بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه ی جریان های نقدی ناشی از فعالیت های تامین مالی و بازده سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بورس اوراق بهادار تهران بوده است. بنابراین روش تحقیق در این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث داده ها یک تحقیق کمی و در بررسی ادبیات و مستندات از نوع کتابخانه ای و در بررسی و تعیین مدل تحلیل محیطی از نوع میدانی است. روش تحقیق از حیث روش، توصیفی- رابطه سنجی است. جهت گردآوری اطلاعات از سیستمهای نرمافزاری اطلاعاتی موجود استفاده میشود. اطلاعات مربوط به فعالیتهای تأمین مالی از صورت جریان وجوه نقد و اطلاعات مرتبط با داراییها از ترازنامه استخراج میگردد.
جامعه آماری تحقیق حاضر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند. برای جمعآوری اطلاعات مربوط به صورت جریان وجوه نقد از سیستم نرمافزاری تدبیرپرداز، اطلاعات مربوط به داراییها در ترازنامه و اطلاعات مربوط به بازده سهام از سیستم رهاورد نوین استفاده شد. به منظور تحلیل داده های گردآوری شده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون حداقل مربعات استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که مقدار ضریب همبستگی بدست آمده بر اساس مدل برآوردی برابر -0/249 است. با توجه به اینکه سطح معنی داری 0/284 بدست آمده است می توان ادعا نمود که نتیجه بدست آمده معنی دار نبوده و بین جریان های نقدی ناشی از فعالیت های تامین مالی و بازده سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه ی معنی داری وجود ندارد.
مقدمه
اصولاً واحدهای تجاری وجوه نقد مورد نیاز را جهت سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ از طریق استقراض و افزایش سرمایه تأمین میکنند. فعالیتهای تأمین مالی مباحث هزینه سرمایه و ساختار سرمایه را به دنبال دارد که از جمله موضوعات مهم در تئوری مالی میباشد و همواره توجه محققان را به خود معطوف داشته است. استفاده از استقراض و انتشار سهام از نظر هزینه سرمایه، میزان بهره و یا سود تقسیمی آن، مزایا و منافع هر یک و اثرات آن بر روی بازده سهام قابل بحث است.
در مورد ساختار سرمایه نیز همواره این دغدغه وجود داشته که آیا میتوان با تغییر ترکیب ساختار سرمایه از طریق فعالیتهای تامین مالی ارزش سهام در بازار را تغییر داد یا خیر - هیبتی و احمدی، . - 1388 رویداد های تامین مالی خارجی شرکت ها به طور سیستماتیک با تصمیمات سرمایه گذاری اضافی مدیریت مرتبط است در واقع شرکت هایی که جدیدترین تامین مالی را انجام می دهند درگیر جدیدترین سرمایه گذاری ها می شوند که منجر به سرمایه گذاری بیش از حد می شود و به واسطه رابطه منفی قوی بین سرمایه گذاری های جدیدتر و بازده آتی سهام شرکت ها، این فرضیه یک رابطه منفی قوی بین تامین مالی خارجی جدید و بازده آتی سهام پیش بینی می کند.
وجه نقد
وجه نقد در این استاندارد تنها به موجودی نقد و سپرده های دیداری نزد بانک ها و مؤسسات مالی اعم از ریالی و ارزی - شامل سپردههای سرمایهگذاری کوتاهمدت بدون سررسید - اطلاق می گردد. در مواردی که اضافه برداشت در حساب جاری مجاز باشد - مثلاً اضافه برداشت در حساب های بانکی خارج از کشور توسط واحد تجاری - ، مانده اضافه برداشت هایی که بدون اطلاع قبلی مورد مطالبه قرار گیرد باید از مبلغ مذکور کسر گردد.
ویژگی دیداری بودن در مورد اقلام تشکیل دهنده وجه نقد بدین معنی است که این اقلام بدون اطلاع قبلی قابل برداشت یا مطالبه باشد. سپرده های سرمایهگذاری بلند مدت وجه نقد تلقی نمی شود، زیرا هدف از نگهداری آن ها تحصیل سود است. هرگاه برای تسویه اضافه برداشت های بانکی مهلتی تعیین شده باشد درصورتی می توان آن ها را در محاسبه وجه نقد منظور کرد که مهلت مزبور از یک روز کاری تجاوز نکند. - مشایخی و صفوی، 1392، . - 35
جریان نقدی حقوق صاحبان سهام
جریان نقدی است که پس از تأمین نیازهای سرمایه گذاری های انجام شده، نیازهای سرمایه در گردش، پرداخت هزینه های مالی، هزینه های کارکنان و ایجاد بدهی جدید، در شرکت باقی می ماند. جریان نقدی حقوق صاحبان سهام، جریان نقدی در دسترس سهامداران در داخل شرکت را نشان می دهد که برای تقسیم سود یا بازخرید سهام به کار می رود. جریان نقدی حقوق صاحبان سهام در هر دوره مالی به سادگی، تفاوت بین جریان وجوه نقد ورودی و جریان وجوه نقد خروجی در آن دوره را نشان می دهد. جریان های وجوه نقد ورودی دوره - جریان های وجوه نقد خروجی دوره = جریان نقدی حقوق صاحبان سهام در زمان انجام پیش بینی ها، پیش بینی جریان نقدی حقوق صاحبان سهام در یک دوره باید با سود قابل تقسیم پیش بینی شده به علاوه بازخرید سهام در آن دوره، برابر باشد.
جریان نقدی آزاد
جریان نقدی حاصل از عملیات بعد از کسر مالیات بدون احتساب بدهی ها و هزینه های بهره شرکت است. بنابراین، جریان نقدی آزاد، وجوه نقدی است که بعد از پوشش دادن نیازهای سرمایه گذاری و سرمایه در گردش و با فرض نبود بدهی، در دسترس شرکت قرار می گیرد. در شرکت های بدون بدهی یا فاقد اهرم مالی، جریان نقدی آزاد، همان جریان نقدی حقوق صاحبان سهام است. جریان نقدی حقوق صاحبان سهام با فرض این که شرکت بدهی نداشته باشد = جریان نقدی آزاد اغلب گفته می شود که جریان نقدی آزاد، وجوه نقد ایجاد شده در شرکت برای تأمین وجوه مورد نیاز برای سهامداران و بستانکاران را نشان می دهد. این ادعا صحیح نیست، زیرا جریان نقدی سرمایه ای نشان می دهد که وجوه نقد ایجاد شده به وسیله شرکت متعلق به سهامداران و بستانکاران است.
جریان نقدی سرمایه ای
جریان وجوه نقد در دسترس برای بستانکاران به علاوه جریان نقدی حقوق صاحبان سهام است. جریان نقدی بستانکاران شامل مجموع وجوه پرداخت شده برای بهره به علاوه بازپرداخت اصل وام - یا پس از کسر افزایش در اصل وام - است - طیبی فرد،. - 1387 جریان نقدی بدهی + جریان نقدی حقوق صاحبان سهام = جریان نقدی سرمایه ای
مواد و روش تحقیق
روش تحقیق در این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث داده ها یک تحقیق کمی و در بررسی ادبیات و مستندات از نوع کتابخانه ای و در بررسی و تعیین مدل تحلیل محیطی از نوع میدانی است. روش تحقیق از حیث روش، توصیفی- رابطه سنجی است. شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به خاطر قوانین و الزامات بورس موظف به ارائه اطلاعات در دوره های زمانی مختلف می باشند. به همین خاطر شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ، که دارای ویژگی های زیر می باشند به عنوان جامعه آماری انتخاب می شوند
1. شرکت های انتخابی جزو شرکت های سرمایهگذاری و واسطهگری مالی نباشد.
2. سال مالی شرکت پایان اسفندماه هر سال باشد.
3. شرکت در آن سال دوره مالی خود را تغییر نداده باشد یعنیاطلاعات تماماً دوازده ماهه باشد.
4. اطلاعات مورد نیاز مربوط به فعالیتهای تأمین مالی در صورت جریان وجوه نقد شرکت اصلی و داراییها در ترازنامه شرکت اصلی و بازده سهام هر سه موجود باشد.
5. شرکت در طی یک سال فعالیت های نقدی مربوط به سهام - افزایش سرمایه - و استقراض - دریافت و یا بازپرداخت اصل استقراض حداقل یکی و یا هر دو - هر دو را دارا باشد.
6. شرکت در سال مربوطه، جزو شرکتهای راکد نباشد.
برای جمعآوری اطلاعات مربوط به صورت جریان وجوه نقد از سیستم نرمافزاری تدبیرپرداز، اطلاعات مربوط به داراییها در ترازنامه از سیستم رهاورد نوین و تدبیرپرداز هر دو - به علت فقدان اطلاعات کامل مربوط به جمع داراییها در هر دو سیستم - و اطلاعات مربوط به بازده سهام از سیستم رهاورد نوین استفاده شد. برای انجام مشاهده و جمعآوری دادههای آماری با توجه به نوع متغیرهای مستقل از روش مشاهده شرکت- سال استفاده میگردد که هر شرکت در هر سال مستقل از سالهای دیگر مشاهده میشود و در آن سال بدون ارتباط با سالهای دیگر به شرط دارا بودن ویژگیهای مد نظر و تعریف شده انتخاب میشود. سپس اطلاعات از طریق نرمافزار Excel و پس از اعمال تعدیلات لازم وارد نرمافزار آماری Eviews 8 شده و با استفاده از رگرسیون حداقل مربعات - Least Square - تجزیه و تحلیل انجام می گیرد.