بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش کنونی بررسی روابط ساختاری ادراک از جو مدرسه، پیوند با مدرسه و میزان درگیری دانشآموزان در مدرسه بوده است. 128 دانشآموز دوره اول متوسطه در پژوهش کنونی مشارکت داشتند و پرسشنامه ادراک از جو مدرسه، پرسشنامه پیوند با مدرسه و پرسشنامه درگیری در مدرسه را تکمیل نمودند. روش پژوهش کنونی از نوع مدل سازی معادلات ساخاری است. متغیر ادراک از جو مدرسه به عنوان متغیر برون زا، و متغیرهای پیوند با مدرسه و درگیری در مدرسه به عنوان متغیرهای درون زا وارد مدل شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از برازش مناسب مدل ساختاری بوده است.
مقدمه
درگیری در مدرسه، رفتارها، تفکرات و احساسات در ارتباط با مدرسه است که به دلیل ارتباط قوی آن با رضایتمندی نوجوانان، در سالهای اخیر توجه زیادی را به سمت خود معطوف ساخته است. درگیری منعکس کننده مشارکت فعال فرد در یک تکلیف و یا فعالیت است. مطالعات فردریکس1 و همکاران - - 2004 حاکی از این بوده که درگیری از سه زیر مجموعه تشکیل شده است: رفتاری - تلاش، مشارکت - ؛ شناختی - خودنظم دهی، سرمایه گذاری در یادگیری - ؛ و هیجانی یا عاطفی - علاقه، تعلق خاطر - - نقل از آپلتون، کریستنسون، کیم و ریچلی2، . - 2006 فاتور - 2010 - 3 معتقد است یکی از مسائلی که نظام مدارس ایالات متحده با آن روبروست، بریدگی هیجانی و جسمانی دانشآموزان از مدارس است.
به نظر وی، عدم درگیری دانشآموزان در مدارس به عنوان شاهراهی به سمت مشکلات، چالش ها و پیامدهای منفی متعددی برای آنان است. دانشآموزانی که در مدرسه کاملا درگیر هستند نسبت به همتایان خود که درگیری در فعالیت های مدرسه ندارند، با احتمال بیشتری به اهداف تحصیلی و فردی خود می رسند، چشم انداز مثبت تری دارند، تلاش و پشتکار صرف می نمایند، دارای انگیزش درونی هستند، پیشرفت تحصیلی بیشتری نشان می دهند و بیشتر در جستجوی رفتن به کالج هستند. فاتور - - 2010 معتقد است میزانی که محیط مدرسه نیازهای دانشآموزان را مرتفع می کند، تعیین کننده درجه درگیری دانشآموزان است. یعنی ادراک دانشآموزان از جو مدرسه یکی از عوامل زمینه ای مهم در پیش بینی میزان درگیری دانشآموزان است.
نظریه ها و پژوهشگران بر اهمیت 4 جنبه از جو مدرسه در رضایتمندی نوجوانان تاکید نمودند: - 1 - ماهیت روابط بین معلمان و دانشآموزان؛ - 2 - ماهیت روابط بین دانشآموزان؛ - 3 - میزان خود مختاری دانشآموزان در فرایند تصمیم گیری؛ و - 4 - میزان شفافیت، ثبات و عادلانه بودن قوانین و مقررات. پژوهشگران ذکر کرده اند که اگر تناسبی بین "فرد-محیط" وجود نداشته باشد و یا اگر مدرسه به عنوان حمایتگر نیازهای ارتباط، خودمختاری و ثبات ادراک نشود، سلامت جسمی و روانی نوجوانان به مخاطره خواهد افتاد - وای، ردی و رادس4، . - 2007 زمانی که دانشآموزان احساس می کنند که در محیطی پرورش دهنده و حمایتگر هستند با احتمال بیشتری به لحاظ ذهنی و رفتاری در محیط یادگیری درگیر می شوند.
علاوه براین، چنین محیطهایی بسیار لذتبخش هستند و منجر به ایجاد تمایل در نوجوانان نسبت به توجه و درگیری در یادگیری می شود - داترر و لاوی5،. - 2011 یکی دیگر از متغیرهای تاثیرگذار بر میزان درگیری دانشآموزان در مدرسه، مفهوم پیوند با مدرسه است. در برخی از مطالعات این مفهوم با عناوین دلبستگی به مدرسه6 ، پیوند با مدرسه، پیوند اجتماعی، یا تعلق به مدرسه مورد بررسی قرار گرفته است.
پیوند با مدرسه به عنوان حس تعلق خاطر به مدرسه، شبکه ای از روابط با همسالان و دیگر کارکنان مدرسه، و ارزشگذاری ذاتی برای فرایند یادگیری تعریف شده است. نظر به مطالب عنوان شده، در پژوهش کنونی تلاش بر این بوده است تا عوامل تاثیر گذار بر درگیری دانشآموزان در مدرسه - ادراک از جو مدرسه و پیوند با مدرس - در قالب یک الگوی علی بررسی شود تا با شناخت عوامل موثر بر درگیری دانشآموزان در مدرسه، زمینه های افزایش آن فراهم گردد.
روش نوع و طرح پژوهش: روش پژوهش حاضرتوصیفی از نوع الگویابی علی است که در صدد جستجوی روابط علی بین متغیرهای درون زا و برون زا است.
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: جامعه پژوهش کنونی دانشآموزان دوره اول متوسطه شهر ساری بودند که تعداد 118 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.
ابزار پژوهش:
پرسشنامهی پیوند با مدرسه: ابزاری 40 گویه ای است که توسط رضایی شریف و همکاران - - 1393 تدوین شد. این پرسشنامه شش بعد دلبستگی به معلم، دلبستگی به مدرسه، دلبستگی به کارکنان، مشارکت در مدرسه، باور و تعهد را می سنجد. پرسشنامهی ادراک دانشآموزان از جو مدرسه: این ابزار توسط وای و همکاران - - 2007 تدوین شد و دارای چهار خرده مقیاس حمایت معلم، حمایت همسالان، خودمختاری دانشآموزان و شفافیت و ثبات قوانین است. این مقیاس دارای 31 سوال است که در طیف لیکرت پنج گزینه ای تنظیم شده است.
پرسشنامهی درگیری در مدرسه: مقیاس 51 سوالی درگیری مدرسه توسط مرکز ملی درگیری مدرسه - 2006 - تدوین شد. این ابزار سطوح درگیری را در حوزه های رفتاری، شناختی و هیجانی می سنجد و در طیف لیکرت 5 گویه ای - :1 همیشه تا :5هرگز - تدوین شده است - نقل از فاتور،. - 2010 برای سنجش پایایی ابزارها در پژوهش کنونی ، به بررسی پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ پرداخته شد. مقدار بالاتر از 0/7 برای پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ نشان دهنده برازش مناسب مدل است. تمامی متغیرهای پنهان پژوهش مقدار پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ بالای 0/80 داشته اند که نشان از پایایی بسیار مناسب این ابزار است.
روش تجزیه و تحلیل و دادهها: تحلیل داده ها با استفاده از فن مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار Smart PLS 2 انجام شده است. این روش بهترین ابزار برای تحلیل تحقیقاتی است که در آنها روابط بین متغیرها پیچیده است، حجم نمونه اندک می باشد و توزیع داده ها غیر نرمال است.
