بخشی از مقاله
چکیده
در این تحقیق، تحلیل نمودارهای بدست آمده به روش تشدید مغناطیسی هستهایNMR Well Logging مورد ارزیابی و بررسی قرارگرفته است. این تحلیل و بررسی، توسط نرم افزارهای Matlab ، Fortran ، Excel و Logic انجام گرفته است. به منظور ارزیابی این روش، نخست سیگنال شبیه سازی شده و در نهایت از سیگنال بدست آمده از یک چاه، توسط دستگاه نمودارگیری به روش تشدید مغناطیس هستهای استفاده گردیده است.
حاصل این تحقق نرم افزاری است به نام LogIran که توسط آن می توان نمودارهای NMR را شبیه سازی و بررسی نمود. همچنین در این تحقیق به ارتباط بین تراوایی، تخلخل و نوع هیدروکربورهای درون سازند مخازن با سیگنالهای MRI و تکنولوژی بکار رفته در این دستگاه پی بردیم، که از روی آن میتوان اولین دستگاه نمودارگیری به طریق تشدید مغناطیس هستهای را در داخل کشور ساخت.
-1 مقدمه
تحقیقات درمورد NMR ازسال 1940 آغازگردید، کاربرداین روش در پزشکی جهت تصویربرداری8 از درون بدن انسان یا MRI گسترش چشم گیری نموده وبه کمک آن علم پزشکی به توانایی بالایی درتشخیص و درمان دست یافته است. اما کاربرد آن درصنعت نفت درحال گسترش میباشد. شرکت NUMAR درسال 1991 سیستم نمودارگیری خود با نام MRIL را برمبنای تئوری تشدید مغناطیسی هسته ای معرفی کرد [1]، بزودی این سیستم نشان داد که میتواند علاوه بر خاصیت آشکار نمودن تراوایی1 سازند، توانایی آشکار نمودن سایر مشخصات پتروفیزیکی مانند تخلل2، میزان اشباع آب، نفت و گاز را نیز دارد.
پورشل3و بلاخ4 درسال 1942 موفق به کشف NMR شدند .[1] آنها درسال 1952 به دریافت جایزه نوبل در فیزیک نائل آمدند .[3] درطول نیم قرن گذشته این علم پیشرفت زیادی نمود و کاربردهای بیشماری در علوم مختلف مانند تصویربرداری درپزشکی، کریستالوگرافی5و طیف نگاری6در شیمی پیدا کرد. NMR در حوزه وسیعی از علوم فیزیکی و زیستی هم از جنبه تصویربرداری و هم از جنبه بررسی خواص مغناطیسی عناصر مورد استفاده قرارگرفت. در صنایع نفت از NMR جهت ارزیابی ساختار زمین شناسی سازند مخازن استفاده میشود. شروع نمودار گیری به روش تشدید مغناطیس هستهای به سال 1984 برمیگردد [3] ، زمانیکه ج.آ.جکسون 7در آزمایشگاه لوس آلاموس8میدان گرادیانی9شبیه آنچه در دستگاههای تصویربرداری پزشکی استفاده میشود، را ساخت
شکل : - 1 - مغناطیس دستگاه، میدان گرادیانی بوجود می آورد که با افزایش فاصله از مغناطیس با نسبت 1/rکاهش می یابد.
-2 تئوری تحقیق
سیالات درون حفرههای سنگ سه مکانیزم آسایش مستقل دارند:
-1زمان آسایش تودهای یاحجمی سیال 1که برهر دو زمان آسایش طولی T1 و عرضی T2 اثر میگذارد.
-2زمان آسایش سطحی2، که آنهم برهردوزمان آسایش طولی T1 وعرضی T2 اثرمیگذارد.
-3پخش درحضورگرادیان میدان مغناطیسی 3که فقط برزمان آسایش عرضی T2 اثرمیگذارد.
این سه فرآیند بطور همزمان اثرکرده و روابط زیر بر زمانهای T1و T2 سیالات درون حفره های سنگها حاکم است، روابط - 1 - - و - . - - 2
-3 روش انجام کار
برازش اکوجهت توزیع Echo Regularization T2
این مرحله یک پروسه معکوس درریاضی میباشد. درشکل - 2 - ورودی - رشته اکوها - و خروجی - توزیع - T2 نمایش داده شده است.
شکل - : - 2 تبدیل معکوس
تعیین آب غیرقابل استحصال BVI
پس از بدست آوردن منحنی توزیع T2 چگونه می توان از آن برای تخمین مقدارآب غیرقابل استحصال BVI استفاده نمود. ازآغازیکی ازپرکاربردترین جنبه های NMR توانائی این روش دربرآوردآب غیرقابل استحصال بوده است.
