بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر نگاهی به سیمای آگروفارستری در روستای حسنجون، شهرستان طالقان، استان البرز می باشد. هدف از این تحقیق شناسایی سیستم های آگروفارستری و نقش آن در توسعه اقتصادی - اجتماعی روستاییان در این منطقه است. این تحقیق از نوع کاربردی و شیوه ی پیمایشی است. گردآوری داده ها با روش سرشماری انجام شد، این سرشماری از طریق توزیع پرسشنامه که شامل 2 بخش اجتماعی و اقتصادی بود انجام شد. جامعه آماری تحقیق حاضر براساس جمعیت ساکن دائم روستا که 95 خانوار است و با توجه به جدول مرگان محاسبه گردید که تعداد 76 خانوار به دست آمد. نتایج حاصل نشان داد که 37 نفر کشاورز، 69 نفر باغدار، 23 نفردامدار، 17 نفر زنبوردار و 1 نفر به پرورش ماهی مشغول هستند . تنها 6 نفر از سرپرست خانوارها بی سواد بوده و 53 نفر دارای مدرک تحصیلی سیکل و بالاتر هستند.
مقدمه
آگروفارستری یک واژه جامع در مورد یک سیستم بهره برداری از زمین و تکنولوژی است که براساس آن از گیاهان چندساله چوبی، گیاهان زراعی و حیوانات، از طریق برقراری آرایش های مکانی و زمان مطلوب استفاده می شود - Chundawat and .Gautam, 1993 - افزایش تعداد گونه ها در مزارع، متنوع سازی وگسترش فرصت ها ی کشت محصولات زراعی در سرتاسر سال، افزایش حاصلخیزی خاک، حفاظت از آب وخاک و محیط زیست، همگی در بهبود پایداری مفید خواهند بود - بی نام، . - 1994 آگروفارستری نامی جدیدی برای یکسری عملیات قدیمی است.
از فواید بوم شناختی این روش میتوان به افزایش ترسیب کربن، حفاظت یا غنی سازی خاک سطحی اشاره نمود همچنین به عنوان یک محافظ در مقابل فرسایش بادی عمل میکند و هدر رفت آب را کاهش می دهد. - . - Chikamai, 1996 آگروفارستری در یک مفهوم گسترده تلفیق درختان، درون مزارع و زمینهای کشاورزی می باشد که با افزایش و پایدارسازی تولیدات کشاورزی منجر به درآمدزایی با رعایت اصول زیست محیطی در عرصه های مولد میگردد؛ درحقیقت راه حلی برای کاهش فقر ارائه می دهد. بنابراین ابزار مؤثر و بدیعی برایکاهش فقر، ایجاد امنیت غذایی و بهبود محیط زیست در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه می باشد . - Bertomeu, 2005 -
مواد و روش ها
هدف از این تحقیق شناسایی سیستم های آگروفارستری و نقش آن در زندگی اقتصادی _ جتماعی روستاییان در این روستا است. این پژوهش از نوع کاربردی و به شیوه پیمایشی است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. جهت تدوین سوالات پرسشنامه ابتدا مبانی تئوری بررسی گردید و با توجه به نتایج مطالعات، پرسشنامه اولیه تهیه گردید. جهت بررسی روایی ابزار تحقیق، پرسشنامه در اختیار متخصصان و صاحب نظران مربوطه قرارگرفت که پس از انجام اصلاحات لازم، اعتبار آن مورد تأیید قرارگرفت.
این پرسشنامه شامل 2 بخش اجتماعی و اقتصادی بوده که بخش اجتماعی شامل 32 سوال و بخش اقتصادی شامل 18 سوال مطرح شد. جامعه آماری تحقیق حاضر براساس جمعیت ساکن دائم روستا که 95 خانوار است با توجه به جدول مرگان محاسبه شده و تعداد 76 نفر محاسبه گردید. سوالات این76 خانوار توسط سرپرستان خانوارها تکمیل و تمامی پرسشنامه ها عودت داده شد. درصد پاسخ دهی 100 درصد بود.
نتایج
نتایج حاصل از بررسی داده ها از خانوارها به شرح زیر است: طبقات سنی و میزان تحصیلات سرپرست خانوار در شکل 1و2 نشان داده شده است. بیشترین رده سنی مربوط به سنین 60 40 - سال و بیشترین مدرک تحصیلی مربوط به مدرک دیپلم است. نتایج حاصل از جنسیت سرپرست خانوارها نشان داد که 69 نفر از آنها مرد و تنها 7 نفر زن بوده اند. نتایج در خصوص شغل دوم و بیشتر نشان می دهد که 61 نفر باغدار، 29 نفر کشاورز، 17 نفر زنبوردار، 16 نفر دامدار و 1 نفر به پرورش ماهی در کنار شغل اصلی خود مشغول هستند. تعداد زیاد شغل باغدارای و پس از آن کشاورزی حاکی از اهمیت این مشاغل در این روستا دارد . نوع سیستم کشت نشان داد که 71 نفر از این خانوارها دارای کشت تلفیقی و تنها 5 نفر تک کشتی هستند. که بیشترین محصولات کشاورزی شامل حبوبات بخصوص انواع لوبیا، صیفی جات تابستانه، سیب زمینی، سبزی و سیر است و در میزان کمتر یونجه، گندم و جو کشت می شود.
در بخش باغداری عمده درختان میوه مناطق معتدله کوهستانی در این روستا تولید می شود که بیشترین آن شامل درختان گردو، سیب، گیلاس، آلبالو، هلو، انواع آلو و... می باشد. میزان تولید سالیانه در بخش زنبورداری بر - حسب کیلوگرم - در شکل4 و میزان هزینه ها و درآمدهای سالیانه - برحسب میلیون تومان - در شکل5 و 6 نشان داده شده است. 17 نفر زنبوردار در جامعه آماری بوده اند که تمام آنها به عنوان شغل دوم به این فعالیت مشغول هستند.
