بخشی از مقاله
چکیده:
دستیابی به الگوی مناسب مدیریت شهری یکی از چالشهای جوامع بشری امروز است و هر جامعه ای بنا به اولویت ها و ضرورت های پیش روی خود در تلاش برای بروز رسانی الگوهای توسعه است با توجه به ظهور مشکلات امروزی در شهرها همچون نا امنی ، ترافیک ، آلودگی ، ازدحام و تراکم جمعیت ، از خودبیگانگی و عدم تعلق و نیز ازبین رفتن هویت شهرها در اثرکارکردگرائی و الگوبرداری های غربی ضرورت توجه به الگوهای نشات گرفته از فرهنگ های سنتی ، عرفی و مذهبی بیش از پیش احساس میشود و این رویکرد راهکارهایی برای توانمندسازی هویت شهرهای امروز است.
درکشورما ایران که از سابقه چندهزارساله درتمدن و فرهنگ برخورداراست و از طرفی درتلاش برای دستیابی به الگوهای اسلامی برای سایر کشورها ی دنیا می باشد توجه به هویت ملی ومذهبی بیش از پیش اهمیت یافته است حال باید دید که چگونه می توان بر اساس فرهنگ و تمدن غنی ایرانی اسلامی و با درنظرگرفتن شرایط امروزی الگوهای مناسب تری برای مدیریت شهری بوجودآورد که در این مقاله به بررسی مدیریت شهری با توجه به الگوی اسلامی پیشرفت به روش تاریخی- تحلیلی پرداخته است که بر اصول حاکم بر مدیریت شهر اسلامی از جمله اصل های کرامت انسانی، امنیت،نظم سنتی شهر اسلامی، استحکام و استواری شهر، مکان یابی مناسب شهر زیبایی، حفاظت از محیط زیست ،مشورت در امور ،حفظ حریم و... تاکید و سفارش شده است.
-1مقدمه
بررسی جوانب مختلف شهرنشینی در اسلام از دیرباز مورد توجه بوده است .لیکن اطلاق عنوان شهر اسلامی به معنای،امروزی را برای نخستین بار می بایست در قرون اخیر و به برادران مارسی نسبت داد .در واقع پس از آنکه در قرن 18 کارکردگرایانی چون دورکیم به جامعه شناسی عنوان مورفولوژی اجتماعی را اطلاق کردند و به تبع آن اشلوتر جغرافیا را علم مورفولوژی چشم انداز نامید ، توجه به عامل فرهنگی در شکل دهی به ساختارهای انسانی شدت گرفت و بر همین مبنا است که در بررسی ساختارهای شهری به عنوان یک پدیده انسانی ، فرهنگ و ایدئولوژی بسیار مهم می-باشد و عناوینی چون شهر اسلامی ، شهر غربی، شهرهای صنعتی و . . . مورد استفاده قرارگرفته اند سابقه بوجود آمدن نظام مدیریت شهری در ایران تقریبا مصادف با تشکیل اولین شهرها در دوران ماد و سلسله پادشاهی هخامنشی در ایران است.
با توجه به تحولات نظام های حکومتی ازقبیل تغییر سلسله های پادشاهی و یا هجوم بیگانگان سیر تحول شهری درایران دچارنقاط عطف متفاوتی گردیده است . بررسی روند شهرنشینی حاکی از توسعه فرآیند شهری شدن درکشورخصوصا در یکصد سال اخیراست. بگونه ای که تعداد شهرهای ایران از 199 شهر درسال 1335 به 1280 شهر در سال 1394 رسیده است و این درحالیست که بیش از یک قرن از نظام مند شدن قانون بلدیه درایران میگذرد قانونی که الگوی اولیه آن ازکشورهای غربی برداشته شد و پس از اصلاحات متعدد هنوز ردپای آن در قوانین مدیریت شهری کشورمشهود است.
لذا لزوم توجه به الگوهای بومی درساختارمدیریت شهری بیش ازپیش احساس میشود الگوهائی که متناسب با فرهنگ و سنت جامعه تدوین شده باشد و درآن ازخود بیگانگی واحساس عدم تعلق شهروندان کمتر مشاهده شود. پس بهتر است تا با بررسی تحولات گذشته واستخراج نکات مثبت آن که ریشه درعرف و مذهب جوامع شهری ما دارند اصول مدیریت شهرها از اندیشه های نیاکان استخراج نمائیم .
-2سئوال تحقیق:
مدیریت شهری در الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت از چه جایگاهی برخوردار می باشد؟
-3فرضیه تحقیق:
به نظر میرسد با توجه به اهمیت و جایگاه والای شهر و مدیریت آن در اسلام و ایران، می بایست الگوی مدیریت شهری بر اساس معیارهای اسلامی و در مرحله آغازین ، متناسب با شرایط ایران ، در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ارائه گردد.
