مقاله در مورد انواع پله های ساختمانی

انواع پله های ساختمانی
مقدمه
طراحی معماری به نیازمند است تا پاسخگوی یک عملکرد مناسب باشد. پلکان وسیله معمول دستر در بین طبقات ساختمان است.پلکان روشها و سیستمهایی را باید طوری ساخت که امکان دسترسی اسان و راحت ساده و ایمنی را توسط پله ها به بالا و پایین فراهم سازد.

● تعریف پله
پلکان یک راه ارتباطی است که دو سطح مختلف را به هم ارتباط می دهد و انسان با انرژی خود ان را طی می کند .در واقع پله تکیه گاهی برای پا هنگام بالا رفتن است.
● انواع پله
▪ فرم پله
▪ جنس پله
▪ کاربری

● فرم پله:
▪ راه پله مستقیم
▪ راه پله با پله های مایل
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در بالا
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در پایین
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در بالا و پایین
▪ راه پله ۴/۱ چرخش در بالا و پایین در جهت مخالف
▪ راه پله مستقیم با پاگرد
▪ راه پله مستقیم با ۴/۱ دور چرخش
▪ راه پله مستقیم با نیم دور چرخش
▪ راه پله پاسگی همراه با چرخش

▪ راه پله با ستون پله باز با پاگرد
▪ راه پله سلطنتی
▪ راه پله با سه پلکان مستقیم و یک پاگرد
▪ راه پله با چهار پلکان
▪ راه پله قوسی
▪ راه پله سبدی با پاگرد
▪ راه پله نیم دور چرخش
▪ راه پله بیضی
▪ راه پله حلزونی یا مارپیچی
▪ راه پله هندسی
● از نظر جنس:

▪ پله های چوبی
▪ پله های فولادی
▪ پله های سنگی
▪ پله های بتنی
▪ پله های پلکسی
▪ پله های چوبی-فلزی
● از نظر کاربری:
در این بخش پله ها از نظر کاربرد در موقعیت مکانی مورد بررسی قرار می گیرند. این مبحث شامل دسته بندی هایی است که در زیر به آن اشاره می کنیم.
▪ پله های آموزشی
▪ پله های اداری
▪ پله های تجاری
▪ پله های فرار

▪ پله های مراکز تفریحی
▪ پله های بیمارستان
▪ پله های هتل
▪ پله های شهری
▪ پله های مسکونی
▪ پله های بیرونی
● اجزاء پله
۱) کف پله:
به سطح فوقانی پله گفته می شود،یعنی محل گذاشتن کف پا برای بالا رفتن یا پایین آمدن از پله.
۲) ارتفاع پله:
فاصله عمودی کف های دو پله متوالی را ارتفاع پله می گویند.میزان تغییرات ارتفاع پله به مکان و موقعیت پله بستگی دارد.

۳) پیشانی پله:
به قطعه عمودی که میان دو کف پله متوالی قرار می گیرد گفته می شود
۴) گونه پله:
سطـح بغـل پلـه را می گوینـد.
۵) عرض پله:
به فاصله بین گونه های پله گفته می شود و به مکان و تعداد استفاده کنندگان از پلکان بستگی دارد.
۶) لب پلـه:
پیش آمدگی کف پله از پیشانی ،لب پله نامیده می شود. وجود آن موحب بزرگ تر شدن کف پلـه می شود.

۷) شیار کف پلـه:
در کف پله شیار هایی در امتداد عرض پله ایجاد می کنند. این شیار ها از لیز خوردن افراد جلوگیری می کنند.
۸) ردیف یا خیز پلکـان :
به مجموعه پله های متوالی بین دو اختلاف سطح ردیف پله گفته می شود. در هر ردیف پله حداقل سه پله متوالی وجود دارد.
۹) خط مسیر پلـه :
این خط محل شروع و ختم پله را مشخص می کند. خط مسیر پله در روی پلان و وسط عرض پله ها مشخص می شود .

۱۰) خط شـیب پلـه :
این خط ، لبه پله های یک ردیف پله را به یکدیگر وصل می کند.
۱۱) زاویه شـیب پلـه :
به زاویه بین شیب پله با افق ، زاویه شیب پله گفته می شود . زاویه شیب پله رابطه مستقیم با ارتفاع پله و رابطه معکوس با کف پله دارد.

۱۲) حجم پلـه :
به ضخامت سقف زیر یک ردیف پله گفته می شود.
۱۳) طول پلـه :
به طول افقی یک ردیف پله گفته می شود یعنی از لبه اولین پله تا انتها کف آخرین پله در یک شیب .
۱۴) پا گـرد :
ایستگاه ما بین پله ها که برای رفع خستگی ساخته می شود به پاگرد پله معروف است و حداقل برابر عرض یک کف پله است.
۱۵) نرده پلـه :
وسیله ای است که برای جلوگیری از سقوط اشخاص ، در طرفین ردیف پله ها نصب می شود.
۱۶) دست انداز پلـه :
این وسیله بر روی نرده و به موازات خط شیب پله نصب می شود .
۱۷) چشم پلـه :
به فاصله بین دو ردیف پله گفته می شود .(یعنی شکاف بین دو بازوی پلکان)

● سیستم ساختاری :
در اینجا پله ها بر حسب جنسیت و پایه و اساس هایی که برای نصب ساختار آنها استفاده می شوند دسته بندی شده اند.
الف) موادی که برای ساختار پلکان استفاده می شوند.
ب) سیستم نصب و نگهداری پله ها
▪ موادی که برای ساختار پلکان استفاده می شود
۱) فولاد
۲) بتن
۳) سنگ
۴) چوب

۵) پلکسی
▪ پله های فولادی:
ساختار فولادی متشکلند از شمشیری هایی که از صفحات فولادی فشرده ساخته شده اند. این پله ها سبکتر از انواع دیگر پله هستند و تنظیم مقاومت در برابر آتش برای این پله ها خیلی مهم است.
▪ پله های بتنی:
شکل معمول پلکان بتن مسلح به صورت پلکان ½ گردش می باشد . در اکثر ساختمان های دو طبقه به عنواع پلکان دسترسی یا فرار استفاده می شود.
▪ پله های سنگی:
امروزه به خاطر کمبود و قیمت بالای سنگ طبیعی این نوع پله ها از سنگ ریختگی یا بتن ساخته می شوند. پله ها را می توان با همان رویه طبیعی سنگی یا بتنی باقی گذاشت اما معمولا از نوعی پوشش استفاده می شود تا سطح ضد لغزشی به وجود آید.
▪ پله های چوبی:
پله های چوبی عمر مفید کوتاهی دارند و در برابر آتش سوزی هم مقاومت کمی دارند اما با روشهای کامل سازی می توان تا حد مشخصی آنها را مقاوم کرد. رشته پلکانهای چوبی در واقع پلکان سنتی خانه های دو یا چند طبقه ای هستند که در آنها مسئله مقاومت در برابر آتش سوزی استفاده از پلکان بتنی را ضروری نمی سازد.

پله برقی

پله برقی در کاناری وارف لندن.
پله برقی گونه‌ای نقاله جابجایی است که برای جابجا کردن افراد به‌کار می‌رود. پله برقی از پله‌های به‌هم‌پیوسته‌ای تشکیل شده که به حالت افقی می‌مانند و برای بالا و پایین بردن افراد استفاده می‌شود.
پله برقی یک چرخه تکرارشونده از پله‌های در گردش است، که در آن پله‌های بازگشتی در زیر پله‌های بالایی پنهان شده‌اند. وزن پله‌های پنهان با وزن پله‌های آشکار موازنه و برابری می‌کند، بنابراین موتور پله برقی بایستی تنها وزن افراد روی پله برقی را (که در حال بالا یا پایین رفتن هستند) تحمل کند.[۱]

پله برقی‌ها با موتور کار می‌کنند و رهگذران را در مسافت‌های عمودی بالا و پایین می‌برند. از پله‌های برقی بیشتر در اماکنی استفاده می‌شود که استفاده از آسانسورها کاربردی نباشد. کاربرد اصلی پله‌های برقی در متروها، فروشگاه‌های بزرگ، فرودگاه‌ها، همایشگاه‌ها، هتل‌ها و ساختمان‌های همگانی است.
مزایای زیادی برای پله‌های برقی می‌توان برشمرد. با وجود اشغال فضایی همسان با پلکان معمولی، یک پله برقی می‌تواند شمار زیادی از افراد را جابجا کند. در صورت رعایت قانون باز گذاشتن سمت چپ برای راه‌روندگان در پله برقی، این پله‌ها می‌توانند جابجایی بسیار سریع افراد را میسر کنند.
آمارها نشان می‌دهد که در ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۴ تعداد ۳۰ هزار پله برقی وجود داشت و در آن کشور هر ساله ۹۰ میلیارد جابجایی افراد بر روی این پله‌ها انجام می‌گیرد.
درون پله برقی
پله‌های پله برقی چرخ‌هایی دارد که روی دو دسته ریل حرکت می‌کنند. دستگیره‌های پله برقی تسمه‌های انعطاف‌پذیر هستند که از روی دو چرخ در بالا و پایین عبور می‌کنند. موتور الکتریکی این تسمه را به حرکت در می‌آورد. صفحات شانه‌ای شکل در انتهای پله برقی مانع از این می‌شود که اشیاء در پله‌ها گیر کنند.[۲]

هشدارهای معمول در پله‌های برقی اسپانیا.
پیشینه

نخستین پله برقی توسط جس وبلیورنو در سال ۱۸۸۱ میلادی در ایالات متحده آمریکا ساخته‌شد و از آن برای انتقال دیرک‌های چوبی و میله‌های فلزی به درون کشتی‌ها استفاده می‌شد. نام پله برقی برای نخستین بار در سال ۱۹۰۰ میلادی برای پلکان متحرکی به کار رفت که در نمایشگاهی در شهر پاریس به نمایش گذاشته شده بود. بیشینهٔ ارتفاع پله‌های برقی امروز ۱۸ متر است.[۳]
پله برقی توسط ایلیشا اوتیس اختراع شد

پله‌های برقی در ایستگاه انگل در متروی لندن.

پله های مورد استفاده در ساختمان های اداری، تجاری، مسکونی
-کف پله ها دارای آپشن های شیشه، چوب، سنگ می باشد
-عرض پله و عرض کف پله ها می تواند متغیر سفارش داده شود
-این پله قابلیت اجرای پله گرد، قائمه، Z ، U . G شکل و امکان ادقام آن با قوس نیز میسر است
-تمام پله با اتصالات پیچ های آلن منتاج می گردد و هیچ گونه نیازی به جوشکاری در محل اجرا را ندارد.
-نسبت به موارد مشابه دارای کیفیت و دقت فوق العاده ای بوده که در نوع خود بی نظیر است و آن را از موارد متشابه متمایز می نماید.
-نرده و هندریل این پله ها به طور جداگانه قابل نصب بر روی کفه ی پله ها و پیشانی پله ها و دور ویدها می باشد و انواع متنوعی قابل انتخاب می باشد.
این شرکت علاوه بر پیشنهاد مذکور قادر است پله های پیش ساخته ای را بنابر طراحی و جزئیات مشاورین یا کارفرمایان محترم ساخته و یا ارائه نماید.

پله‌هاي پيش ساخته
این يك كمپاني ايتاليايي است كه پله‌هاي پيش ساخته در بسته‌بندي هاي آماده را در انواع ذيل توليد ميكند:
الف) پله‌هاي مدولار پيش ساخته با فرم‌هاي مختلف ( I, L, U, مارپيچ) .
ب) پله‌هاي مخفي و تاشو براي استفاده در شيروانيها و بالكن و فروشگاهها.

ج) پروفيلها و قطعات آماده چوبي براي پوشش پله‌ها.

اين پله‌ها بصورت مدولار ساخته مي‌شوند و مي‌توانند راه‌حلهايي براي تمامي نيازهاي ارائه دهند.
طراحي زيبا ، كامل و دقيق جزئيات سبب مي‌گردد كه محصولات ارائه شده با هر پروژه ساختماني هماهنگ شود.
امتيازات ما عبارتنداز : ‌ارسال سري, كيفيت حداكثر در نماي نهايي, سهولت و سرعت بي‌نظير در نصب, قابليت جايگذاري در هر فضاي ممكن قابليت نصب پس از اتمام كليه عمليات ساختماني حتي نقاشي و كف سازي نسبت عالي قيمت به كيفيت ، داراي پشتيباني لوازم جانبي و با سرويس حرفه‌اي نصب و خدمات پس از فروش محصولات این کمپانی آزمايشهاي سازه‌اي را برمبناي

استاندارد بين‌المللي UNI گذرانده و استاندارد سيستم تضمين كيفيت ISO9001,Vision2000 را دارا مي باشد, بسياري از اشكال مختلف پلكانهاي این کمپانی در هر حالتي با استانداردهاي كشورهاي مختلف جهان سازگار است و اين كمپاني درحال حاضر در بسياري از كشورهاي دنيا مشغول ارائه اين محصولات است
تمام اين امتيازات و نيز در دسترس بودن محصولات این کمپانی باعث شده تا كاركردن با اين محصولات بسيار آسان و سريع شود.

پله های پيش ساخته
Universal Maxi L
تمام تركيبات اين پلكان با دو عرض 75 و 94 سانتي‌متر موجود مي‌باشد. قابليت تنظيم ارتفاع و هم پوشاني پله‌ها با يكديگر باعث هماهنگي اين پلكان با هر محيطي مي‌شود. ويژگي ديگر امكان نصب آخرين پله هم تراز با كف طبقه فوقاني و يا پايين‌تر از آنست.
پله‌ها و هندريل از چوب متراكم راش هستند.
كيت اصلي شامل 12 پله به همراه نرده داخلي است و مي‌توانيد بكمك دامنه وسيع لوازم جانبي پلكان را آنطور كه مي‌پسنديد براي خود بسازيد.

كيت پله اضافي
كيت نرده بالكن
كيت نرده خارجي
مشخصات:
كيت اصلي شامل : 12 پله + نرده داخلي
عرض پله : 94-75 سانتيمتر
صخامت پله : 4 سانتيمتر
ارتفاع قابل تنظيم گام پله : 5/17 تا 24 سانتيمتر
عرض قابل تنظيم كف پله 75 : 18 تا 22 سانتيمتر

عرض قابل تنظيم كف پله 94: 22 تا 26 سانتيمتر
ارتفاع نهايي حداقل و حداكثر: 211 تا 5/306 سانتيمتر
رنگ فلز: نقره‌اي خاكستري
رنگ چوب: طبيعي با لعاب غير سمي

Universal Maxi U
پله مدل Universal Maxi به شكل U و C نيز وجود دارد و قابليت تركيب بسيار متنوعي را در اجراي اين فرمها داراست.
تمام تركيبات اين پلكان با دو عرض 75 و 94 سانتي‌متر موجود مي‌باشد. قابليت تنظيم ارتفاع و هم پوشاني پله‌ها با يكديگر باعث هماهنگي اين پلكان با هر محيطي مي‌شود. ويژگي ديگر امكان نصب آخرين پله هم تراز با كف طبقه فوقاني و يا پايين‌تر از آنست.

پله‌ها و هندريل از چوب متراكم راش هستند.
كيت اصلي شامل 12 پله به همراه نرده داخلي است و مي‌توانيد بكمك دامنه وسيع لوازم جانبي پلكان را آنطور كه مي‌پسنديد براي خود بسازيد.
كيت پله اضافي
كيت نرده بالكن
كيت نرده خارجي
مشخصات:
كيت اصلي شامل : 12 پله + نرده داخلي
عرض پله : 94-75 سانتيمتر
صخامت پله : 4 سانتيمتر
ارتفاع قابل تنظيم گام پله : 5/17 تا 24 سانتيمتر
عرض قابل تنظيم كف پله 75 : 18 تا 22 سانتيمتر

عرض قابل تنظيم كف پله 94: 22 تا 26 سانتيمتر
ارتفاع نهايي حداقل و حداكثر: 211 تا 5/306 سانتيمتر
رنگ فلز: نقره‌اي خاكستري
رنگ چوب: طبيعي با لعاب غير سمي

Mini Plus
اوج خلاقيت طراحي در اشغال كمترين سطح ممكن جهت استفاده در فضاي محدود .
ساختار كاربردي ، زيبا، محكم و منحصر به فرد اين پلكان با قابليت تركيبي بسيار متنوع با فرم هاي U و L و I به کمک لوازم جانبي سبب ميشود تا اين پلكان در هر فضايي قابل نصب و اجرا باشد.
اين لوازم جانبي عبارتنداز :‌
كيت پاگرد
كيت نرده بالكن
كيت پله اضافه

كيت نرده خارجي پلكان
كيت پله اضافه
كيت نرده جهت پيچ پلكان
مشخصات:
كيت اصلي شامل : 11 پله + نرده داخلي
عرض پله : 61 سانتيمتر
پهنای پله : 55 سانتيمتر
ارتفاع قابل تنظيم گام پله : 20 تا 24 سانتيمتر
ارتفاع نهايي حداقل و حداكثر: 240 تا 288 سانتيمتر
رنگ فلز: نقره‌اي خاكستري
رنگ چوب: طبيعي با لعاب غير سمي

Gamia Mini
تفاوت اين پلكان نسبت به مدل mini Plus در فرم ساده و كاربردي نرده‌هايش است كه علاوه بر ظاهر زيبا بسيار محكم و مطمئن مي‌باشد.
لوازم جانبي عبارتنداز :‌
كيت پاگرد
كيت نرده بالكن

كيت پله اضافه
كيت نرده خارجي پلكان
كيت پله اضافه
كيت نرده جهت پيچ پلكان
مشخصات:
كيت اصلي شامل : 11 پله + نرده داخلي
عرض پله : 61 سانتيمتر
پهنای پله : 55 سانتيمتر
ارتفاع قابل تنظيم گام پله : 20 تا 24 سانتيمتر
ارتفاع نهايي حداقل و حداكثر: 240 تا 288 سانتيمتر
رنگ فلز: نقره‌اي خاكستري
رنگ چوب: طبيعي با لعاب غير سمي

Gamia Wood
طراحي اين پلكان چوبي با فرم دلنشين مارپيچ به لطف خطوط نرم و منحني و تركيب جذاب چوب و فولاد تضمين كنندة ظاهري زيبا و متناسب با هر فضا و محيطي است.
از ديگر ويژگيهاي اين پلكان ميتوان به موارد زير اشاره نمود :
قطر 120، 140، 160 سانتيمتر
تنوع در رنگ قسمتهاي فولادي(نقره‌اي و مشكي)

امكان انتخاب هندريل چوبي يا PVC فشرده
قابليت تنظيم ارتفاع
مشخصات:
كيت اصلي شامل : 11 پله + 1 پاگرد
قطر پلکان : 120، 140، 160 سانتيمتر
صخامت پله : 38 ميليمتر
ارتفاع قابل تنظيم گام پله : 21 تا 23 سانتيمتر
ارتفاع نهايي حداقل و حداكثر: 252 تا 276 سانتيمتر
رنگ فلز : نقره‌اي - خاكستري و مشکي
رنگ چوب : طبيعي با لعاب غير سمي
زاويه هر پله : 30 درجه

Gamia Metal
پس از سالها تلاش بشر در زمينه ساخت پلكان مارپيچ فلزي هم اينك این شرکت با تركيبي خلاقانه و مدرن از فولاد ، خطوط دوار و رنگ پايدار آسانترين و مؤثرترين راه حل را جهت ساخت اين نمونه از پلكانها بصورت آماده و پيش ساخته تهيه نموده است.
سرعت و آساني نصب ، همچنين متنوع بودن رنگ (نقره‌اي و خاكستري) و قابليت تنظيم ارتفاع از مهمترين ويژگيهاي اين پلكان است.
مشخصات:
كيت اصلي شامل : 11 پله + 1 پاگرد
قطر پلکان : 120، 140، 160 سانتيمتر
ارتفاع قابل تنظيم گام پله : 21 تا 23 سانتيمتر

ارتفاع نهايي حداقل و حداكثر: 252 تا 276 سانتيمتر
رنگ فلز : نقره‌اي - خاكستري و مشکي
رنگ قطعات پلاستيکي : مشکي
زاويه هر پله : 30 درجه

Exterior
پلكان فلزي مارپيچ جهت استفاده در محيطهاي باز و مقاوم در برابر عوامل جوي همانند رطوبت و دما.
تمامي پيچ و مهره‌هاي اين پلكان از جنس استنلس استيل بوده و قابليت تنظيم ارتفاع را داراست.
سرعت و آساني نصب و اجراي بي‌نظير اين پلكان به همراه لوازم جانبي نظير نرده و پله اضافي سبب ساخت پلكاني مناسب براي پله هاي فرار شده است.
مشخصات:
كيت اصلي شامل : 12 پله + 1 پاگرد
قطر پلکان : 120، 140، 160 سانتيمتر
ارتفاع قابل تنظيم گام پله : 21 تا 23 سانتيمتر

ارتفاع نهايي حداقل و حداكثر: 273 تا 299 سانتيمتر
رنگ فلز : خاكستري - ذغالي
رنگ قطعات پلاستيکي : مشکي
زاويه هر پله : 30 درجه

پله های تاشو
Adj
درمواقعي كه پلكان لازم نيست به صورت آكاردئوني جمع و مخفي شده و هيچ فضايي را اشغال نميكند، اين پله‌ها بصورت مدولار ساخته شده و امكان كاهش و يا افزايش ارتفاع را دارند همچنين تنوع در اندازة‌دريچة فوقاني و سهولت و سرعت در باز و بسته‌شدن پلكان سبب ايجاد راه حلي نهايي براي دسترسي به طبقات خصوصاً در فروشگاهها و زيرشيروانيها شده است.
از ديگر ويژگيهاي اين پلكان ميتوان به سهولت و سرعت بي‌نظير نصب چند دقيقه‌اي و ساختار محكم فلزي آن اشاره نمود.