بخشی از مقاله
چکیده
پلی - وینیل کلرید - - PVC - مهمترین پلیمر مورد استفاده در کاربردهای ساخت و ساز است. دوام این پلیمر باعث شده است که انتخاب مناسبی برای کاربردهای دراز مدت مانند لولهها و اتصالات، کابلها، کفپوشها، پروفیلهای پنجره، نماپوشها و دیوارپوشها باشد. در سالهای اخیر، تولید و استفاده از دیوارپوشهای دوجداره پلی - وینیل کلرید - - PVC - صلب در ساختمانها رشد قابل توجهی داشته است. با توجه به عدم وجود استاندارد ملی و یا استاندارد بینالمللی در زمینه ویژگیها و روشهای آزمون این فراورده، در این پژوهش تلاش شده است تا حداقل ویژگیهای ضروری این محصول مورد بررسی قرار گیرند و روشهای آزمون مناسبی برای آزمون این ویژگیها، انتخاب شوند.
این امر با انجام مطالعات و بررسی استانداردهای محصولات مشابه، مانند نماپوشها و زیرطاقهای PVC، و با مشورت و راهنمایی تولید کنندگان مختلف انجام شده است. با انجام آزمونهای انتخاب شده بر روی اکثر دیوارپوشهای دوجداره PVC صلب تولید داخل کشور و نمونههای وارداتی، مناسبترین و کاربردیترین آزمونها انتخاب شده و ویژگیهای مناسب، تعیین و تایید شدهاند. مهمترین ویژگیهایی که برای این محصول مورد بررسی قرار گرفتهاند عبارتند از: الزامات فیزیکی، پایداری ابعادی، استحکام ضربهای، انعطافپذیری و خمش، واکنش در برابر حریق و کیفیت اکستروژن. در مورد دیوارپوشهای دوجداره دارای لایهی پوششی تزئینی، کیفیت چسبندگی لایهی پوششی به زیرلایه نیز بررسی شده است.
-1مقدمه
از نخستین روزی که بشر به ساخت سرپناه برای خود پرداخت، به این اندیشید که چگونه فضای زندگی خود و به خصوص دیوارها را تزیین نماید. دیوارپوشها از مهمترین فاکتورهای دکوراسیون داخلی محسوب میشوند و میتوان آنها را بهطور کلی به دو دسته دیوارپوشهای خارجی و داخلی تقسیم کرد. دیوارپوش دوجداره پیویسی - PVC - صلب1 در گروه پوششهای دیواری داخلی قرار میگیرد. این نوع دیوارپوش عایق صوت و دما بوده و در برابر ضربه مقاوم است، همچنین به دلیل وجود ابزار و اتصالات متنوع و قابلیت اتصال کشویی، به راحتی و بدون نیاز به زیرسازی اساسی قابل نصب و اجرا میباشد. یکی از مزایای استفاده از دیوارپوشهای پیویسی، وجود آنها در طرحها و رنگهای متنوع میباشد که به سادگی میتوان زیبایی و تنوع را با استفاده از آنها تجربه کرد.
این محصول تا زمانیکه در معرض شعله مستقیم، نور خورشید و یا ضربه جسم نوک تیز نباشد، نیازی به تعویض و تعمیر ندارد. بدین ترتیب با استفاده از پیویسی به عنوان پوشش دیوار و سقف، از به وجود آمدن مخارج اضافی مانند تعویض و رنگ آمیزی هر ساله ساختمان جلوگیری میشود و در صورت آسیب دیدن قسمت کوچکی از سطح، امکان تعویض تنها در نقطه آسیب دیده وجود دارد. یکی دیگر از مزایای استفاده از دیوارپوشهای PVC، کاربرد آنها در اولین مراحل پس از سفتکاری ساختمان میباشد و همین امر باعث حذف بسیاری از هزینههای اجرایی میشود. این فراورده غیر قابل اشتعال، سبک و بسیار بادوام است. دیوارپوشهای PVC ضد حشره و ضد باکتری بوده و در مکانهای مرطوب مقاومت بالایی دارند. لازم به ذکر است که دیوارپوشهای پیویسی با آب و کلیه مواد شوینده غیر اسیدی قابل شستشو هستند.
-2ضرورت تدوین استاندارد ملی برای دیوارپوشهای دوجداره PVC
با توجه به رشد قابل توجه تولید و استفاده از دیوارپوشهای دوجداره PVC صلب در ساختمانها، بررسی ویژگیها و آزمون این فراورده، جهت حصول اطمینان از کیفیت مناسب، ضروری میباشد. از آنجا که در خصوص ویژگیها و روشهای آزمون این فراورده استاندارد ملی یا بینالمللی وجود ندارد، تدوین استاندارد با استفاده از انجام طرح پژوهشی صورت گرفته است. در این پروژه، ابتدا استانداردهای ملی و بینالمللی محصولات مشابه، مانند پروفیلهای PVC صلب مورد استفاده در ساختمان، پروفیلهای PVC صلب مورد استفاده در ساخت درها و پنجرهها، زیرطاقها و انواع نماپوشهای PVC صلب، ورقهای فرمیکا - 2HPL - و حتی در مواردی کفپوشها، مورد بررسی قرار گرفتهاند.
با توجه به دوجداره بودن این محصولات، و عدم وجود استاندارد ملی یا بینالمللی برای پروفیلهای دوجداره PVC صلب، پس از بررسی روشهای آزمون مختلف برای فرآوردههای ذکر شده، آزمونهای مختلف روی دیوارپوشهای دوجداره PVC صلب انجام شده و از میان این آزمونها، آزمونهایی که قابلیت انجام شدن روی این محصول را دارا هستند، انتخاب شدهاند . کمیّت مربوط به ویژگیها نیز از استانداردهای محصولات مشابه استخراج شده و پس از انجام آزمونها، مورد تایید واقع شدهاند. مهمترین ویژگیهایی که برای دیوارپوشهای دوجداره PVC صلب مورد بررسی قرار گرفتهاند عبارتند از: الزامات فیزیکی، پایداری ابعادی، استحکام ضربهای، انعطافپذیری و خمش، واکنش در برابر حریق و کیفیت اکستروژن. در مورد دیوارپوشهای دوجداره دارای لایه پوششی تزئینی، کیفیت چسبندگی لایه پوششی به زیرلایه نیز بررسی شده است.
-1-3الزامات فیزیکی دیوارپوشهای دوجداره PVC صلب
سطح در معرض - سطح ظاهری - دیوارپوش PVC باید کاملا یکنواخت و عاری از هرگونه ذرات خارجی و عیوب قابل مشاهده سطحی یا ساختاری مانند پوسته، ترک، حفره، تاول، برآمدگی و سایر باشد. دیوارپوشهای دوجداره PVC صلب، اغلب بنا به درخواست مشتری، با طول و عرضهای مختلفی به بازار عرضه میشوند. بنابراین طول و عرض دیوارپوشها باید مورد توافق تولید کننده و مشتری باشد و تنها رواداری طول و عرض اسمی - اظهار شده - باید مشخص شود. طول واقعی نباید کوچکتر از 0/2 درصد طول اسمی باشد و عرض آن نباید بیش از 1 درصد با عرض اسمی اختلاف داشته باشد. رواداری ضخامت باید به میزان 1 درصد ضخامت اسمی باشد. حداکثر انحراف لبهها از خط مستقیم - راستی لبهها - 1 نباید بیش از 1/5 mm در هر متر باشد. همچنین حداکثر انحراف از تخت بودن - تخت و مسطح بودن - 2 در طول دیوارپوش نباید بیشتر از 5 mm باشد.
-2-3پایداری ابعادی
برای تعیین پایداری ابعادی دیوارپوشهای دوجداره PVC صلب از آزمون برگشت حرارتی3 استفاده میشود. استانداردهای مختلفی برای تعیین برگشت حرارتی محصولات مختلفی که از PVC ساخته شدهاند وجود دارد، به عنوان مثال:
- استاندارد ملی 17614 برای تعیین برگشت حرارتی لولههای گرمانرم [1]
- استاندارد ملی 10787 برای تعیین برگشت حرارتی پروفیلهای PVC صلب مورد استفاده در ساخت درها و پنجرهها [2]
- استاندارد ASTM D1042 برای تعیین تغییرات خطی ابعادی پلاستیکها [3]
در استانداردهای ملی 16667 و 16615 که ویژگیها و روشهای آزمون نماپوشهای PVC صلب را بیان میکنند، از استاندارد ASTM D1042 به عنوان روش آزمون مناسب برای بررسی جمعشدگی گرمایی این محصولات استفاده شده است 4]و.[5 در این استاندارد،ابعاد آزمونه نسبتاّ کوچک است؛ - طول حدود 125 mm و عرض حدود . - 13 mm پس از انجام این آزمون بر روی نمونههای متنوعی از دیوارپوشهای دوجداره PVC، مشخص گردید که بهدلیل توخالی بودن این نمونهها، انجام این آزمون با ابعاد کوچک آزمونه عملا منجر به نتایج آزمون غیر تکرارپذیر و گاهی نادرست میشود.
در استاندارد EN 13245-1 که در آن برخی از روشهای آزمون پروفیلهای PVC صلب مورد استفاده در ساختمان، آورده شده است، ذکر شده که برگشت حرارتی این پروفیلها باید در دمای 100 C و مطابق با استاندارد EN 479 - استاندارد ملی ایران شماره - 10787 انجام شود 2]و.[6 با انجام این آزمون روی دیوارپوشهای دوجداره PVC مختلف، نتایج بسیار رضایت بخشی بهدست آمد. هنگامی که دیوارپوش مطابق با این روش آزمون میشود، جمع شدگی گرمایی آن در جهت اکستروژن، نباید بیش از %3/0 باشد.
-3-3استحکام ضربهای
یکی از راههای تعیین چقرمگی یک ماده، آزمایش ضربه است. این تست نشان میدهد که یک پلیمر چه مقدار انرژی ضربهای را میتواند تا قبل از شکست در خود ذخیره کند.