بخشی از مقاله
چکیده
آکوستیک دانش کنترل اصوات می باشد و رعایت اصول آن در بسیاری از فضاهای ساختمانی بالاخص فضاهای مرتبط با موسیقی دارای اهمیت فراوان می باشد.چرا که افزایش کیفیت شنیداری و حتی ضبط موسیقی در گرو حل مسائل آکوستیکی فضای مربوطه می شود.استودیو های کوچک صدا نقش بسزایی در تولید آثار موسیقایی جامعه را بر عهده دارند.از این رو توجه به نکات آکوستیکی آن ها می تواند موجب ارتقای سطح کیفی محصولات فرهنگی شود. اینکه با توجه به چه نکاتی در طراحی و ساخت استودیوی ضبط صدا می توان به استودیویی با استانداردهای روز آکوستیک رسید سوالی است که پاسخ آن در این مقاله بطور مختصر و خلاصه داده شده است. در نظر گرفتن عواملی مانند فرم استودیو ،مصالح بکار رفته در آن،جزییات اجرایی تاسیسات ،مبلمان استودیو، روابط فضایی در چیدمان فضاهای مختلف استودیو و کنترل سر و صدای داخل و خارج استودیو می تواند تاثیر بسزایی در طراحی آکوستیک استودیو داشته باشد.هدف از نگارش این مقاله مروری کوتاه بر ملزومات آکوستیکی صوت در ساخت استودیوهای ضبط صدای کوچک می باشد.
واژگان کلیدی: آکوستیک،استودیو،معماری،صوت،نوفه
مقدمه
معماری در برداشتی ساده که هر روز رواج پیدا می کند، به کالبدی گرفته می شود که به کارهایی معین در پاسخگویی به نیازهای ملموس انسان ها می آید.گفته می شود که معماری پیکره ای است که بر اساس نیازهایی خاص فهم و طرح می شود و تحقق شکلی یا جسمی پیدا می کند. و موسیقی که هیچ کس بر نقش تلطیف کننده اش تردیدی ندارد به مثابه انتزاعی ترین آفرینش انسان چنان زیبا دانسته می شود و چنان متعالی که بی آن نیز افراد هر جامعه ای قادر به زندگی به شمار می آیند. - فلامکی، - 1383از این رو برای شنود آثار موسیقی نیاز به تولید آثاری با کیفیت مناسب خواهیم داشت.یکی از ملزومات این امر طراحی و ساخت استودیو های ضبط صدای کوچک با استانداردهای روز دنیا می باشد که در کشور عزیزمان ایران هم روز بروز در حال افزایش است. بدلیل عدم وجود مطالعاتی منسجم و سازمان یافته پیرامون آکوستیک استودیوهای ضبط صدا نگارنده را بر آن داشت تا با مطالعه کتب و مقالات داخلی و خارجی و بازدیدهای میدانی از استودیوهای ساخته شده و آشنایی با مشکلات آن ها گامی حتی کوچک در جهت ارتقای سطح مطالعاتی آکوستیک استودیو و در ادامه آن شاهد بهبود شرایط آکوستیک در استودیوهای ساخته شده و یا استودیو های در حال طراحی باشیم. استودیو های بزرگ ضبط از رهبران بلامنازع در صنعت ضبط موسیقی حرفه ای می باشند.
اما بدلیل دسترسی و اقتصاد ،استودیوهای ضبط کوچک نقش فزاینده ای را ایفا می کنند. بسیاری از نوازندگان از استودیوهای کوچک برای توسعه ی مهارت های خود و برای ضبط فعالیت های تجاری و نمایشی خود از آن استفاده می کنند.موسیقی ضبط شده در استودیوهای کوچک می تواند برای انتشار بر روی دیسک و دانلود و فروش آن مناسب باشد. بسیاری از استودیوهای کوچک برای تولید محصولات با اهداف آموزشی، تبلیغاتی و مذهبی می باشد اداره می شوند. استودیوهای کوچک برای تولیدات رادیویی و تلویزیونی دانشگاهی مورد نیاز می باشند.این موارد بودجه و تکنولوژی محدودی دارند..فاکتورهای زیادی در کنار کیفیت صدا برای قابل قبول بودن استودیو وجود دارد، اما کیفیت صدا حیاتی است که لازمه ی موفقیت در دراز مدت می باشد. اتاقی که در آن موسیقی اجرا و ضبط می شود.پاسخ آکوستیکی توسط میکروفون بسیار مهم است Everest & Pohlmann - ،. - 2001
بدون شک طراحی و ساخت استودیوهای ضبط صدای کوچک که همراه با ویژگی های آکوستیکی مناسب باشند علاوه بر ارتقای سطح فنی تولیدات صدا به انتشار آثار تولید شده در سطح جهانی تر و بین الملل نیز کمک قابل توجهی خواهد کرد.سوالی که در این بین مطرح می شود اینست که چگونه می توان استودیوی ضبط صدا را از نظر آکوستیک به سطح مطلوبی رساند؟در نظر گرفتن عواملی مانند فرم استودیو ،مصالح بکار رفته در آن،جزییات اجرایی تاسیسات ،مبلمان استودیو، روابط فضایی در چیدمان فضاهای مختلف استودیو و کنترل سر و صدای داخل و خارج استودیو می تواند تاثیر بسزایی در طراحی آکوستیک استودیو داشته باشد.هدف از نگارش این مقاله مروری کوتاه بر ملزومات آکوستیکی صوت در ساخت استودیوهای ضبط صدای کوچک می باشد. در واقع استودیو در مرتبه ی ساکت ترین فضاهای کاری قرار دارد.دسترسی به این میزان از سکوت به سختی فراهم می شود.در بسیاری از موارد اتاقی بسیار ساکت می باشد به جز چند نوع از صداهای مزاحم. طبیعتا این مساله قابل قبول نیست .استودیو باید در تمام زمان ها در سکوت باشد. حداکثر تراز نوفه زمینه در فضای استودیو می بایست کمتر از 30 دسی بل باشد. - Warnock '2001 -
مکان یابی استودیو
با انتخاب سایت در مکانی ساکت می توان از مقدار زیادی از سرو صداها و لرزه های مزاحم بطور کلی اجتناب ورزید. آیا سایت نزدیک به یک مسیر قطار یا تقاطع شلوغ است؟و آیا در مسیر خطوط هوایی و یا بدتر از آن در نزدیکی فرودگاه است؟ - محل برخواستن هواپیما - . حداکثر طیف سر و صدای خارجی باید کاهش یابد تا به صدای زمینه معیار برسد.ممکن است کف شناور لازم باشد.اگر فضای در نظر گرفته شده در داخل یک ساختمان بزرگتر باشد سر و صداهای احتمالی دیگر در ساختمان نیز باید شناسایی شده و مورد بررسی قرار گیرد.یک فروشگاه ماشین در طبقه بالا وجود دارد؟ آسانسور پر سرو صدا ؟استودیو رقص؟منابع ارتعاش در همان ساختمان باید شناسایی و مورد بررسی قرار گیرند.یک ساختمان بتن مسلح در صورتی که دارای پارتیشن های جلوگیری از انتقال صدا در مسیرهای ساختاری باشند می توانند در هدایت مناسب صداهای مزاحم موثر واقع شوند.ساختار دیوارها درجه ای که سر و صدای خارجی را تضعیف می کند ،تعیین می کند.این در رابطه با میرایی سر و صدا از بالا به پایین در سقف و کف سازه ها نیز صادق است. Everest - ، - 2001
فضاهای مختلف استودیو
یک استودیوی حرفه ای حتی از نوع کوچک، ممکن است به فعالیت های پشتیبانی مانند فتوکپی،حسابداری،فروش،پذیرش،حمل و نقل که هرکدام دارای پتانسیلی برای سرو صدا هستند،نیاز داشته باشد.بررسی این منابع سر و صدا با توجه به ویژگی های انتقال صدا از دیوارهای داخلی ،کف ها و سقف ها انجام می شود. Everest - ، - 2001
نوفه تاسیسات
سیستم تهویه مطبوع - گرمایش، تهویه - هوادهی - ،و تهویه مطبوع - باید برای دست یابی به سر و صدای معیار طراحی شود.سر و صدا و لرزش ناشی از موتورها و پنکه ها،داکت ها، دیفیوزرها - پخش کننده ها - باید به حداقل برسد. - Everest ، - 2001
