایدار بوده و از استحکام لازم برخوردار نباشند.
2. نفوذناپذیری: حداقل %50 معابر بلوک دارای عرض کمتر از 6 متر باشد
3. ریزدانگی: حداقل %50 عرصه ساختمانها در آن بلوک شهری مساحتی کمتر از 200 مترمربع داشته باشند
با وجود این که محققان متعددی درصدد پیش بینی زمان و محل وقوع زلزله پژوهش های بسیاری انجام داده اند، ولی تا به امروز روش قطعی برای پیش بینی زلزله وجود نداشته است. بنابراین به نظر می رسد که بهترین و موثرترین راه برای مقابله با زلزله ساخت سازه هایی مقاوم در برابر زلزله می باشد.
یکی از مهم ترین عوامل ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله، پیش بینی قدرت تخریب آن ها می باشد. که در این راستا دو روش تحلیل تعیین و تحلیل احتمالاتی مورد توجه قرار دارند. با توجه به بررسی های آماری صورت گرفته بر روی زلزله های رخ داده، توانایی هر دو روش در تعیین محتمل ترین شتاب وارده بر سایت به اثبات رسیده است. اما با توجه به اهداف اقتصاد مهندسی - طرح و اجراء سازه های مقاوم ولی اقتصادی - ، روش تحلیل احتمالاتی از ارزش بیشتری در این زمینه برخوردار می باشد.
منظور از تحلیل خطر زلزله، برآورد شتاب جنبش نیرومند زمین در یک یا چندین دوره بازگشت زلزله که آن زلزله محتمل ترین رخداد لرزه ای برای سایت مورد نظر، در نظر گرفته خواهد شد، می باشد ×.هدف از تحقیق حاضر به دست آوردن شتاب وارد بر مناطق فرسوده جنوب شهر تهران و تهیه نقشه پهنه بندی خطر لرزه ای با توجه به مطالعه در یک منطقه به شعاع 150 کیلومتر به مرکزیت این مناطق، در دوره های بازگشت 475، 975 و 2475 سال می باشد.
-2 تحلیل آماری داده ها
-1-2 جنس نمونه ها
در این بخش با استفاده از نرم افزار Zmap، بررسی روی توزیع و فراوانی زمین لرزه های دستگاهی ناحیه مورد مطالعه ، از حیث بزرگی و زمان - سال - و همچنین عمقی که زلزله در آن اتفاق افتاده است ٬ صورت گرفت. که نتایج حاصل به صورت عکس و توضیحات مربوطه در ذیل آن ها آمده است.
شکل -1 اطلاعات وارد شده در نرم افزار Zmap
شکل-2 تعداد زلزله ثبت شده در بزرگاهای مختلف
