بخشی از مقاله
چکیدههه
در این پژوهش، سینتیک خشکشدن میوه بنه در یک خشککن جریان پیوسته نیمه صنعتی مورد تحقیق قرارگرفت. آزمایشها در خشک- کن جریان پیوسته با سطوح دماي لچ، هکهوه°Cهلچهو سرعت تسمه لفخهوهلفه1همیلیمتر بر ثانیه و سرعت هواي 1، لف1هو خهمتر بر ثانیه انجام شد.هبه منظور پیشبینی رطوبت در طی فرآیند خشککردن از ه1همدل ریاضی استفاده شد. مدلهاي مذکور به دادههاي مکان و نسبتهاي رطوبت به دست آمده طی آزمایشها برازش شد. براي تعیین بهترین مدل از سه معیار ضریب تعیین - R2 - ، مربع کاي - - 2 و ریشه میانگین مربعات خطا - - RMSE استفاده شد.هبهترین مدل براي بیانهرفتار خشکشدن با بیشترین مقدار R2 و کمترین مقدار براي 2 هو RMSE هانتخاب شد.هنتایج نشان داد که مدلهرگرسیونی با میانگین کشششفهژ R2 ه، سه1هفهژ 2 هو خکشهفهژ RMSE ه داراي بهترین عملکرد در پیشبینی رطوبت میوه بنههدرهخشککن جریان پیوسته نیمه صنعتیهبود.هبیشترین مقدارهضریب پخش رطوبت
واژههاي کلیدي:هخشککردن، ضریب پخش رطوبت، مدلهرگرسیونی، میوه بنهفف
مقدمه
بنه - پسته وحشی - - Pistacia atlantica - میوهي درختی است کهن با عمر زیاد که ارتفاعش به خهتا چهمتر میرسد. مغز میوه بنه شبیه پسته ولی کوچکتر از آن است . - Ozcan, 2004 - مغز میوه بیش از لکهدرصد میوه بنه را تشکیل میدهد و میزان روغن آن هکهدرصد می باشد - صداقت،هشک1طههخشککردن یکی از قدیمیترین روشهاي نگهداري مواد غذایی است که تا حد زیادي بر کیفیت محصول تأثیر می گذاردهزDoymaz, 2007طههدر خشککردن علاوه بر جلوگیري از فساد ماده غذایی ناشی از حمله میکروارگانیسمها یا واکنشهاي شیمیایی، وزن ماده غذایی کاهش مییابد و در هزینههاي حمل و نقل و نگهداري صرفهجویی میشودهزKoc et al ., 2008طههمدت زمان ذخیره مواد غذایی تابع دو عامل فیزیکی دما و مقدار رطوبت محصول میباشد. با کاهش دما، کاهش رطوبت و یا هر دو، میتوان به میزان قابل ملاحظهاي زمان این دوره را افزایش داد.
کاهش دادن رطوبت به وسیله عملیات خشککردن ممکن میباشد. میوه بنه به واسطه رطوبت بالا در زمان برداشت عمر کوتاهی دارد لذا خشک کردن آن جهت افزایش ماندگاري ضروري است.هرطوبت بنه در زمان برداشت حدود چ1ف1 هبر پایه خشک است، اهمیت خشکهکردن بنه و کاهش رطوبت آن براي نگهداري طولانی مدت و استفاده از خصوصیات این محصول میباشد. کارهاي زیادي در رابطه با خشککردن انواع محصولات کشاورزي با روشهاي گوناگون انجام شده در حالی که در مورد خشککنهپیوسته اطلاعات کمی در دسترس میباشد Celma et al., 2007 - طههمدلسازي ریاضی انتقال جرم و تغییرات کیفیت یک ابزار بسیار مهم و مفید براي کنترل فرآیند در طی خشکشدن است. مدلهاي تجربی یا نیمه تجربی، نسبت رطوبت و تغییرات کیفیت به طور گسترده براي محصولات کشاورزي استفاده میشود. هدف از این تحقیق مدلسازي سینتیکهخشککردن و تعیین ضریب پخش رطوبت موثر در طی خشکشدن بنه میباشد.ههه
مواد و روشها
بنه تازه از جنگل هاي بانه، استان کردستان تهیه شد و براي انجام آزمایشها در یخچال در دماي ±1œCچهنگهداري شد. مقدار رطوبت اولیه بنه با استفاده از آون به دست آمد. نمونههايههخهگرمیهدر آون در دماي ±1œCهچهبه مدت چخهساعتهدر لهتکرارهقرار داده شد ز. - Doymaz, 2005 مقدار رطوبت اولیه بنه - d.b. - چ1ف1هبه دست آمد. براي انجام آزمایشات از یک خشککن جریان پیوسته نیمههصنعتی استفاده شد.هدستگاه خشککن داراي سه طبقه بود که در هر طبقه،هسرعت تسمه نقاله،هدماي هواي ورودي و سرعت هواي ورودي قابل تغییر بودندههآزمایشهاهدر سه سطح دمایی لچ، هکهو °Cهلچهو سرعت تسمه لفخهوه s mm لفه1هو سرعت هواي 1، لف1هوs m خه انجام شد.همقدار رطوبت نسبی و دماي محیط آزمایشگاه در طی آزمایشهاهبه ترتیب بینه چخهتا هچکلا هوهبین چخهتا °Cههکهاندازه گیري شدهه ضریب پخش رطوبت - ضریب نفوذ - با استفاده از قانون فیک براي نفوذهرطوبتهمحاسبه شد
ههرطوبت محصول در طول حرکت روي تسمه از رابطهه 1همحاسبه شد Aghbashlo et al., 2009 - طگ که M x همیزان رطوبت در هر موقعیتهمکانی روي تسمههز. - %d.b، Wx هوزن نمونه در هر موقعیت تسمه - کیلوگرم - و Wd هوزن نمونه خشک - کیلوگرم - است. براي مدلسازي خشکشدن از نسبت رطوبت نمونهها در طی خشکشدن استفاده شد. نسبت رطوبت با توجه به رابطه خهبه رطوبت اولیه، رطوبت تعادلی و رطوبت نمونهها در هر مکان وابسته است Aghbashlo et al., 2009 - طگهه که در آن MR هرطوبت نسبی - بدون بعد - ، Me هرطوبت تعادلی %d.b. - طهوه Mo همقدار رطوبت اولیه d.b. - طهاست. براي زمانهاي طولانی خشکشدن، مقادیر Me هدر مقایسه با مقادیر Mo هبسیار کوچک هستندهبنابرین مقدار آن را صفر در نظر میگیریمههبراي به دست آوردن پارامترهاي پیش بینی رطوبت از روابطهک، چو لهاستفاده شدچف