بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر سعی بر آن دارد که ابتدا شناختی اولیه از آلاینده هاي موجود در صنایع نیروگاهی حاصل شود. سپس آشنایی مختصري با سیستم هاي جمع آوري، تصفیه و بازیافت فاضلاب صورت گیرد در پایان، فن آوریهاي نوینی جهت بهبود مدیریت پسابها معرفی شده است.
واژه هاي کلیدي: سیستم جمع آوري و تصفیه پساب، جداکننده آب و روغن
-1 مقدمه
تصفیه پسابها در صنایع با روشهاي مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی امکان پذیر است. در نیروگاهها روشهاي مورد استفاده براي تصفیه پسابها با توجه به نوع آلاینده هاي موجود در پساب و ویژگیهاي منبع تولید آن ممکن است از روشهاي متفاوتی به صورت مجزا یا به هم پیوسته براي تصفیه استفاده شود.بر اساس تجربیات بدست آمده در اکثر نیروگاهها یک واحد متمرکز براي تصفیه پسابها تاسیس می شود.کلیه پسابهاي نیروگاه غیر از پسابهاي سوختی و روغنی معمولا به صورت مرکب جمع آوري شده و با هم مورد تصفیه قرار می گیرند. واحد تصفیه معمولا حاوي مخزن یکنواخت سازي اولیه در ابتداي تصفیه خانه براي جمع آوري و یکنواخت سازي پسابها می باشد. پسابهاي آلوده به روغن و مواد سوختی به طور جداگانه جمع آوري و ابتدا در یک سیستم جداسازي روغن و سوخت که معمولا براساس اختلاف چگالی آب و روغن طراحی می شود از وجود چربی و سوخت پاك شده و آب حاصل یا با پساب تصفیه شده خروجی از تصفیه خانه مخلوط شده و سپس به محیط تخلیه می شود و یا پس از جداسازي سوخت با آب ورودي به تصفیه خانه مخلوط می گردد.
واحد تصفیه معمولا شامل یک فرایند اولیه انعقاد ولخته سازي، خنثی سازي pH، مخزن ته نشینی و ترسیب فلزات سنگین، واحد تغلیظ ثقلی لجن ته نشین شده و آبگیري از لجنهاي تغلیظ شده بوسیله انواع روشهایی نظیر فیلترهاي فشاري، فیلترهاي خلاء یا سیستمهاي سانتریفوژ می باشد. پساب تصفیه شده نهایی از نظر pH کنترل شده و در صورت نیاز، مجددا خنثی گردیده و به محیط تخلیه می شود. در برخی واحدها نیز در قسمت ابتدایی و یکنواخت سازي عمل هوادهی به پساب انجام می شود تا بخشی از آلاینده هاي فرار احتمالی و همچنین قسمتی از آلودگی مواد آلی کاهش یابند. پساب انسانی نیروگاهها با توجه به بار آلودگی آن معمولا با روشهاي هوازي مانند لجن فعال تصفیه شده و پس از ضدعفونی به محیط تخلیه می گردد.
-2 انواع پسابهاي تولیدي در نیروگاههاي حرارتی
به طور کلی در یک نیروگاه حرارتی بخار یا چرخه ترکیبی انواع پسابهاي زیر ممکن است تولید گردند:
-1 آب هاي خنک کننده که ممکن است عامل آلودگی حرارتی یا برخی مواد شیمیایی و کلر در آبهايطبیعی گردند.
-2 پسابهاي ناشی از واحد تصفیه آب و واحد زلال سازي آب کندانسور: - حذف کدورت و مواد معلق, حذف سختی, بی یون کردن آب , - …
-3 پسابهاي آلوده به مواد نفتی و سوختی
-4 پسابهاي ناشی از شستشوي سطوح خارجی، سمت گاز - سطحی از لوله ها و سطوح حرارتی است که با سوخت و دود حاصل از عمل احتراق در تماس بوده و یا احتراق در آن سمت انجام می گیرد - , لوله هاي بویلر, پیش گرمکنها سوپر هیترها , اکونومایزر و کوره
-5 پسابهاي ناشی از شستشوي شیمیایی - اسید شویی یا قلیاشویی - لوله هاي بویلر, سوپر هیترها,اکونومایزر
-6 پسابهاي ناشی از سیستم هیدرولیکی انتقال خاکستر در نیروگاه هاي با سوخت جامد یا زغال سنگ
-7 پسابهاي انسانی
-8 پسابهاي شستشوي واحدها و رواناب سطحی ناشی از آب باران
-9 پسابها و پسماندهاي ناشی از سیستم تصفیه و گوگردزدایی دود خروجی در صورت وجود سیستم تصفیه دود
آلودگی حرارتی آب
آبهاي خنک کننده در نیروگاههاي حرارتی حاوي انرژي زیادي است که به همراه آنها به آبهاي پذیرنده تخلیه می گردد. در سیستمهاي خنک کننده، آب عبوري از چگالنده ها پس از خروج از آن ها معمولاً 10 8درجه سانتیگراد گرمتر از لحظه ورود می باشد. این آب حرارت اضافی را یا در برجهاي خنک کننده تر یا خشک به اتمسفر دفع می نماید و یا اینکه در مواردي که آب از دریا یا دریاچه یا رودخانه هاي بزرگ تامین می شود و فقط یکبار از چگالنده عبور می کند حرارت اضافی را به همراه خود به محیط آبی تخلیه می نماید. در صورت استفاده از سیستمهاي یکبارگذر در نیروگاههاي واقع در سواحل دریا و رودخانه هاي بزرگ، حجم قابل توجهی از آب که از محیط آبی برداشت می شود با افزایش 8 تا 10 درجه سانتیگراد دوباره به محیط آبی تخلیه می شود. این آب باعث ایجاد آلودگی حرارتی در محیط آبی گردیده و همچنین حاوي انواع مواد شیمیایی بازدارنده خوردگی و ضدعفونی کننده می باشد که پیش از ورود به سیستم خنک کننده به آن افزوده شده است.پسابهاي ناشی از واحد تصفیه آب و واحد زلال سازي آب چگالنده هاواحدهاي تصفیه آب نیروگاهها جز در موارد معدود عمدتاً حاوي واحدهاي پیش تصفیه و ته نشینی - کلاریفایرها - , فیلترهاي شنی, رزینهاي تبادل یونی کاتیونی و آنیونی و بستر مخلوط و در برخی موارد واحدهایی نظیر اسمز معکوس می باشند. در مرحله حذف ذرات معلق و کدورت درکلاریفایرها معمولاً موادي