بخشی از مقاله
چکیده:
موضوع و هدف: پژوهشهای متعددی اهمیت جریانهای نقدی را در رشد شرکت و تصمیمات سرمایهگذاری نشان دادهاند. برخی پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که محدودیتهای نقدینگی به توجیه مخارج سرمایهگذاری و رشد شرکت کمک میکند. طبق نظریه بازارهای سرمایه کامل، این محدودیتها ممکن است نتیجه عدم تقارن اطلاعاتی بین یک شرکت و منابع مالی آن باشد. ساختار مالکیت که دسترسی یک شرکت به منابع مالی خارجی را تحت تأثیر قرار میدهد تا حدی این ناهمگنی را نشان میدهد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر جریانهای نقدی عملیاتی بر رشد شرکت با نقش تعدیلکنندگی دو نوع ساختار مالکیت مختلف - ماکیت نهادی و تمرکز مالکیت - در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی ده ساله - 92-83 - برای 88 شرکت است.
روش پژوهش: تکنیک آماری مورد استفاده جهت آزمون مدل پژوهش مطرح پانل دیتا داده های ترکیبی می باشد. روش مزبور در عین افزایش قدرت آماری ضرایب، باعث کاهش هم خطی بین متغیرها شده و به واسطه افزایش درجه آزادی، برآوردی کاراتر صورت گرفته است.
یافته ها و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان میدهد که بین دو متغیر جریان نقد عملیاتی و اندازه شرکت با رشد شرکت اثر مثبت و معناداری دارد، همچنین رابطه منفی معناداری بین مالکیت نهادی و متغیر وابسته تایید شد؛ اما نقش تعدیلی تمرکز مالکیت و مالکیت نهادی در رابطه بین جریان نقد عملیاتی و رشد شرکت تایید نشد. که این امر می تواند ناشی از عدم نظارت کافی مالکان نهادی و سهامداران عمده بر وجه نقد به دلیل وابسته بودن اکثر شرکت ها و نهادها به دولت باشد.
مقدمه
نتایج پژوهش های مختلف، اهمیت جریان نقدی را در رشد شرکت و تصمیمات سرمایهگذاری نشان داده است. مطالعات تجربی پیشین - برای نمونه، الیویرا و فورتوناتو، 2006 ، الستون، 2002، هاچینسون و خاویر، 2006 و فاگیلو و لوزی، - 2004، به این نتیجه رسیدهاند که محدودیتهای نقدینگی به تبیین بهتر مخارج سرمایه گذاری و رشد شرکت کمک میکند. به عقیده استوری - 1994 - ، محدودیتهای مالی در زمره مهمترین موانع رشد قرار دارند و شرکتهای کوچک برای به دست آوردن منابع مالی خارجی، مشکلات خاصی دارند.
مطالعات زیادی دسترسی محدود شرکتها به سرمایه داخلی و خارجی را برای توسعه بررسی کردهاند . طبق نظریه بازارهای سرمایه کامل، این محدودیتها ممکن است نتیجه عدم تقارن اطلاعاتی بین یک شرکت و منابع تأمین مالی آن باشد - چنج لو و ژانگ، . - 2014 مروری بر مطالعات انجامشده در تحلیل عوامل مؤثر بر موجودی نقد شرکتها نشان میدهد که با افزایش عدم تقارن اطلاعاتی، مقدار وجه نقد نگهداری شده توسط شرکتها افزایش مییابد.
به عبارتیدیگر، عدم تقارن اطلاعاتی سبب میشود تحصیل وجه نقد برای شرکتها دشوار و هزینهبر شود و در این شرایط شرکتها ممکن است داراییهای نقدی خود را تقویت نمایند تا از هزینههای مرتبط با وابستگی به تأمین مالی خارجی بکاهند. در این مطالعات عواملی چون اندازه، میزان فرصتهای رشد، ساختار مالکیت، روابط بانکی و سررسید بدهی بر مبنای تئوری عدم تقارن اطلاعاتی تحلیلشدهاند - فخاری و تقوی، . - 1388 طبق نظریه عدم تقارن اطلاعاتی، جریان وجوه نقد خارجی برای شرکتهای کوچک پرهزینه است؛ کسری داخلی در جریان وجوه نقد با سرمایهگذاری کمتر و نرخ رشد پایینتر همراه است.
بااینحال، شرکتهایی که ازنظر مالی محدود هستند یا کوچکاند همیشه در مقیاس کمتر از بهینه عمل نمی کنند. ادبیات مربوط به پویایی شرکت نشان میدهد که شرکتهای کوچک، نسبت به شرکتهای بزرگ، تمایل به رشد سریعتر دارند - برای نمونه، ایوانز، 1987؛ هال، 1987؛ دون و همکاران، . - 1989 یکی از تبیینهای این مسئله این است که مقیاسهای متفاوت شرکتها، در دسترسیشان به منابع مالی خارجی ناهمگن است.
کولی و کوادرینی - 2001 - و کابرال و ماتا - 2003 - شواهدی دراینباره ارائه دادند که محدودیتهای مالی ناهمگن، ناشی از چندین واقعیت سبکوار درباره پویایی شرکت های کوچک است. ساختار مالکیت که دسترسی یک شرکت به منابع مالی خارجی را تحت تأثیر قرار میدهد تا حدی این ناهمگنی را نشان می دهد. ازاینرو، این مسئله مطرح می شود که رشد شرکت تا چه اندازه به نقدینگی وابسته است و آیا ساختار مالکیت شرکت، در میزان دسترسی به وجه نقد تأثیرگذار است؟
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
بسیاری از مطالعات تجربی پیشین، دسترسی محدود شرکت ها به سرمایه داخلی و خارجی و توسعه شرکت ها را بررسی کرده اند. این مطالعات، برای تبیین رابطه بین محدودیتهای نقدینگی و توزیع شرکتها و نیز ارتباط بین اندازه و رشد، تلاش نموده اند. تنگنای مالی، با سودهای حاصل از بهرهوری در ارتباط است. نظم مالی به حل مشکلات نمایندگی کمک میکند و درنتیجه عملکرد شرکت را بهبود میبخشد.
شرکتهایی که از نظر جریان های نقدی غنی هستند اما فرصت های رشد چندانی ندارند؛ تمایل بیشتری به تحصیل داراییها یا سرمایهگذاری در پروژههای نامطلوب دارند و به دنبال آن کاهش در فعالیتهای عملیاتی را تجربه می کنند - هارفورد، . - 1999 رشد دارایی های شرکت های کوچک، با دسترسی به منابع مالی داخلی محدود میشود - کارپنتر و پترسون، . - 2002 براون و همکاران - 2009 - سرمایه داخلی و خارجی - جریان نقدی و انتشار عمومی سهام - شرکتهای نوپا و با فناوری بالا را بررسی کردند و نشان دادند که بخش قابلتوجهی از رونق چشمگیر دهه 1990 و متعاقب آن کاهش تحقیق و توسعه را در آمریکا توجیه میکند.
نتایج پژوهش آنها، نشان داد که تأمین مالی، توسعه مالی و ساختار سازمانی بازارهای مالی عواملی مهم در رشد اقتصادی است. پژوهش موسو و چیاوو - - 2008 نشان داد که دسترسی به منابع مالی خارجی، تأثیر مثبتی بر رشد شرکت، کنترل بهرهوری، اندازه اولیه و عمر شرکت دارد. انتظار میرود، محدودیت مالی، به سرمایهگذاری بلندمدت شرکت آسیب برساند و بر رشد بلندمدت آن، تأثیر زیان بار داشته باشد.
