بخشی از مقاله
چکیده
شهید محمدعلی جعفری قوامآبادی یکی از شهدای دانش آموخته دانشگاه افسری امام علی - ع - است که با برخورداری از روح پاک و عواطف ظریف خود شأن و جایگاه ارزشمند مادر را به به عنوان شاخصه اساسی سبک زندگی اسلامی ایرانی به درستی تبیین نموده است. لذا این مقاله با هدف آشنایی هر چه بیشتر با اندیشه آن بزرگوار در خصوص جایگاه ارزشمند مادر، جهت تعقل، تفکر و بهرهگیری از آن، همچنین بسط، گسترش و نشر معارف، اندیشه، افکار و دیدگاه آن شخصیت بزرگ صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نظر نوع هدف کاربردی است و از نظر نحوه گرد آوری دادهها، توصیفی و برای گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانهای استفاده شده است.
میتوان چنین نتیجه گرفت که شهید والامقام محمدعلی جعفری قوامآبادی با درک عمیقی از معارف قرآن کریم و دستورات دین مبین اسلام و با برخورداری از اخلاق عالی اسلامی و برخوردار از فرهنگ اصیل ایرانی و با بصیرت کامل شأن جایگاه مادر به عنوان شاخصه اساسی سبک زندگی اسلامی ایرانی تبیین نموده است. بر این اساس، بر فرزندان و همه نسل جوان لازم است که به تبعیت از این شهید بزرگواراین امر مهم توجه کنند و تا آن جا که می توانند به مادر احترام بگذارند و به او خدمت نمایند. به خصوص در کهن سالی باید نیازهای مادر را تأمین کنند؛ چون او در این سن و سال شدیدا احتیاج به کمک دارد. وظیفه عقلی و دینی فرزند است که به والدین در هر شرایط یاری رساند.
واژگان کلیدی: شأن، جایگاه، مادر، شهید، پیشرفت، اسلامی، سبک زندگی، محمدعلی جعفری.
-1 مقدمه و بیان مسئله
آنچه مسلم است اسلام بیش از هر مکتب دیگری به مادر عظمت بخشیده است خداوند در آیات قرآن، با عظمت و بزرگی از مادر یاد کرده و به نوعی از مقام او تمجید نموده است. چرا که وحی و الهام مستقیم خدا به مادر موسی، اظهار ارادت و نیکویی عیسی به مادر، بیان زحمات و رنج های مادر در قرآن کریم و همچنین دستور حق تعالی به احسان و نیکی نسبت به پدر و مادر، همه گواه بر رفعت جایگاه مادر است. در فرهنگ ایرانی نیز نیز مادر همواره از جایگاه بالایی برخوردار بوده و هست لذا میتوان از جایگاه مادر و احترام به آن به عنوان مهمترین شاخصه سبک زندگی اسلامی ایرانی نام برد از طرفی شهدا شمع محفل بشریتاند و میتوانند برای همه بهترین الگوها و راهنمایان در زندگی و رسیدن به سعادت باشند.
آنان در بهترین سن و سال زندگی بدور از هرگونه چشمداشتی به تقدیر و تشکر، با نثار جان خویش در دفاع از کیان و وطن خود از دیگری گوی سبقت را ربوده و شهد شیرین شهادت را به کام خود کشیدند تا با عزت و آزادگی در پیشگاه خداوند متعال حاضر شوند. شهادت، نعمت و هدیه خداوند و شهدا پارههای نور، تبلور نیایش و تجسم عظمت در فراخنای تاریخاند و مهمترین تجلی شهادتطلبی در دوران دفاع مقدس نمایان گذشت. از این رو پرداختن به شأن و جایگاه مادر به عنوان شاخصه اساسی سبک زندگی اسلامی در اندیشه شهید مالامقام دوران دفاع مقدس - شهیدمحمدعلی جعفری قوامآبادی - در مد نظر نویسنده قرار گرفت لذا نویسنده با در نظر گرفتن موارد فوق و اهمیت و ضرورت توجه به جایگاه مادر، فواید بهرهبرداری صحیح از وصیت نامه شهدای دفاع مقدس، موضوع نوشتار خود را، تحت عنوان »شأن و جایگاه مادر در اندیشه شهید محمدعلی جعفری قوامآبادی به عنوان شاخصه اساسی سبک زندگی اسلامی ایرانی« قرار داده است.
-2 مبانی نظری تحقیق
در این قسمت از نوشتار که تحت عنوان مبانی نظری تحقیق نام دارد نویسنده ابتدا به تعریفی از کلیدواژههای تحقیق مانند: اندیشه و تفکر، شهید، شهادت، فرهنگ شهادت، شهدا، شهید محمدعلی جعفری قوامآبادی بسنده میکند و سپس به اشاره ای مختصر به شأن و جایگاه مادر در ادیان مختلف صورت می گیرد و در ادامه شأن و جایگاه مادر در دین اسلام مورد بحث قرار میگیرد.
الف - تعریف کلیدواژههای تحقیق
-اندیشه و تفکر: اندیشه و تفکر فرآیندی است که عقل، ابزار محوری آن است و اندیشه ورزی حرکت ذهنی و مرور معلومات و دانشهای حاضربرای دستیابی به مجهولات و روشنایی بخشیدن به آنهاست تا بتوان گام های استوار و بلندی به سوی تکامل و تعالی فردی و جمعی برداشت - رشید زاده، - 3:1389
-شهید: شهید از ماده شهود و شهادت است. شهود هم به معنی حضور است و هم به معنی علم ویقین و هم به معنی معاینه و شهادت مشاهده است. شهید در لغت به معنی گواه است و در اصطلاح به کسی گویند که در راه خدا کشته می-شود. قطره خون شهید نزد خدا از بهترین قطرات است. شهید از سوال قبر مصون است و فشار قبر ندارد. شهید حق شفاعت دارد - جعفرنژاد و صارمی،. - 1393:271 اگر فردی مرگی را انتخاب کند که دارای دو مشخصه »کشته شدن در راه خدا« و »مرگ آگاهانه« باشد شهید محسوب میشود - مجله حضور، ش . - 68 :18 اگر شور یک عارف عاشق پروردگار را با منطق یک نفر مصلح ترکیب کنید، از آنها منطق شهید در میآید خون شهید برای همیشه در رگهای اجتماعی می-جوشد - مطهری به نقل از احمدی، - 10:1390
- شهادت: »شهادت، نعمت و هدیه خداوند است« - سخنرانی مقام معظم رهبری:. - 1384/3/12 شهادت اوج قله فداکاری و از آثار جهاد و عطیه خداوند به مجاهدان است - رشیدزاده،. - 377:1389 شهادت، زندگانی جاودانه یافتن، اوج و عروجی تعالی است. شهادت تکامل ایمان و نهایت خلوص قلبها است. شهادت مردن تحمیلی نیست، انتخاب آزادانه و آگاهانه و خلوص عاشق و معشوق است - جعفرنژاد و صارمی،. - 271:1393 شهادت گزینش مرگ سرخ همراه با شناخت و آگاهی و بر مبنای آزادی و اختیار در مبارزه علیه موانع تکامل و انحرافات فکری است که مجاهد با منطق، شعور و بیداری آن را انتخاب میکند - مجله حضور، ش . - 68 :18 شهادت فنا شدن انسان برای نیل به سرچشمه نور و نزدیک شدن به هستی مطلق است. شهادت عشق به وصال محبوب و معشوق در زیباترین شکل است.
شهادت مرگی از راه کشته شدن است که شهید آگاهانه و به خاطر هدف مقدس و به تعبیر قرآن »فی سبیلاالله« انتخاب میکند - جعفرنژاد و صارمی،. - 1393:271 شهادت مرگ نیست رسالت است و جان دادن نیست، تولد است، سکوت نیست، فریاد است، تنفر نیست عشق است و نهایتا عروج از عالم ملک به عالم ملکوت و پیوستن به معبود است - شهید رفعت، کتاب شهدای ارتش،. - 1394:146 از دیدگاه اسلام، شهادت در راه خداوند متعال آنقدر مقام عالی و پراهمیت و زیبایی داشته و دارد که اولیای خداوند و برگزیدگان او هم چون علی بن ابیطالب - ع - و فرزندان شان مانند امام حسین - ع - و امام جعفر صادق - ع - و....آرزوی شهادت در راه خدا را مینمودند - جعفرنژاد و صارمی،. - 271:1393
- فرهنگ شهادت: فرهنگ شهادت یعنی»سیره شهداء، نحوه و اثرگذاری آن در جامعه« و به عبارتی، تمامی آثار باقی مانده از شهید، اعم از معنوی مثل باورها، اعتقادات، رفتارها، اهداف و دیگر وجوه الهام گرفته از قرآن و آموزههای معصومان - ع - و آثار مادی آن مانند تربت پاک شهید، وسایل شخصی، اسامی خیابانها، مراسم مربوط به شهید، آثار مکتوب و آن چیزی که ملموس و قابل مشاهده بوده و یادآور شهید و شهادت باشد، مربوط به فرهنگ شهادت است. در فرهنگ شهادت، پیام شهداء و شهادت محور اصلی رفتار است و امام حسین - ع - الگوی شهید و شهادت است. در این فرهنگ ارزشها، هنجارها، نمادها و آداب و رسوم منبعث از عاشورا و کربلاست و شهادت قله رفیع پایداری در برابر دشمنان خداست - رشیدزاده،. - 385:1389 از دیدگاه اسلام، شهادت در راه خداوند متعال آنقدر مقام عالی و پراهمیت و زیبایی داشته و دارد که اولیای خداوند و برگزیدگان او هم چون علی بن ابیطالب - ع - و فرزندان شان مانند امام حسین - ع - وامام جعفر صادق - ع - و... آرزوی شهادت در راه خدا را مینمودند - جعفرنژاد و صارمی،. - 271:1393
- شهدا: شهدا شور و عشق و حیاتند، سرود حماسه و هدفند، شهدا صداقت عصاره ایثار، خلاصه خلوص، پارههای نور، تبلور نیایش و تجسم عظمت در فراخنای تاریخاند. شهدا، پروانههای وادی صداقتاند و عاشقان کعبه وصال که پرهای خود را با اولین شعبههای شمع معرفت و سیر الیاالله سوزاندند و مسافر آسمانها شدند تا راه آسمانی شدن برای فرزندان وطن باز شود - جعفرنژاد و صارمی،. - 1393:271 شهدا کشته شدگان در راه خدا و یا افراد برجسته ای که روز قیامت شاهد و گواه اعمال انسان ها هستند - مکارم شیرازی،ج. - 461:3 شهدا اولین کسانیاند که وارد بهشت میشوند و همه به مقام آنها غبطه میخورند.. شهیدان با کمال ساده زیستی و با کمترین توقع از اطرفیان و جامعه خود ، به دور از هرگونه
