بخشی از مقاله
- مقدمه
تلاش توان فرسای نیاکان مان در اکتشاف، استخراج و استحصال طلا با وجود آثار قلعه های قدیمی و جابجایی میلیونها تن رسوب و شستشوی آنها در مناطق دور افتاده و خشک و بی آب مثل کوه زر، زرین و غیره داستان تلخ و شیرین طلاشویی و دست یابی به طلای ناب را بازگو کرده و نشان دهنده سهم کشور ما در تولید جهانی بوده است.
همچنین حفر چاهها و ترانشه ها و نیز آثار و شواهد بجای مانده در ارتفاعات و مناطق سنگی در جای جای کشورمان حاکی از هوش و ذکاوت و اطلاعات معدنکاری گذشتگان از یک طرف و تعقیب رگه های کوارتز طلادار در دل سنگهای سخت از طرف دیگر، دلیل حضور پتانسیل بالای این ماده معدنی با ارزش در ایران زمین است.
در سالهای اخیر تحولات عمده ای در شناسایی پتانسیل ذخایر در
کشور بوجود آمده و منجر به معرفی چند کانسار و نشانه معدنی شده است هرچند بخش عمده ای این کانسارها کوچک و از لحاظ عیار پایین هستند ولی وجود عنصر گرانبهایی همچون طلا می تواند به شرط دستیابی به فن آوریهای ارزان، ساده و بومی در اقتصادی نمودن آنها نقش کلیدی داشته باشد.
2- معرفی ماده معدنی
طلا
طلا با خصوصیات فیزیکی همچون وزن مخصوص 33/19 گرم بر سانتی متر مکعب. نقطه ذوب 76/1064 سانتی گراد، نقطه جوش 2700 درجه و سختی 5/2 تا 3 در مقیاس موس دارای عمده ترین مصرف در جواهرات، دندانپزشکی و صنایع الکترونیک است ویژگی منحصر طلا قابلیت چکش خواری و شکل پذیری آن است.
طلا با عدد اتمی 79 در جدول تناوبی عناصر، در گروه مس (مس، نقره، طلا) و در ردیف چهارم بین پلاتین، جیوه قرار دارد. طلا دارای 114 ایزوتوپ با عدد جرمی 192 تا 206 می باشد که تنها ایزوتوپ پایدار آن Au197 است طلا عنصری سیدرفیل و تا اندازه ای کالکوفیل است و از نظر شیمیایی یکی از کم فعالیت ترین فلزات بشمار می آید.
کمپلکس های بی سولفیدی و کلریدی به عنوان حمل کننده های طلا در سیستم های گرمابی شناخته شده اند دلیل این امر رخداد متداول کلروگوگرد در محلولهای گرمابی و پایداری ترمودینامیک ترکیب آنهاست.
در دماهای بالاتر از 300 درجه سانتیگراد طلا عمدتاً به صورت کمپلکسهای کلریدی حمل می شود که شناخته شده ترین کمپلکس کلریدی طلا، Aucl2 است . کمپلکس های کلریدی درPH اسیدی تاخنثی ، محلول فقیر ازئشرایط اکسیدان، حرارت بالا و غنی بودن سیال از Nacl ، KCL ، HC بسیار محلول هستند. جهت نهشت کمپلکسها کلریدی، کاهش حرارت، شرایط احیایی، کاهش مقدار F و افزایش SH2 لازم میباشد.
در دمای پایین تر از 300 درجه کمپلکسهای حمل کننده طلا غالباً بی
سولفیدی از جمله کمپلکسهای Au(SH) ، HAU(SH)2 ، Aus(SH)2 میباشند. کمپلکس Au(SH) در شرایط اسیدی و بقیه کمپلکسها در شرایط خنثی دارای بیشترین حلالی
محدوده مورد نظر در فاصله حدود 80 کیلومتری مشهد واقع شده است در محور مشهد – قوچان بعد از چناران سمت چپ به طرف اخلمد بعد از گذشت 10 کیلومتر به روستای دهنه اخلمد رسیده از روستای ذکر شده حدود 5 کیلومتر به سمت شرق رفته به محدوده مورد نظر می رسیم.
مختصات جغرافیایی محدوده اکتشافی
شرایط اقلیمی و محیطی
بارش سالانه بیشتر در زمستان صورت می گیرد و از نظر آب و هوایی از شرایط معتدلی برخوردار می باشد. اهالی روستا بیشتر با دامپروری و کشت آبی و دیم گزاران زندگی می کنند
4- وضعیت توپوگرافی
ریخت حاکم بر توپوگرافی محدوده تقریباً نیمه کوهستانی است و هرچه از سمت شرق به غرب محدوده پیش می رویم این توپوگرافی شدیدتر می شود.
5- زمین شناسی عمومی منطقه :
زمین شناسی عمومی منطقه شامل رسوبات آهکی نخودی رنگ مربوط به ژوراسیک بامیان لایه هایی از کلسیت و در بعضی از نقاط ماسه سنگهای قرمز رنگ و رگه های کانیهای پلی متال دیده می شود.
6- زمین شناسی محدوده مورد اکتشاف
زمین شناسی محدوده مورد اکتشاف شامل آهکهای لایه لایه مربوط به ژوراسیک و همچنین در قسمتهایی نیز میان لایه های کلسیت . در میان آهکها لایه هایی از کانیهای پلی متال که شامل کانیهای طلا – سرب – روی – هماتیت – گوتیت – وانادیوم و ... با ضخامت های مختلف با طول حدوداً 3 الی 3.5 کیلومتر دیده می شود.
7- زمین شناسی ساختمانی
از نظر زمین شناسی ساختمانی در قسمتهای شمالی محدوده چند گسله دیده می شود که جابجایی جزئی نیز دارند.
عملیات پیشنهادی اکتشاف مقدماتی به شرح زیر می باشد.
1- احداث و مرمت km 5 جاده دسترسی به کانسار
2- تهیه نقشه توپوگرافی – زمین شناسی
3- تهیه نقشه توپوگرافی کانی سازی
4- حفر ترانشه طولی و عمقی و منظور ردیابی رگه ها و تعداد 20 عدد چاهک به عمق های مورد نیاز
5- نمونه برداری و آنالیز شامل آنالیز سنگ شناسی 10 مورد مقطع صیقلی 10 مورد – آنالیز شیمیایی برای عنصر طلا (Au ) و عناصر همراه 50 مورد
6- جمع بندی و ارائه گزارش پایان عملیات اکتشاف مقدماتی.
9- هزینه های پیشنهادی
1- جاده سازی و مرمت به طول km 5 25.000.000 ریال
2- تهیه نقشه توپوگرافی – زمین شناسی از کل محدوده
3- تهیه نقشه زمین شناسی از نقاط کانی سازی شده
4- حفر ترانشه طولی 15 عدد – ترانشه عرضی 15 عدد
5- حفر 15 عدد چاهک به عمقهای مورد نیاز
سنگ شناسی 10 مورد
6- نمونه برداری و آنالیز مقطع صیقلی 10 مورد
آنالیز شیمیایی 50 مورد
7- مسئول فنی به مدت یکسال
8- هزینه های متفرقه معادل 10% کل هزینه ها
9- گزارش پایانی عملیات اکتشافی مقدماتی
10 - جدول زمانبندی عملیات پیشنهادی
شرح عملیات ماه1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1- جاده سازی
2- تهیه نقشه توپوگرافی – زمین شناسی
3- حفر ترانشه
4- نمونه برداری و آنالیز
5- گزارش پایانی عملیات اکتشافی
11- توجیه فنی اقتصادی
با توجه به سیاست هیئت دولت محترم جمهوری اسلامی در حمایت از معدنکاری و با توجه به اینکه محدوده مورد نظر در فاصله حدوداً 80 کیلومتری مشهد مقدس واقع شده و با توجه به امکانات و پتانسیل های بالقوه استان خراسان رضوی و اهمیت و نقش کانی کشورمان برداریم .
بدیهی است که درصورت به نتیجه مطلوب رسیدن عملیات اکتشاف مقدماتی مرحله بعدی ، اکتشاف تکمیلی نیز انجام خواهد گرفت .
9- هزینه های پیشنهادی
1- جاده سازی و مرمت به طول km 5 25.000.000ريال
2- تهیه نقشه توپوگرافی – زمین شناسی از کل محدوده 12.000.000 ریال
3- تهیه نقشه زمین شناسی از نقاط کانی سازی شده 12.000.000 ريال
4- حفر ترانشه طولی 15 عدد باطول متوسط 50 الی 100 متر –
ترانشه عرضی 15 عدد 30.000.000 ریال
