بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتری و هزینه سرمایه میپردازد. پیش بینی میشود که تمرکز بر مشتری بیشتر، ریسک تجاری را افزایش دهد و در نتیجه هزینه سرمایه افزایش باید. هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه بین ریسک تمرکز بر مشتری عمده و هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. برای آزمون فرضیههای تحقیق از مدل رگرسیون خطی چندگانه استفاده گردیده است.
نمونه این پژوهش شامل 142 شرکت انتخاب شده به روش غربالگری جامعه آماری در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1388 الی 1394 بوده است. نتایج این پژوهش نشان داد که بین تمرکز بر مشتری و هزینه سرمایه رابطه منفی و معناداری وجود دارد. یافتههای پزوهش نشان می دهد که بین تمرکز بر مشتری دولتی و هزینه سرمایه رابطه منفی و معناداری وجود دارد. این شواهد نشان میدهد که ساختار کسب و کار در ایران عمدتاً دولتی بوده و لذا هزینه سرمایه با افزایش تمرکز بر مشتری، به احتمال زیاد کمتر میشود.
-1 مقدمه
ادبیات موجود یک رابطه معنادار بین تمرکز بر مشتری و - 1 - سیاست مالی تأمینکنندگان - هوانگ ٌ و همکاران 2016، به نقل از پژوهشهای تیتمن و وسلسٍ، 1988؛ بانرجیَ و همکاران، 2008؛ وانگُ، 2012؛ کوهن و لیِ، - 2013، - 2 - ریسک و عملکرد تأمینکنندگان - هوانگ و همکاران 2016 به نقل از پژوهشهای راونسکرافتّ، 1983؛ کالوانی و نارایانداسْ، 1995؛ پیرسی و لاینَ، 2006؛ دالیوالُ و همکاران، - 2014 و - 3 - کیفیت گزارشگری مالی تأمینکنندگان - رامان و شهرورًٌ، 2008؛ هویٌٌ و همکاران، - 2012 نشان میدهند. با این حال مطالعات کمی به بررسی رابطه بین تمرکز بر مشتری و تأثیر تأمینکنندگان بر سایر عوامل مهم همچون هزینه سرمایه پرداخته است. این پژوهش با هدف پر کردن این شکاف در ادبیات مالی صورت پذیرفته است.
ریسکهای تجاری ناشی از مدل کسب و کار و محیط عملیاتی، عامل مهمی در تعیین هزینه سرمایه است - مودیلیانی و میلرٌٍ، . - 1958 یک مشخصه اصلی که استانداردگذاران، محققان و متخصصان در ارزیابی خطرات ذاتی جریانهای نقدی فعلی و آتی شرکت نمایان میسازند، اثرات تمرکز بر مشتری است. بر خلاف دیدگاه سنتی که بیشتر مضررات تمرکز بر مشتری را برجسته کرده است، پاتاتوکاسٌَ - 2012 - نشان داد که تأمینکنندگان با مشتریان متمرکز، به یک کارایی عملیاتی بالاتری دست مییابند.
از طرفی، هوانگ و همکاران - 2016 - نشان دادند که شرکتهای با مشتریان متمرکز، این انگیزه را دارند تا به دو دلیل وجوه نقد اضافی نگهداری کنند. اول، تکیه بر مشتریان عمده و بزرگ مستلزم ریسک جریان نقدی بالاتری است زیرا زیان مشتری عمده، میتواند منجر به کاهش - سقوط - قابل توجه در جریان نقدی عرضهکنندگان شود - هرتزلٌُ و همکاران، 2008؛ دالیوال و همکاران، . - 2016 لذا احتمال بالاتری وجود دارد که این شرکتها به صورت پیش فرض ورشکسته شوند، و همچنین آنها تمایل به انعقاد قراردادهای طولانیمدت با عرضهکنندگان دارند.
در نتیجه، حضور یک مشتری عمده میتواند ریسک جریان وجوه نقد، نیاز به نگهداشت وجه نقد اضافی و ریسک بحران مالی آتی را افزایش دهد. دوم، وانگ - 2012 - نشان داد که تأمینکنندگان با مشتریان عمده ممکن است به سرمایهگذاری در دارایی خاصی به عنوان یک تعهد به مشتریانشان نیاز داشته باشند. گوسمن و کلبیکٌِ - 2009 - و پیرسی و لین - 2006 - اعتقاد داشتند که مشتریان عمده تمایل دارند تا از قدرت چانهزنی خود برای حفظ شرایط مطلوب تأمینکنندگان خود استفاده کنند که در نتیجه آن میتواند سودآوری پایینتر، درآمد بالاتر و نوسانات جریان نقدی را برای تأمینکنندگان به همراه داشته باشد.
با توجه به موارد بیان شده، تأمینکنندگان با مشتریان عمده، احتیاج به نگهداری وجوه نقد بالاتری به دلیل ریسک تجاری بالای از دست دادن مشتریان عمده خواهند داشت - بریوس16، 2006؛ کمپلو و گائو17، . - 2014 شرکتها میتوانند وجوه نقد خود را از طریق ابزارهای مختلف همچون افزایش بدهی و تأمین مالی بیرونی، عدم پرداخت سود سهام و کاهش اقلام تعهدی اختیاری افزایش دهند. وانگ - 2012 - نشان داد که شرکتهای با تمرکز بر مشتری عمده از سطح سود نقدی پایینتر و افزایش میزان بدهی خود به منظور نگهداشت وجه نقد استفاده می کنند. اعتقاد بر این است که شرکتها دراستفاده از بدهی و ابزارهای دیگر برای افزایش وجه نقد، نوعی وابستگی به هزینه بکارگیری هر روش دارند و به دنبال منابع مالی با هزینه سرمایه کمتر هستند.
شرکتهای با تمرکز بر مشتری زیاد، احتمال بالاتری را برای تجربه بحران مالی دارند - گوسمن و همکاران، . - 2004 بنابراین، شرکت کار سختی برای جلب اعتماد تأمین کنندگان منابع مالی خارجی دارد و از اینرو هزینه سرمایه به خودی خود افزایش مییابد - کولایٌَ و همکاران، . - 2015 همه این شواهد نمایانگر این است که شرکتهایی که دارای مشتریان عمده هستند، به دلیل بالا بودن احتمال مواجه با بحران مالی، میتوانند با هزینه بالاتر منابع مالی مورد نیاز خود را تأمین کنند.
از اینرو، به نظر میآید که هزینه سرمایه این شرکتها به دلیل احتمال ورشکستگی بیشتر باشد - دالیوال و همکاران، . - 2016 در این پژوهش همچنین تاثیر مشتریان عمده دولتی را بر هزینه سرمایه بررسی میکنیم. مشتریان دولتی به دلیل دسترسی به منابع مالی عمده، با احتمال کمتری با بحران مالی و ورشکستگی مواجه می شوند و همچنین در مقایسه با سایر مشتریان، آنها تمایل بیشتری به انعقاد قراردادهای بلندمدت با عرضهکنندگان دارند. در نتیجه، وجود یک مشتری دولتی میتواند ریسک جریانهای نقدی، نیاز به نگهداری وجوه نقد اضافی و ریسک بحران مالی آتی را به جای افزایش، کاهش دهد - چنٌُ و همکاران، 2012؛ دالیوال و همکاران، - . همه این شواهد نشاندهنده هزینه سرمایه کمتر هستند.
لذا پیش بینی میشودکه شرکتهای با مشتریان عمده دولتی، احتمالاً سطح پایینتری از هزینه سرمایه را داشته باشند. هدف اصلی این تحقیق، بررسی اثر تمرکز بر مشتری - و تمرکز بر مشتری دولتی - بر هزینه سرمایه است. مسئله اصلی این تحقیق پاسخ به این سؤال است که آیا تمرکز بر مشتری بر هزینه سرمایه اثر معنادر دارد یا خیر؟ مطالعه حاضر با در نظر گرفتن 994 مشاهده سال-شرکت 142 - شرکت طی 7 سال - به بررسی تجربی این موضوع در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این موضوع است که میتوان این ادعا را رد کرد.
-2 مبانی نظری و مروری بر پیشینه تحقیق
-1-2 تمرکز بر مشتری
مدیران امروز به درستی اهمیت تمرکز بر مشتریان عمده را جهت رشد سازمان و رقابت درک کردهاند. در هر حال مشتری محوری و تلاش در جلب رضایت مشتریان اکنون یک باور فراگیر شده است و سازمانهای بسیاری در عرصه عمل از این رویکرد سود میجویند؟ با این وجود و علیرغم کوششهای گسترده پیرامون مشتری محور نمودن سازمان، در عمل نتایج بدست آمده چندان مطلوب نیستند و با انتظارات فاصله دارند. دلیل اصلی درک سطحی از معنای واقعی تمرکز بر مشتری است. سازمانهای معدودی هستند که به وسیله روشها، محصولات و خدمات نوین و از طریق تغییرات گسترده و جامع، به تمرکز عمیق بر مشتریان دست مییابند. روندهایی که اساسا غیرقابل تقلید نیز میباشند و برای هر سازمانی منحصر به فرد است؟
