بخشی از مقاله
چکیده
بر پایه روان شناسی مثبت گرا، احساس ذهنی خوب بودن و رضایت از زندگی در بین دانش آموزان و نقش آن در عملکرد عاطفی و شناختی و در نتیجه در عملکرد تحصیلی دانش آموزان در سالهای اخیر مورد توجه محققان بوده است. تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین رضایت از زندگی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پرداخته است. 153 دانش آموز 120 - پسر و 33 دختر - از کلاس های پنجم و ششم مقطع ابتدایی از شهرستان خوی به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد، و داده ها با استفاده از پرسشنامه رضایت از زندگی داینر و همکاران - - 1985 و گزارش معلمان از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین رضایت از زندگی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان - - rho=./221, p>./01 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
مقدمه
مطالعه احساس بهینه بودن حالات ذهنی، در روانشناسی مثبت گرا قرار گرفته که توجه زیادی را به خود جلب کرده است - ایدولارسن، . - 2008 و در محاوره ها با شادکامی مترادف در نظر گرفته می شود. احساس مثبت بودن حالات ذهنی، ساختار مرتبه بالاتری تعریف شده است که شامل سه ساختار مرتبه پایین اما مرتبط به هم و متمایز از هم می باشد که رضایت کلی از زندگی را تشکیل داده که منجر به عواطف مثبت و یا عواطف منفی در فرد می شود.
رضایت از زندگی به این صورت تعریف شده است: ارزیابی شناختی فرد از مثبت بودن زندگی بطور کلی است، حال آنکه عاطفه مثبت به عواطف مثبت دائمی - مثل: لذت بردن، علایق و ... - که همیشه تجربه می شود، مربوط می شود - دینر، . - 1984 رضایت از زندگی به پیامدهای مطلوب در طول زندگی در حیطه های مختلف پیوند می یابد که شامل: موفقیت های شغلی و حرفه ای - راسل، - 2008، همایندی در ازدواج - استنلی، راگان، - 2012، و طول عمر افراد - کالیز، گلی، . - 2009 تحقیقات طولی نشان داده است که رضایت از زندگی بعنوان مقدمه و پیش نیاز این پیامدهای مثبت است نه نتیجه آن - لیو برمیرسکی، . - 2005 روان شناسی مثبت در اهمیت ارزیابی چگونگی بخوبی عمل کردن فرد در غیاب و یا مراحل اولیه آسیب شناسی افراد مطرح می شود.
بیشتر تحقیقات قبلی رضایت از زندگی را در ارتباط با مزایای کاری افراد بررسی کرده اند و توجه کمتری به نقش رضایت از زندگی بر پیامدهای تحصیلی و بخصوص پیشرفت تحصیلی شده است یافته های مبتنی بر داده های تجربی نشان می دهد که رضایت از زندگی رابطه قابل توجهی با چندین پیامد کلیدی تحصیلی دارد - هبنر ، . - 2014 تحقیقات جدید نشان می دهد که سطح بالایی از رضایت از زندگی با عوامل مختلف تحصیلی ارتباط دارد که شامل: سطح بالایی از کارآمدی تحصیلی - دیزس و همکاران، - 2012، وضعیت جامعه سنجی مثبت - یو و، - 2008، کاهش در رفتارهای کلاسی درون ریزی و برون ریزی شده دانش آموزان - لیونز و اتیس، :2014 سان و شک، - 2013و افزایش در فعالیتهای کلاسی دانش آموزان - لویس و ...، . - 2011 این یافته ها سهم حیاتی و اساسی رضایت از زندگی بر خط سیر آموزشی مثبت را مورد تاکید قرار می دهد.
بنابر این مدارس نه تنها باید تلاش کنند تا کمبودهای مربوط به مشکلات دانش آموزان را برطرف کنند بلکه باید در بهینه ساختن احساس رضایت از زندگی دانش آموزان تلاش کنند به این دلیل که کسب رضایت از زندگی در برگیرنده مزیتهای بیشتری در دراز مدت خواهد بود - هوپر . - 2009 هر چند رضایت از زندگی رابطه بالایی با عملکردهای تحصیلی دارد کفایت تحصیلی را پیش بینی می کند اما مطالعات انگشت شماری به ارتباط آن با عملکرد تحصیلی دانش آموزان پرداخته است. اکثر مطالعات رابطه مثبت اما نسبتا کمی - نه الزاما معنی دار - را بین رضایت از زندگی و نمرات تحصیلی نشان داده اند.
چو - 2005 - رابطه مثبتی بین رضایت از زندگی و معدل خود گزارش دهی دانشجویان را در بین دانشگاه های کانادا نشان دادند. روده و همکاران - 2005 - نشان دادند که رضایت از زندگی بطور مثبت با نمرات معدل خود گزارش دهی دانشجویان کالج رابطه داشت، حتی زمانیکه کواریانس استعداد شناختی، و متغیرهای جمعیت شناختی نمونه کنترل شده بود. بطور مثال در بین نمونه ای از دانش آموزان دوره اول و دوم متوسطه گیلمن و هیز - 2006 - یافتند که دانش آموزان دارای رضایت از زندگی متوسط و متوسط به بالا معدل بالایی را گزارش کردند نسبت به دانش آموزان که دارای سطح پایینی از رضایت از زندگی بودند.
در یک مطالعه طولی در بین دانش آموزان کلاس نهم در جامعه فنلاند سلمه و آر..، - 2010 - نشان دادند که خط سیر بالای پیشرفت تحصیلی با خط سیر بالای رضایت از زندگی دانش آموزان رابطه داشت همچنین رضایت پایدار از زندگی با گزارش نمرات بالای معدل دانش آموزان همراه بود حال آنکه نوجوانانی که کاهش زیاد یا افزایش اندکی در رضایت از زندگی خود داشتند معدل پایینی را گزارش دادند.
در یک مطالعه طولی گویین///و ..، - 2007 - جهت علی بین رضایت از زندگی و پیشرفت تحصیلی در نمونه ای از دانش آموزان کلاس پنجم گزارش کرد. احساس ذهنی خوب بودن بطور مثبت نمرات گزارش شده دانش آموزان را بعد از گذشت یک سال پیش بینی می کرد حتی زمانیکه استعدادشناختی، سن، و کمیت های پایه ای کنترل شده بود. اما در مقابل ایاش ابدو - 2012 - رابطه غیر معناداری را بین رضایت از زندگی و نمرات معدل در بین نمونه ای از دانش آموزان لبنانی نشان داد.
نتایج مشابهی توسط بردلی و کوین - 2004 - در بین نمونه ای از نوجوانان آمریکایی دارای فرهنگهای گوناگون گزارش کرد همچنین هبنر و هیلز - - 2015 در مطالعه خود نشان دادند که بین رضایت از زندگی و نمرات دانش آموزان دوره اول متوسطه رابطه علی متقابلی وجود دارد، حتی زمانیکه واریانس متغیرهای جمعیت شناختی، عواطف مثبت و منفی مبتنی بر تحصیل و مقادیر متغیرهای پایه ای ملاک کنترل شده بود. همچنین نتیجه تحقیق فوق نشان داد که رابطه بین رضایت از زندگی و نمرات تحصیلی دانش آموزان با تجربیات منفی و تجربیات مثبت از مدرسه تعدیل نگردید در تحقیق حاضر رابطه بین رضایت از زندگی و پیشرفت تحصیلی در نمونه ای از دانش آموزان جامعه ایرانی مورد بررسی قرار می گیرد.
روش: با توجه به هدف پژوهش که به بررسی رابطه رضایت از زندگی با پیشرفت تحصیلی پرداخته است از روش توصیفی و از نوع همبستگی استفاده شده است.
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: جامعه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر کلیه دانش آموزان شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 93 - 94 دوره ابتدایی از توابع شهرستان خوی می باشد و نمونه تحقیق حاضر به تعداد 120 - 153 پسر33 دختر پایه پنجم ششم تحصیلی - می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند.
ابزار پژوهش
پرسشنامهی ...: پرسشنامه رضایت از زندگی - SWLS - توسط داینر، ایمونز، لارسن و گریفین در سال 1985 ساخته شد. این پرسشنامه دارای 5 ماده است که هر ماده در یک طیف لیکرت از 1 تا 7 نمره گذاری میگردد. با توجه به سهولت اجرای این پرسشنامه و ویژگیهای روانسنجی مناسب، استفاده از آن به خصوص در پژوهشهای مرتبط با رضایت از زندگی بسیار زیاد است. پیشرفت تحصیلی...: برای اندازه گیری پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از گزارش معلمان از نمرات ارزشیابی کیفی دانش آموزان در طول سال تحصیلی استفاده شده است.
