بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تنظیم هیجانی و خشم چندبعدی در دانشآموزان بود. پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود که جامعه آماری آنرا دانشآموزان مقطع سوم دبیرستان و پیشدانشگاهی تشکیل داده بودندکه از میان آنها 75 نفر به صورت نمونهگیری تصادفی خوشهای انخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از مقیاسهای تنظیم هیجانی - ER - گراس و جان و خشم چندبعدی - MAI - سیگل و برای تجزیه و تحلیل نیز از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد.
نتایج نشان داد که ارزیابی مجدد با خشم چندبعدی رابطه منفی معنیدار داشت اما فرونشانی با خشم چند بعدی رابطه مثبت معنیدار داشت. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که ارزیابی مجدد 24 درصد و سرکوبی نیز 11 درصد از کل واریانس خشم چند بعدی را پیشبینی میکند. تنظیم هیجان نقش مهمی در آسیب شناسی خشم ایفا میکند و میتواند در شناخت بیشتر و بهتر این هیجان پیچیده که اغلب منجر به پیامدهای ناگواری میشود، موثر واقع شود.
مقدمه
خشمٌ یک حالت هیجانی ذهنی است و با وجود تضاد شناختی و برانگیختگی روانی مشخص میشود و هیجانی بهنجار با جنبههای انطباقی بسیار است. با وجود این وقتی تکرار، شدت و مدت آن افزونتر از جنبههای انطباقی باشد، ناکارآمد میگردد - نوواکوٍ، . - 1999 خشم یکی از مهمترین هیجانها میباشد که به طور رایجی به وسیله اهداف سد شدهَ یا با توهینُ بر انگیخته می شود که میتواند در ایجاد انگیزه برای راهبرد حل مشکل چندگانه فرد کمک کند - دنیس، کول، کوهن و زالوسکیِ، 2009؛ به نقل از کال، میلر لوپز و هاستینگّ، . - 2016 اگر چه خشم در کوتاه مدت جنبه انطباقی دارد اما ابراز خشم در بلند مدت می تواند برای موفقیت اجتماعی فرد ناسازگار باشد بنابراین یادگیری در محتوای مناسب برای تنظیم هیجان یک وظیفه مهم برای کودکان و نوجوانان میباشد.
تنظیم هیجانَ می تواند شامل تغیراتی در مرحله، دوره، یا شدت یک هیجان باشد. اثرگذاری تنظیم هیجان به وسیله تعدیلُ در فرآیند هیجان به منظور فائق آمدن آسان کودکان درموقعیت مشخص شده است این در حالی است که که صلاحیت اجتماعی و شخصیتی خوب را در آنها حمایت و تایید میکند - تامپسون، ویرمان، واترز و ریکسًٌ، . - 2013 بنابراین کودکانی که تنظیم هیجانی بهتری دارند تمایل بیشتری به موفقیت اجتماعی و تحصیلی ، و تجربه کمتری از مشکلات سلامت روانی دارند - لیمبرز و هارپرٌٌ، 2010؛ به نقل از کال و همکاران، . - 2016 نتایج پژوهش کلین، رینشاو و کوربیٌٍ - 2015 - نشان داد دشواری در تنظیم هیجان و استفاده از راهبرد تنظیم هیجانی فرونشانی با انتقاد خصمانه رابطه دارد، همچنین تنظیم هیجان ناسازگارانه به ادراک مردم از انتقاد خصمانه در موقعیت ارتباط دارد.
بن- نیم و همکارانشٌَ - - 2013 نشان دادند شرکاییٌُ که هیجانات خود را بازداری یا سرکوب می کنند تمایل بیشتری به خشم نشان میدهند. این یافته مرتبط با یافتههای قبلی - مانند کلین و رنشاوٌِ، - 2015 است که بیان میکند مشکلات در تنظیم هیجان با ابعاد مختلف پرخاشگری ، زمانی که برانگیختی روی میدهد و این که افرادی که از سرکوبی استفاده میکنند رفتارهای کلامی خصمانه بیشتری را نشان میدهند مرتبط است - کلین و همکاران، . - 2015 باتوجه به یافتههای نظری و تجربی مذکور هدف پژوهش حاضر تبیین و بررسی رابطه تنظیم هیجانی و خشم چند بعدی در دانشآموزان بود. در راستای این هدف، فرضیههای پژوهش حاضر عبارتند از:
.1 راهبرد تنظیم هیجانی ارزیابی مجدد با خشم چند بعدی رابطه دارد و میتواند آنرا پیشبینی کند.
.2 راهبرد تنظیم هیجانی فرونشانی با خشم چند بعدی رابطه دارد و میتواند آنرا پیشبینی کند.
روش نوع و طرح پژوهش: این پژوهش یک پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. در پژوهش حاضر تنظیم هیجان - با مولفههای ارزیابی و فرونشانی - متغیر پیشبین و خشم چند بعدی - با مولفههای برانگیختگی خشم، موقعیت فراخوان خشم، نگرش خصمانه، خشم بیرونی، و خشم درونی - متغیر ملاک بود.
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشآموزان مشغول به تحصیل سال سوم و پیشدانشگاهی شهرستان سراب در سال تحصیلی 94-95 بودند که از میان آنها 75 نفر به روش نمونه گیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند.
ابزار پژوهش:
مقیاس تنظیم هیجانیٌ: این مقیاس که توسط گراس و جانٍ - 2003 - تهیه شده از 10 گویه تشکیل شده است و دارای دو خرده مقیاس ارزیابی مجددَ 6 - گویه - و فرونشانی یا سرکوبیُ 4 - گویه - میباشد. پاسخها در یک مقیاس لیکرت هفت درجهای ارایه میشوند. ضریب آلفای کرونباخ برای ارزیابی مجدد 0/79 و برای فرونشانی 0/73 و اعتبار بازآزمایی بعد از 3 ماه برای کل مقیاس 0/69 گزارش شده است - گراس و جان، . - 2003
مقیاس خشم چند بعدیِ: یک آزمون 38 سوالی است که به وسیله سیگلّ 1986 - ؛ به نقل از بشارت، عبدالمنافی، فراهانی و خدایی، - 1390 به منظور ارزیابی خشم به عنوان یک سازه چند بعدی طراحی شده است. سواهای آزمون پنج بعد خشم شامل انگیختگی خشم، موقعیتهای خشمانگیز، نگرش خصمانه، خشم بیرونی و خشم درونیْ را در یک طیف لیکرت پنج درجهای از کاملا نادرست تا کاملا درست میسنجد. ویژگیهای روانسنجی مقیاس در پژوهشهای خارجی مورد تایید قرار گرفته است - سیگل، 1989؛ به نقل از بشارت و همکاران، . - 1390 در فرم فارسی این مقیاس آلفای کرونباخ پرسشهای هریک از زیر مقیاسها به ترتیب 0/88، 0/93، 0/79، 0/94، و 0/90 محاسبه شده است که حاکی از همسانی درونی خوب آزمون است.
