بخشی از مقاله
چکیده:
ساالنه زمینلغزش در کنار سوانح طبیعی چون زلزله و سیل، خسارات جانی و مالی زیادی به بار میآورد و روندیی رو بده اادزایا دارد هرچنی بهترین اقیام در این زمینه، دوری گزیین از این مناطق است، امدا بده دلیدل جاذبدههایی نظیدر دیدی و چشد انیاز، اادراد زیدادی مایل به ساختوساز در سایتهای شیبیار و دامنههای مستعی خطر لغزشزمین هسدتنی شدناخت ندوا ی مسدتعی وقدو زمینلغددزش که از ضدروریات مدییریت و برنامدهریزی توسدعهای و شدهری اسددت، از یکسدو و توجده بده راهکارهدای معیداری، شهرسدازی و سداز ای از سوی دیگر، به کاها خطر زمینلغزش منجر خواهی شی در این مقاله سعی شی تا با ارائه راهکارهایی از میزان خطر زمینلغزش در سکونتگا های انسانی تدا دی زیدادی کاسدته شدود و ضدین معرای چنی نیونه پروژ ، شناخت بهتری دربار شیو های اجرایی کاها خطر زمینلغزش اصل شدود کده مدیتدوان بده راهکارهدای معیاری، تغییر و اصالح کاربری زمین و تیهییات ساز ای و تحکی خاک اشار کرد این مقاله از نو مروری بود و روش گردآوری اطالعات، کتابخانهای شامل مطالعه منابع مکتوب جستجو در پایگا های اینترنتی و بهر گیری از کتب، مقاالت و گزارشها بود است طبق مطالعات صورت گراته در این تحقیق راهکارهای کاها خطر زمینلغزش را میتوان به سه گرو راهکارهدای معیداری، تغییدر و اصالح کاربری زمین و تیهییات ساز ای و تحکی خاک دستهبنیی کرد
کلمات کلیدی: زمینلغزش، کاهش خطر، راهکارهای معماری و شهرسازی.
.1 مقدمه
سدوانح طبیعدی بده عندوان بزرگتدرین چدالا انسدان باعد کشدته ومجددروح شددین سدداالنه صددیها هدزار نفدر و بیخانیدانی میلیونهدا نفردرسراسر جهان می شونی ازاین رهگدذر زمدینلغدزش یکدی از معضالت جهانی پیشروی انسان دارای اهییت خاص است، با توجه به این که زمینلغزشها نسبت به سایر سوانح طبیعی مییریتپذیرتر هستنی، لذا شناخت این پییی در جهت جلدوگیری از خسدارات ناشی از آن از اهییت زیادی برخوردار است - گرایی، - 5831 راهبرد الزم برای کاها خطر زمینلغزش شامل شناخت ارآینی، تحلیل خطوط پیا بینی زمینلغزش در آینی بدرای کاها پیشرات وخسارات ناشی ازآن است - Lan et al., 2004 -
درواقدع رکات تود ای ندو خاصی از ارآینیهای دامنهای هستنی کده زاییدی شدرایط ژئوموراولوژیدک، هیدیرولوژیک و زمینشناسدی محلی است - پورقاسیی و هیکاران , - 5831 این شرایط به هیرا ارآینیهای ژئودینامیک، پوشا گیاهی، کداربری اراضدی، مقدیار، شددیت و تددیاوم بارندیگی و زمینلرز هدا باعد شدکلگیری زمینلغددزش مدیگردنددی - پورقاسددیی و هیکدداران , - 5831 گرچده میدزان خسارات اقتصادی ناشی از زمدینلغدزش در کشدورهای پیشدراته بیشدتر اسدت، ولدی طبدق مطالعات انجدام شدی توسدط مرکدز مطالعدات بالیای طبیعی سازمان ملدل متحدی بدرای بسدیاری از کشدورهای در التوسدعه ایدن خسدارات یدکودوده درصدی تولیدی ناخدال ملدی آنها است - مهیویار، - 5831 کشور ما ایران نیز به دلیل مساعی بدودن شدرایط جغراایدائی و اقدیان مدییریت جدامع محیطدی و عدیم رعایت آستانههای محیطی به عنوان یک کشور پرخطر بهشیار میآیی به طوری که جزء د کشور آسیبپذیر جهان قرار گراته اسدت و هر ساله پییی زمینلغزش در مناطق کوهستانی و مرتفدع کشدور خسدارات و صیمات قابل توجهای به بار میآورد - کرم، - 5831
معرفی خطر زمین لغزش1
رکت و جابجایی بخشی از مواد دامنه در امتیاد یک سطح گسیختگی مشخ را «لغزش» مینامنی لغزش انوا مختلد داشدته و در هر نو مصالحی میتوانی ایجاد شود ویژگیهای تدود متحدرک و شدکل سدطح گسدیختگی معیدوال بده عندوان عوامدل طبقهبندیی لغزشها بهکار گراته میشونی. تعری زمینلغزش عبارت است از رکات کلی و عیقی تیام قشر خاک برروی سطح زمین، که هر ساله موجب خسارتهای سنگینی میشدونی کدده گددا جبددران ایددن خسددارتها میکددن نیسددت و نیازمندی صددرق وقددت و هزینددده بسددیاری اسددت - خسددروزاد ، - 5833 سدددرعت عیلکدرد و وسعت آنها اغلب پییی های دیینی و گاهی ااجعهبار به وجود میآورد و میکن است د ها یا صیها هزار مترمکعب سنگ و خاک را یک جا تحت تاثیر قرار دهنی، این پییی بیشدتر در سنگهای منفصل دانهدانه عیل میکنی
واژه شناسی زمین لغزش
در مندابع مختلد اصدطال ات متعدیدی بدرای تشدریح و توصدی ایدن پییدی ذکرشدی کده از آن جیلده میتدوان بده اصدطال ات رکددت تود ای2، رکدت شدیب3 و زمدین لغدزش4 اشدار نیدود ازبدین ایدن مدوارد اصدطالح زمدین لغدزش، تخصصدیتر،کاربردیتر و بیشدتر مدورد استفاد قرارگراته است. رکتهای تود ای شدامل هیده رکتهدایی اسدت کده تحدت تداثیر وزن تدود داد میشدود مدواردی کده مستقی به وسیله عوامل منتقلکننی ماننی یخ، آب یا باد یل میشونی، ارآینی انتقال تود نامیی میشود. هیانطور که تنا تحییل شی به تود به مقاومت برشی متوسط نزدیک می شودمیزان خزش1اازایا می یابی، تاجایی کده عاقبدت اشکالی ازشکستگی سریع به طورنسبی ظاهر میشونی، برای این الت اصطالح زمین لغزش به کار میرود درجایی دیگر بیدان شدی اسددت کدده اصددطالح زمددین لغددزش عبددارت ازکلیدده رکددات تددود ای درشددیبها اسددت و شددامل ااتانهددا2، واژگونیهددا3 و سددیالنهای واریز ای4 نیز میشود. دراین رابطه شارپ میگویی زمینلغزش عبدارت از لغدزش زمدین درجهدت شدیب و یدا سدقوط یدک تدود سدنگ ویدا مخلدوطی ازسدنگ و خداک اسددت - Sharpe, C., 1938 - وارن از اصددطالح عددامتری بده عنددوان رکددت شددیبها اسددتفاد کرد اسددت - Varnes, David J., 1978 -
عوامل عمده موثر در وقوع زمین لغزش
عوامل متعیدی ماننی شرایط زمین شناسی، هییرولوژی و هییروژئولوژی، وضدعیت توپدوگراای و موراولدوژی، آب و هدوا وهدوازدگی بدر پاییاری یک شیب تاثیرمیگذارنی و میتواننی باع لغزش شونی یدک عامدل منفدرد بده تنهدایی بده ندیرت میتواندی علدت زمینلغدزش
