بخشی از مقاله
چکیده
با بزرگ شدن شهرها و افزایش جمعیت آنها از یک سو و گسترش صنایع و کارخانهها از سوی دیگر، مسئله آلودگی محیط زیست روز به روز اهمیت بیشتری می یابد. در میان انواع آلودگیها، آلودگی هوا که اخیرا به یکی از اصلی ترین معضلات زندگی در شهرهای بزرگ تبدیل شده و از این میان خودروها سهم عمده این آلودگی را در شهرها به عهده دارند.
چهار آلاینده اصلی تولیدی موتورهای احتراق داخلی، هیدرو کربنها - HC - ، مونوکسید کربن - - CO ، اکسیدهای نیتروژن - NOx - و ذرات معلق میباشند. در پژوهش حاضر به بررسی کاربری تکنولوژی نوین تصفیهگر سه مرحلهای آب و لجن از گازوییل، که اخیراً توسط مخترعین ایرانی ثبت اختراع گردیده و نیز دارای گواهینامه آزمایشگاه حفاظت از محیط زیست میباشد، پرداخته شد. آزمایش تست آلایندگی و کاربری با همکاری شرکت کنترل کیفیت هوا - وابسته به شهرداری تهران - به مرحله انجام رسید.
در ادامه متوسط درصد تغییر پارامترهای اساسی آزمایش در گزارشات نشان داد که نصب تصفیهگر سه مرحلهای با کاهش گاز اکسیدهای نیتروژن که یکی از ترکیبات مهم آلایندگی ناشی از دوده خروجی و مخاطره انگیز از موتور دیزلی بوده، به میزان 18/78 درصد نقش مهمی در کاهش دوده و آلودگی هوا داشت و گاز منوکسید کربن و هیدروکربنهای نسوخته به ترتیب به میزان 5/56 درصد و 8/52 کاهش به سزایی یافتند. بررسیهای بعمل آماده حاکی از عملکرد تصفیه گر سه مرحلهای در جداسازی آب و لجن و کلیه مواد زائد از گازوییل مصرفی، راندمان بهتر موتور و کاهش استهلاک، بهینه سازی مصرف سوخت، حداقل کاهش خروجی دوده اگزوز تا %28 و در نهایت سبب گامی مؤثر در کاهش آلودگی محیط زیست
بود.
-1 مقدمه
طی سالهای اخیر مقوله توسعه پایدار به ویژه در شهرها بسیار موردتوجه قرار گرفته است و در دو سطح خرد و کلان مطرح شده است. کیفیت زندگی انسان ارتباط مستقیمیبا کیفیت محیط زیست او دارد و باتوجه به این که بسیاری از انسانها در مکانی به نام شهر زندگی میکنند که محل برقراری اکثر ارتباطات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز میباشد مسائلی از جمله بحران محیط زیست ، انرژی، آلودگی هوا،آلودگی صوتی، ترافیک بخشی از عواملی هستند که میتوانند کیفیت زندگی انسان را دستخوش تغییر ودگرگونی قرار دهند و در این شرایط در راستای افزایش وبهبود کیفیت زندگی انسان توجه به مقوله توسعه پایدار یا پایداری در شهر مطرح میشود
ارتقای کیفیت زندگی در ضمن در نظر گرفتن ظرفیت تحمل محیط زیست پاسخ گویی به نیازهای نسل حاضر بدون آنکه توانایی و امکانات نسلهای آینده برای تأمین نیازهایشان محدود شود. مفهوم توسعه پایدار مفهومیدر حال تحول و بحث برانگیز میباشد. رایج ترین تعریف از توسعه پایدار را چنین تعریف میکند:" توسعه ای که نیازهای نسل امروز را بدون محدود کردن امکانات نسلهای آینده برای رفع نیازهایشان پاسخ گو باشد
همان گونه که در تعریف نیز دیده میشود، این نوع از توسعه دربرگیرنده دو مفهوم کلیدی است: اول- مفهوم نیازها و برآوردن آنها به ویژه نیازهای ضروری اقشارمحروم که واجد اولویت هستند. دوم- تفکر در مورد محدودیت محیط زیست و فشار وارد شده برآنهابرای پاسخ گویی به نیازهای حال وآینده. درهمین رابطه یعنی توجه به نیازهای نسل حاضر با در نظر گرفتن نسلهای آینده، چوگول این گونه اظهارنظر میکند: توسعه پایدار به حداقل رساندن مصرف منابع غیرقابل تجدید را در رأس اهداف خود قرار میدهد و در این راستا بهره برداری پایدار از منابع تجدیدشونده ، جذب ظرفیتهای محلی وپاسخ گویی به نیازهای بشر را مدنظر قرار میدهد.
سازمان ملل متحد نیز در سال 1991 توسعه پایدار را چنین تعریف کرده است :سیاست توسعه پایدار چنان سیاستی است که در نتیجه اعمال آن منافع مثبت حاصل ازمصرف منابع طبیعی بتواند برای زمانهای قابل پیش بینی در آینده ادامه و دوام داشته باشد.
علاوه بر جنبههای زیست محیطی دوبعد اقتصادی واجتماعی نیز از مقولات مهم در توسعه پایدار محسوب میشوند.امروزه نیز برنامه اجرایی مطرح شده در دستورکار21 کاربرد دارد چرا که تأمین سه نیاز ضروری عصرما را در نظرگرفته است:
-1نیاز به حفاظت زیست محیطی از آب،خاک و تنوع زیستی که حیات به آنها وابسته است.
-2نیاز به توسعه اقتصادی برای غلبه برفقر
-3نیاز به عدالت اجتماعی و تنوع فرهنگی درجهت آن که اجتماعات محلی در بیان ارزشهایشان برای حل مسائل توانمند گردند
بعد زیست محیطی نقطه توجه غالب در توسعه پایدار و از ارکان توسعه انسانی محسوب میشود. این بحث عمدتا در جهت استفاده از منابع طبیعی-محیطی مطرح میگردد و از آن جا که مسائل مربوط به این حوزه در قالب تحقیقات کمیقابل پیگیری هستند.میتوان گفت مباحث زیست محیطی چالش برانگیزترین حوزه توسعه پایدار را تشکیل میدهند
با بزرگ شدن شهرها و افزایش جمعیت آنها از یک سو و گسترش صنایع و کارخانهها از سوی دیگر، مسئله آلودگی محیط زیست روز به روز اهمیت بیشتری می یابد. مساله آلودگی هوا اگر یکی از حادترین مسائل ناشی از تمدن صنعتی نباشد، بدون شک از بغرنج ترین آنهاست. شکل تخریب محیط زیست به واسطه اقدامات و فعالیتهای انسان یکی از مسائل مهم جهانی است که بسیاری از کشورها با آن مواجهند. این موضوع نه فقط از جنبه زیست محیطی و تأثیر آن بر سامانههای - سیستمهای - منابع طبیعی اهمیت دارد ، بلکه از نظر اقتصادی نیز مهم است. به طوری که عملکرد و فعالیتهای اقتصادی ممکن است حتی رفاه و حیات دراز مدت انسانها را نیز تحت تأثیر قرار دهد
به طور کلی آلودگی شامل: آلودگی هوا، آلودگی آب، آلودگی صوتی و آلودگی خاک می شود. در میان انواع آلودگیها، آلودگی هوا که اخیرا به یکی از اصلی ترین معضلات زندگی در شهرهای بزرگ تبدیل شده، مشکلی پیچیده است که حل آن عزمی ملی و حتی بین المللی را طلب می کند. یکی از عوامل مرگ ومیر در دنیا آلودگی هوا و آب میباشد. آلودگی هوا چهارمین عامل مرگ و میر در دنیاست. پنج آلاینده مونواکسیدکربن، اکسیدهای ازت، دی اکسیدگوگرد، ازن و ذرات معلق، نقش بیشتری در آلودگی هوا دارند.