بخشی از مقاله
چکیده
درواحد بوتادین پتروشیمی شازند اراک با انجام فرایند تقطیر استخراجی خلوص بوتادین را افزایش میدهند و فورفورال را به عنوان ماده جاذب اکسیژن در سیستم استفاده مینمایند. فورفورال باعث میشود C5 موجود در سیستم با انجام واکنش پلیمریزاسیون ،تار - - tar تشکیل داده که بالا رفتن غلظت تار در سیستم حلال، باعث گرفتگی در تیوب مبدلهای واحد وبه تبع آن باعث پایین آمدن راندمان حرارتی مبدلهای مربوطه میگردد بنابراین میزان تارموجوددر سیستم را در غظت 2 - تا4درصد - کنترل مینمایند وتار جدا شده ازواحد خارج وبه دلیل نداشتن هیچگونه کاربردی، به واحد پساب جهت سوزاندن ارسال میگردد مشکلات زیست محیطی ایجاد شده در هنگام سوزاندن تار، عامل اصلی در انتخاب این موضوع در قالب یک پروژه صنعتی بود.در مرحله اول با خالص سازی تار - شستشو با سود TBC - %10 آن جداسازی گردید.
در مرحله دوم با انجام تستهای تعیین ساختارازجمله تست GPCبه وجودساختاری با توزیع پهن - PDI = 14/1 - والیگومری، در تار پی برده وبا انجام تستCHN درصد وزنی ومولی ،کربن وهیدروژن ونیتروژن در تارمحاسبه گردید.
در مرحله سوم با انجام NMR - C-NMR,H-NMR - وIR به نوع وپیوندمیان کربنهاوهیدروژنهای موجود در تارو وجود ساختار غیر اشباع وحلقوی تار که نزدیک به پلی سیکلو پنتادین میباشد پی بردیم وبعد از مطالعات کتابخانه ای، از بین روشهای خالص سازی ، هیدروژناسیون تار در حضور کاتالیست نیکل فعال انتخاب گردیدو پس از سنتز کاتالیست نیکل فعال،هیدروژناسیون انجام شد.
در نتیجه ماده ای بدست آمدکه جهت سنجش میزان بازدهی واکنش، تستهای تکمیلی انجام ونتایج بررسی وتحلیل گردیدوخوشبختانه نتایج رضایتبخش بود.
همچنین بدلیل بالا بودن نسبت کربن به هیدروژن در تار خالص سازی شده ومناسب بودن جهت استفاده در کارخانه کربن بلک ،تار با ماده شیمیایی CFO، مخلوط و نمونه تهیه وارسال وآنالیز گردیدونتایج مورد تاییدشرکت کربن بلک واقع شد.
ماده شیمیاییcracking fuel oil - CFO - در واحد الفین تشکیل وبعنوان خوراک در واحد کربن بلک جهت تهیه دوده صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد.
همچنین موفق شدیم باانجام عمل هیدروژناسیون و رفع بوی نامطبوع تارو تغییر رنگ آن، رضایت متقاضیان استفاده از تاردرصنایع چسب وصحافی کاغذ راجلب نموده ومکاتبات همچنان ادامه دارد.
بطور خلاصه توانستیم از یک ماده فرعی که کاربردی نداشت وسوزانده میشد وعلاوه بر هزینه های مربوط به سوزاندن،آلودگی محیط زیست را بهمراه داشت چندین کاربرد بدست آورده واین فراورده در صنایع چسب وصحافی کاغذ وکربن بلک قابل استفاده میباشد وبا ممانعت از سوزاندن تارکمک هر چند کوچک به محیط زیست منطقه بنماییم.
مقدمه
-1آشنایی با تهیه بوتادین
بوتادین یک فرآورده واسطه در صنایع شیمیایی می باشدکه قسمت اعظم آن در ساخت لاستیک های سنتزی مصرف می شود. لاستیک هایی چون استیرن بوتادین رابر1 و پلی بوتادین رابر2 که نزدیک به %54 از بوتادین تولیدی را مصرف می کنند و دومین مصرف کننده عمده بوتادین، اکریلونیتریل - بوتادین - استیرین رزین3 و استیرن - بوتادین لاتکس می باشد که %24 از بوتادین تولیدی در جهان را مصرف می نماید.
رشد فزاینده مصرف بوتادین، سبب شده است که از یک میلیون تن بوتادین در سال 1963 ، هم اکنون شاهد 13 میلیون تن بوتادین تولیدی در سال 2007 در جهان باشیم.