بخشی از مقاله
چکیده :
عمدهترین منبع استراتژیک هر سازمان و یا هر جامعه، منابع انسانی آن است. جوامعی در بلندمدت قرین موفقیت خواهند شد که بتوانند منابع انسانی خود را به طور صحیح و اصولی توسعه و پرورش داده و همراه با تقویت دانش و معرفت و مهارتهای فنی لازم، افرادی پر کار و معتقد و مؤمن بسازند. آموزش و توسعه منابع انسانی کلیه کوششهایی است که در جهت ارتقای سطح دانش و آگاهی ، مهارت های فنی و حرفه ای و شغلی و همچنین ایجاد رفتار مطلوب در کارکنان یک سازمان به عمل می آید و آنان را آماده انجام و پذیرش مسئولیت های شغلی خود می نماید. در بحث از روش های آموزش می توان از دو دسته عمده شیوه های فردی و گروهی نام برد. در این تحقیق تلاش بر آن است تا روشهای آموزش گروهی شامل کنفرانس ، سمپوزیوم ، فوریوم ، روش کارگاهی ، قضایای اداری ، روش تحریک مغزی ، شبیه سازی، ایفای نقش و بازی های مدیریتی مورد بررسی قرار گیرد.
مقدمه :
در جهان امروز آنچه بیش از همه دارای اهمیت است، نیروی انسانی است، از منابع طبیعی بهرهبرداری میکنند، سازمانهای اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را به وجود میآورند و توسعه ملی را پیش میبرند. کشوری که نتواند مهارتها و دانش مردمش را توسعه دهد و از آن در اقتصاد ملی به نحو مؤثری بهرهبرداری کند، قادر نیست هیچ چیز دیگری را توسعه بخشد. بنابراین چنانچه کارکنان آموزش مرتبط با شرح وظائف ببینند بهتر میتوانند در ارتقاء سطح کارایی سهیم باشند و سرپرستان و مدیران به نظارت زیاد در مورد زیردستان خود نیاز نخواهند داشت و در عین حال میتوانند آنها را برای احراز مشاغل بالاتر و پرمسئولیت آماده سازند، زیرا کارکنان در پرتو آموزش صحیح است که میتوانند وظایف خود را به نحو مطلوب انجام دهند.
لذا در جهت اهداف سازمانی دانشگاه که همانا بسط علم و دانش است، نیروی انسانی زبده، کارآمد و با دانش روز ضروری و الزامی است. در نتیجه برای تحقق برنامه ها ی خرد و کلان در کوتاه مدت،میان مدت و دراز مدت بهره بردن از نیروی انسانی دانا وتوانا با اولویت دانایی محوری راهگشا خواهد بود و در اینجا است که برخورداری نیروی انسانی از آموزشهای مستمر و کاربردی در اثر بخشی و بهرهوری تام از امکانات و داشته ها میسر می شود. در این صورت است که علاوه بر دانشگاهی بالنده، جامعه ای با نیروی کاری توانا را شاهد خواهیم بود.
بیان مساله :
تعریف و مفهوم توسعه منابع انسانی
»توسعه منابع انسانی فرایندی است که بر توان بهزیستی انسانها میافزاید، در نتیجه امکان برخورداری از گزینشهای بهتر را فراهم می-سازد. - مشایخ، - 76 :1381 والتون منابع انسانی را به منزله "مجموعه فعالیتهای سازمانی که در مدت زمان معینی صورت می گیرد و برای ایجاد تغییرات رفتاری در کارکنان طراحی می شود"، تعریف می کند. - صائبی، - 136 : 1382 عمدهترین منبع استراتژیک هر سازمان و یا هر جامعه، منابع انسانی آن است. جوامعی در بلندمدت قرین موفقیت خواهند شد که بتوانند منابع انسانی خود را به طور صحیح و اصولی توسعه و پرورش داده و همراه با تقویت دانش و معرفت و مهارتهای فنی لازم، افرادی پر کار و معتقد و مؤمن بسازند. - میرسپاسی، - 47 :1378 به طور کلی توسعه منابع انسانی دارای مؤلفههای زیر است:
-1 ایجاد آگاهی علمی و ارتقای دانش کارکنان؛
-2 تولید رفتارهای علمی و متعادل در کارکنان؛
-3 ایجاد ارزش افزوده به عنوان کیفیت در کارکنان؛
-4 ارتقای قابلیتهای کارکنان؛
-5 توسعه مهارتهای انجام کار،
-6 به روز کردن اطلاعات کارکنان؛
-7 توانایی حل مسائل به شکل علمی؛
-8 درست انجام دادن کارها؛
-9 تصمیم گیری عقلایی؛
-10 رشد شخصیت هماهنگ در کارکنان؛
-11 توانایی ترکیب اطلاعات و ساختن مجموعههای جدید - مبارکآبادی، . - 183 : 1385
یکی از وظایف اصلی وحیاتی در هر سازمانی ،آموزش کارکنان است زیرا داشتن کارکنان ورزیده ،یکی از مهمترین عوامل در میزان کارآیی وکارامدی سازمان است میتوان عواملی را که آموزش کارکنان را ضروری ساخته است، به قرار ذیل دسته بندی کرد: شتاب فزاینده علوم بشری در تمام زمینهها؛پیشرفت روزافزون تکنولوژی؛ پیچیدگی سازمان به دلیل ماشینی شدن؛ تغییر شغل یا جابجایی شغلی؛ روابط انسانی و مشکلات انسانی؛ ارتقا و ترفیع کارکنان ؛ اصلاح عملکرد شغلی کارکنان تازه استخدام؛ بهرهوری و کاهش حوادث کاری؛ نیازهای تخصصی و حرفهای نیروی انسانی - جلیلوند، .
اصول آموزش
ابیلی - 1377 - اصول آموزش کارکنان را اینگونه بر می شمارد:
-1 آموزش باید در مراحل شغلی مختلف و متناسب با مرحله شود.
-2 آموزش نباید به صورت انفعالی، بلکه باید به شیوه های فعال و با بهره گیری از روشهای نیاز سنجی همراه با دور اندیشی صورت گیرد.
-3 با این فرض که سواد نیز تاریخ مصرف دارد، باید فرصت های آموزشی را بطور مدام در اختیار کارکنان قرار داد.
-4 آموزش کارکنان باید نظامند و با استفاده از آخرین روشها و رعایت اصول مربوط به مراحل سه گانه برنامهریزی، اجرا و ارزیابی صورت گیرد.
-5 اصول یادگیری در حین عمل و عمل در حین یادگیری را باید اساس و فلسفه آموزش کارکنان قرار داد.
-6 آموزش کارکنان را نباید هزینه دانست، بلکه باید آنرا سرمایه گذاری تلقی کرد.
مقدمات لازم برای یک آموزش پویا
· کارکنان خود را ناگزیر از تغییر بدانند :برای هرکاری وجود انگیزه لازم است، در جهان کنونی علم به سرعت در حال پیشرفت است در نتیجه لازم است کارکنان برای انجام وظایف خود تخصص لازم را در هر لحظه داشته باشند و در هر لحظه خود را ملزم به ارتقای سطح دانش خود بدانند.
· کارکنان از وظایف محوله و کاری که باید انجام دهند آگاه باشند :اگر فرد نسبت به وظایف خود آگاهی کافی نداشته باشد، نمیتواند خود را برای هرگونه تغییر آماده کند. هر فرد در سازمان باید دارای شرح وظایف روشن و شفاف باشد تا بتواند خود را در جهت اهداف سازمانی آماده کند. این وظیفه مدیریت منابع انسانی هر سازمانی است که به عنوان کارفرما برای هر شغل و پست شرح وظیفه شفاف و مکتوبی ارائه نماید.
· کارکنان باید در جایگاه شغلی متناسب با قابلیتهای شخصی و توانمندیهای عملیاتی قرار گرفته باشند :تجربه نشان میدهد که افرادی که به شغل و جایگاه شغلی خود علاقهای ندارند در کار خود موفق نمیشوند، چرا که به کار محوله میل و رغبتی ندارند. اینگونه کارکنان به دلیل عدم علاقه و رغبت به کار خود تمایلی هم برای شرکت در دورههای بازآموزی و کارگاههای آموزش و ارتقای سازمان ندارند.
