بخشی از مقاله
چکیده
هر جامعه در هر دوره زمانی، موافق مقتضیات خود از انسانهایی که عضو آن هستند مطالبات معینی دارد که از ذات زندگی اجتماعی سرچشمه میگیرد، شبکههای اجتماعی با کارکردهای خود در عصر ×حاضر میتواند وظیفه آموزش شهروندی را برعهده بگیرند.
شبکه های اجتماعی از طریق ابزارهای اینترنتی، تفکر انتقادی گروهی، یادگیری پروژه محور تیمی و حل مسئله گروهی را تقویت می کنند. قدرت آنها تنها به دلیل تولید و به اشتراک گذاشتن دانش بین اعضای آن نیست بلکه امکان بازتاب دادن و تولید دانش جدید را هم فراهم می آورند که این موارد ضمن اینکه ×در چند دقیقه رخ می دهد می تواند جزء بهترین راهکارها برای آموزش شهروندی باشد.
برای انجام این مطالعه از طریق استنادی به بررسی مبانی نظری و ادبیات پژوهشی موجود پیرامون موضوع تحقیق پرداخته شده است.
مقدمه
شبکه های اجتماعی با تعریفی که از آن می شود به عنوان رابط های اجتماعی بین افراد جامعه مطرح میشوند و در جامعه امروزی ارتباط برقرار کردن با افراد از طریق این شبکه ها بسیار سهل و آسان شده است، به طوریکه فردی که در کشور دیگر است، می تواند با فرد مورد نظر خود در کشور دیگر، یا حتی در قاره ای دیگر ارتباط برقرار کرده و آگاهی و اطلاعات خود را به ×یکدیگر منتقل کنند.
هر جامعه در هر دوره زمانی، موافقِ مقتضیات خود از انسانهایی که عضو آن هستند مطالبات معینی دارد که از ذات زندگی اجتماعی سرچشمه میگیرد. لذا در پرتو مجموعه فعالیتهای هدفمند و سنجیده جامعه سعی بر آن دارد که فرد مورد پسند خود را به عنوان شهروندان امروز و فردا مجهز به مهارتهایی کند که او بتواند در عرصه زندگی فردی، اجتماعی، اقتصادی و ×فنی نقش مؤثری ایفا کند.
هدف از ارایه این مقاله ضمن طرح مزایا و معایب شبکههای اجتماعی، بیان راهکارهایی برای استفاده از شبکههای اجتماعی به منظور آموزشهای شهروندی است، شبکههایی که با توجه به ساختار کنونی جامعه میتواند این آموزشها را به بهترین نحو ممکن ارایه دهد.
شبکههای اجتماعی: اینترنت، کار خود را به عنوان ابزار ارتباط دانشمندان خصوصاً جهت تبادل داده ها و منابع تحقیقاتی، یا به عبارتی جهت خلقِ اجتماعی علمی شروع کرد و به مرور زمان توانست خود را تا سطح برقراری ارتباط بین افراد از طریق پست الکترونیکی ارتقا بخشد. پس از مدتی، اینترنت به منزله فضایی جدید جهت بسط فعالیت های تجاری در امور نقل و انتقالات مالی، بازاریابی و همچنین ابزار پیگیری برای مصرف کنندگان، مورد توجه واقع شد. وبلاگ ها و وب سایت ها، نرم افزارهای گفتگوی آنلاین، سرویس های پست الکترونیک و ... امکانات جدیدی بودند که در پرتوی اینترنت و شبکه جهانی وب، ×در اختیار کاربران قرار گرفتند.
شبکه های اجتماعی از قدیم وجود داشته اند. گروه های دوستان، احزاب، تشکل های مدنی، هیئت های مذهبی، نهادهای صنفی، گروه های دانشجویی و دانش آموزی نوعی از شبکه های اجتماعی واقعی هستند. دنیای سایبر نوع جدیدی از شبکه های اجتماعی را به وجود آورده که شبکه های اجتماعی مجازی نام دارد. شبکه های اجتماعی واقعی در درون شبکه های ×اجتماعی مجازی بازسازی و بازپروری شده اند.
برخی از صاحبنظران مانند دکتر باقر ساروخانی، استاد علوم اجتماعی دانشگاه تهران، از ظهور پدیده جدیدی تحت عنوان واقعیت مجازی نام می برند که در حقیقت واقعیتی عینی است که در فضای مجازی بروز و ظهور پیدا کرده است و در عین حال که دیده نمی شود وجود دارد.
شبکههای اجتماعی، نسل جدیدی از پایگاه هایی هستند که این روزها در کانون توجه کاربران شبکههای جهانی اینترنت قرار گرفتهاند. اینگونه پایگاهها بر مبنای تشکیلات آنلاین فعالیت می کنند و هر کدام دستهای از کاربران اینترنتی با ویژگی خاص را گرد هم میآورند. شبکههای اجتماعی را گونهای از رسانههای اجتماعی می دانند که امکان دستیابی به شکل جدیدی از برقراری ×ارتباط و به اشتراکگذاری محتوا در اینترنت را فراهم آوردهاند.
تغییر و تحولات در نظام اجتماعی ناشی از اینترنت، انکار ناپذیر است، اینترنت امروزه امکانکاملاً غیر منتظره برقراری ارتباطات بین افراد و شهروندان را فراهم کرده است؛ امری که در گذشته و در تاریخ روابط بین الملل در تئوری و در عمل به یک رؤیا شبیه بود.
آموزش شهروندی: هر جامعه در هر دوره زمانی،موافقِ مقتضیات خود از انسان هایی که عضو آن هستند مطالبات معینی دارد که از ذات زندگی اجتماعی سرچشمه می-گیرد. لذا در پرتو مجموعه فعالیت-های هدفمند و سنجیده جامعه سعی بر آن دارد که فرد مورد پسند خود را به عنوان شهروندان امروز و فردا مجهز به مهارت هایی نماید که او بتواند در عرصه زندگی فردی، اجتماعی، اقتصادی و فنی نقش مؤثری ایفا کند.
میشل سدلر، یکی از نظریهپردازان صاحب نام آموزش و پرورش تطبیقی، بر این باور است که نظام آموزشی شهروندی در هر کشوری متأثر از مجموعه عوامل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، فنی و اقتصادی است که هر یک از آنها به نوبه خود، در شکل دادن آموزشهای شهروندی نقش حیاتی ایفا میکنند در سال 1994، »انجمن بینالمللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی« به انجام پژوهشی تطبیقی با عنوان ویژگیهای متفاوت و مشترک آموزش شهروندی در 24 کشور جهان پرداخت. محققان این پژوهش در پایان بررسیهای خویش، یک شیوه معتبر برای مفهومی کردن یکسان رویکردهای آموزش شهروندی بر مبنای اهداف ومقاصدِ در نظر گرفته شده برای این گونه ×آموزشها مطرح میکنند که شامل سه هدف کلی به شرح زیر است:
آموزش در باره شهروندی - آموزش از طریق شهروندی - آموزش به منظور شهروندی
آموزش در باره شهروندی بر آماده کردن دانش آموزان و افراد از نظر دانش کافی و درک تاریخ ملی و ساختارهای زندگی سیاسی و مدنی متمرکز است.
آموزش از طریق شهروندی مستلزم یادگیری دانش آموزان و افراد از طریق انجام فعالیت-هایکاملاً فعال تجربههای مشارکتی در مدرسه یا جامعه محلی و فراتر از آن است.
آموزش به منظور شهروندی، جدا از این که دو رویه مذکور را در بر دارد، افراد و دانش آموزان را به یک سری ابزارها - شامل دانش و درک مهارت-ها و نگرشها، ارزشها و گرایشها - مجهز میکند و آنها را قادر می-سازد تا مشارکتی فعالانه و معقول در نقش-ها و مسئولیتهایی که در زندگی بزرگسالی با آن روبه رو خواهند شد، داشته باشند. این رویه، آموزش شهروندی را با کل تجربه آموزش دانش آموزان پیوند میدهد
بیان مسئله
آنچه که در موضوع شبکه اجتماعی قابل تأمل است، علل و انگیزه های استفاده از این شبکههاست. چرا که هم میتواند با توجه به مزایا و معایبی که این شبکه ها در ایجاد ارتباط دارند، باعث افزایش داده ها و اطلاعات مفید فرد شوند و هم میتواند ×در مواردی مخرب عمل کند و بنیانهای اندیشه را زیر و رو کند.
علاوه بر آن به دلیل پیشرفتهای جدی و روزافزون در فناوری استفاده از این شبکه ها برای ارتباط برقرار کردن به آسانی امکان پذیر است. اما وجود بسیاری از سودجویان در این شبکه ها باعث شده که افراد و به خصوص نوجوانان و جوانان بیشتر در معرض خطر قرار گرفته و از آنها سوء استفاده شود. به همین منظور در این مقاله از مزایا و معایب استفاده از شبکه های اجتماعی و تاریخچه آن و پیشنهاداتی برای آموزش شهروندی در این شبکهها ارایه شده است.
پیشینه پژوهش
شبکه های اجتماعی، پیشینه ای به قدمت حیات بشر داشته و پیوندی آشکار با همزیستی اجتماعی انسانها در کنار یکدیگر دارند. آنچه قابلیت شبکههای اجتماعی عصر کنونی را از گذشته متمایز میسازد، بستر شکل گیری شبکه های اجتماعی و ×مکانیزمهای ارتباطات درونی آنها است. این قابلیتها، توانایی تغییر در معادلات سنتی قدرت را نصیب این شبکهها کرده است.
ادبیات پژوهش
جذابیت ها، قابلیت ها و ویژگی های خاص فضای مجازی آن را به محیطی برای تعاملات اجتماعی مبدل کرده است. جهان مجازی شکل دیگری از جهان واقعی است
