بخشی از مقاله
چکیده:
کانی سازی پلی متال لک در استان قزوین و 36 کیلومتری جنوب غرب بوئین زهرا، در کمربند آتشفشانی ارومیه – دختر و در بخش غربی زون ایران مرکزی قرار دارد. براساس شواهد صحرایی و مطالعات سنگ شناسی، قدیمی ترین رخنمون های گستره مورد مطالعه را سنگهای آذرآواری – آتشفشانی ائوسن تشکیل می دهند.. کانه سازی در منطقه به دو شکل هیپوژن گرمابی شامل گالن، اسفالریت، پیریت، کالکوپیریت و مگنتیت وکانه سازی سوپرژن شامل سروزیت، بورنیت، اکسیدها و هیدروکسیدهای ثانویه آهن - هماتیت و گوتیت - روی داده است..
بارزترین سیماهای بافتی درمنطقه شامل بافت های کلوفرم، افشان، نواری، جزیره ای، برشی و جانشینی - بافت ثانویه وحاصل دگرسانی - می باشد. همراه با کانه زایی رگه ای، زونهای دگرسانی سریسیتی، آرژیلیکی، کائولینیتی، سیلیسی تحت کنترل فرآیندهای زمین ساختی و دگرسانی گرمابی تشکیل شده است. میانبارهای سیال کانی سازی پلی متال لک شامل میانبارهای دو فازی مایع – گاز - LV - و تک فاز مایع - L - ، دمای یکنواختی آنها درگستره بین 160◦c - 280◦c و میزان شوری آنها بین 7 -16/35 wt%NaCl 0/ تغییر می کند. شواهد ارائه شده در این مقاله نشان می دهد که کانه سازی مورد مطالعه از نوع اپی ترمال نوع سولفیداسیون پایین است.
واژه های کلیدی: ژئوترمومتری ، میانبار سیال، پلی متال، بوئین زهرا، لک.
مقدمه :
محدوده معدنی لک از لحاظ تقسیمات کشوری در استان قزوین و در36 کیلومتری جنوب باختری شهرستان بوئین زهرا قرارگرفته است. این محدوده بین طول جغرافیایی 49 ◦ 30′ تا50 ◦15 ´ خاوری وعرض جغرافیایی35◦ 30′ تا35◦ 50 ´ شمالی محدود گردیده است. ناحیه مورد مطالعه در زون فرعی ولکانیک آوج- اشتهارد - رباط کریم قرارگرفته است کانسار سرب و روی لک در 2 کیلومتری شمال روستای لک واقع شده است. بر اساس اظهارات اهالی منطقه، در حدود30 سال پیش، از این کانسار، سرب و روی استخراج میگردیده است.
مطالعاتی توسط شرکت پی جویان یزد و شرکت کاوش کانسار بر روی این منطقه صورت گرفته است. گزارشها و نقشه هایی نیز از طریق سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور تهیه شده است. هدف کلی این مطالعه، بررسی نحوه تکامل میانبارهای سیال درمنطقه کانی سازی پلی متال لک درجنوب غرب بوئین زهرا و تعیین دما و ترکیب سیالات کانی ساز و شرایط و نحوه تشکیل احتمالی کانی سازی در منطقه می باشد. .
لذا با توجه به مطالعات میانبارهای سیال می تواند داده های ارزشمندی در خصوص نحوه تشکیل کانی سازیهای منطقه بدست آورد. ازنظر تقسیمات زمین شناسی ودیدگاه متالوژنی در زون ماگمایی ارومیه – دختر قرار دارد و در بخش غربی زون ایران مرکزی واقع شده است. قدیمی ترین و فراوان ترین رخ نمون های منطقه مورد مطالعه سنگهای آذرآواری – آتشفشانی ائوسن می باشند که شامل آندزیت، آندزیت بازالت، داسیت، تراکی آندزیت، توفها و ایگنمبریت است.
این رخ نمون ها تحت تاثیر محلول های هیدروترمالی ناشی از توده نفوذی ساب و لکانیک منطقه - دیوریت پورفیری - قرار گرفته است . کانی سازی پلی متال لک با کانه زایی رگه ای و سنگ میزبان آندزیت بازالتی تا بازالت آندزیتی پورفیریتیک و برش های تکتونیکی همراه می باشد. بیشترین کانی سازی سرب و روی درمنطقه لک منطبق بر بالاترین تراکم درزو شکستگی ها وگسل های منطقه است و وابسته به ساختار و نفوذپذیری ذاتی سنگ میزبان منطقه - آندزیت بازالتی تا بازالت آندزیتی پورفیریتیک و برش های تکتونیکی - می باشد.
کانه زایی در منطقه به دو شکل هیپوژن گرمابی شامل گالن، اسفالریت، پیریت، کالکوپیریت و مگنتیت و کانه سازی سوپرژن شامل سروزیت، کالکوسیت، بورنیت و اکسیدها و هیدروکسیدهای ثانویه آهن - هماتیت و گوتیت - روی داده است - شکل. - 2 مهمترین باطله های پرکننده فضاهای خالی شامل کوارتز شانه ای، باریت و سیلیس می باشد.
بارزترین سیماهای بافتی درمنطقه، حضور بافتهایی به فرم رگه ای و رگچه ای - پرکننده فضاهای خالی و نشان دهنده محیط های آرام و کم فشار - شامل بافت های کلوفرم، افشان، نواری، جزیره ای، برشی و جانشینی - بافت ثانویه وحاصل دگرسانی - می باشد. همراه با کانه زایی رگه ای، زونهای دگرسانی سریسیتی، آرژیلیکی، کائولینیتی، سیلیسی و پروپیلیتی تحت کنترل فرآیندهای زمین ساختی و دگرسانی گرمابی تشکیل شده است .
میانبارهای سیال حجم های کوچکی از سیال دریک کانی می باشند که در زمان متبلور شدن کانی ها و یا پس از تبلور و تشکیل درشکستگی های ریز یا رخ های کانی میزبان به تله افتاده اند - Shephard et . - al ,1985 اندازه گیری های دقیق بر روی میانبارهای سیال و به کاربردن تجزیه های مختلف ، می تواند ابزار مهمی جهت شناخت شرایط فیزیکوشیمیایی سیال گرمابی مسئول دگرسانی وکانی سازی به شمار آید . - Giles and Marshall,2004 - در این مطالعه به بررسی میانبارهای سیال و تعیین ویژگی های سیال گرمابی پرداخته می شود.
بحث:
در این مطالعه ضمن بررسی صحرایی، از رگه های کانه سازی شده و سنگ میزبان نمونه برداری گردید. برای انجام مطالعات میانبار سیال 4 مقطع دو رو صیقلی از کانیهای کوارتز شانه ای و باریت موجود در رگه ها تهیه و پس از مطالعات پتروگرافی در آزمایشگاه کانیشناسی مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران - کرج -
