بخشی از مقاله
چکیده
نگاهی کوتاه به زوایای زندگی روزمره، نشانگر شکل گیری قالب جدیدی از زندگی مبتنی بر فناوری های نوین است. در این میان فناوری های دوستدار محیط زیست از اهمیت جهانی ویژه ای برخوردار شده اند. توجه به بازگشت پذیر بودن و انطباق با استانداردهای زیست محیطی در توسعه این دانش مدنظر قرار گرفته است .
در این مقاله سعی گردیده نتایج استفاده از موادی چون خرده شیشه،پلاستیک،ضایعات پلی اتیلن سنگین،لاستیک،نخاله های ساختمانی وتجهیزات الکترونیکی در روسازی راه، به عنوان یکی از راه حل ها جهت استفاده مجدد این مواد و همچنین تأثیر استفاده از آن ها بر روی خصوصیات و رفتار روسازی راه مورد بررسی قرار می گیرد.
نتایج نشان می دهد، افزایش مقدار ذرات شیشه از حد معینی باعث کاهش مدول سختی می گردد و افزایش دما نیز باعث کاهش چسبندگی قیر و در نتیجه کاهش مدول سختی می گردد. با افزایش HDPE پایداری مخلوط کاهش یافته است که به دلیل کاهش در چسبندگی می باشد. در این مقاله چگونگی و میزان تاثیر استفاده از این مواد تشریح می شود.
.1 مقدمه
نگاهی کوتاه به زوایای مختلف زندگی روزمره نشان می دهد شکل گیری قالب های نوین زندگی مبتنی با فناوری های نوین خیلی سریعتر از آنچه که تصور می شده است به جلو حرکت م یکند و در این میان فناوری های دوستدار محیط زیست و به اصطلاح سبز تنها در یک دهه گذشته از اهمیت جهانی خاصی برخوردار شده اند. توجه جدی به بازگشت پذیر بودن و به نوعی انطباق با استانداردهای زیس تمحیطی از جمله فاکتورهایی است که در توسعه این دانش مدنظر قرار گرفته است و اکنون کار به آنجا رسیده است که نسل آینده آسفالت ها در آینده ای نه چندان دور با استفاده از همین دانش نوین به عنوان یکی از کاربرد یترین و در عین حال تاثیرگذارترین عناصر سازنده بافت های شهری به شمار خواهد رفت.اهمیت این موضوع باعث شده است که محققان در گوشه و کنار جهان و مراکز مختلف تحقیقاتی و دانشگاهی دست به کارهای بزرگی زده و نخستین جرقه های تولید این نوع آسفالت را ایجاد کنند
مسئله زباله یا به عبارت دیگر مواد زاید ، امروزه به یکی از معضلات زیست محیطی برای بشر تبدیل شده است نظر به این که میزان زیادی از مواد زاید جامد را می توان موردپردازش و بازیافت قرار داد، دفن یا رهاسازی این مواد راه و روشی منطقی به نظر نمی رسد .لذا امروزه در کشورهای توسعه یافته بازیافت و استفاده مجدد از ضایعات مورد توجه خاص قرارگرفته و به یک صنعت تبدیل شده است که این خود نشان دهنده اهمیت بازیافت مواد می باشد.
در این مقاله سعی گردیده است در ابتدا به معرفی چند نوع زباله تولیدی در جهان بپردازیم، سپس استفاده از این مواد در ساخت راه و تأثیر آن ها بر رفتار روسازی را طبق پژوهش های انجام گرفته در ایران و جهان مورد بررسی قرار دهیم شیشه یکی از بهترین تولیدات ساخته دست بشر است که می تواند به دفعات مورد بازیافت قرار گیرد بدون آن که کوچک ترین تغییری در کیفیت آن رخ دهد
حدود 10 میلیون تن زباله در شهرهای بزرگ جهان تولید می شود که % 3 الی % 5 آن را خرده شیشه تشکیل می دهد
براساس آمار سازمان بازیافت وتبدیل مواد شهرداری تهران در مرداد 1385 شیشه %2 وزنی کل مواد زاید جامد شهری را تشکیل می دهد. باتوجه به این که در شهر تهران روزانه 5000 تا 7000 تن زباله تولید می شود ، می توان گفت که از این میزان زباله تولیدی چیزی در حدود 150 تا 170 تن در روز به ضایعات شیشه اختصاص دارد
برنامه عملیاتی منابع زباله در سال 2003 اعلام کرد، مقدار 3.4 میلیون تن شیشه وارد جریان زباله در کشور انگلستان شده است که مقدار 2.4 میلیون تن از این مقدار - - % 71 مربوط به ظروف شیشه ای و 0.76 میلیون تن آن - - % 23 از آن شیشه خالص مانند شیشه پنجره می باشد و 0.24 میلیون تن باقی مانده شیشه های دیگر می باشد. نرخ بازیافت ظروف و شیشه تخت 36 و 30 می باشد. در مجموع ، 1 میلیون تن از ضایعات شیشه، مورد بازیافت قرار گرفت که در این میان 0.73 میلیون تن مربوط به تولید کنندگان ظروف شیشه ای و 0.14 میلیون تن به عنوان مصالح تغذیه ثانویه استفاده می شود
2میلیون تن زباله پلاستیک سالانه در انگلستان تولید می شود که بیشتر آن ها از منابع صنعتی و تجاری مورد بازیافت قرار می گیرند. . اطلاعات برنامه عملیاتی منابع زباله ی انگلستان نشان می دهد که 0.4 میلیون تن زباله پلاستیک سالانه تولید شده است که استفاده از آن ها به عنوان مصالح مناسب می باشد. تنها 0.008 میلیون تن برای این منظور بازیافت می شود
یکی از معضلات زیست محیطی که در چند سال اخیر در اکثر نقاط کشور، به خصوص در تهران و مناطق شمالی ایران دیده می شود وجود تعداد بیشماری بطری نوشابه و روغن سالاد، ظروف یکبار مصرف، ظروف شامپو و شوینده ها، در زباله و در نهایت در مراکز دفن است .این ظروف از ساخته شده اند که بخاطر ساختار پلیمری خاص، روش بازیافت آن، با سایر پلاستیک ها کاملا متفاوت است و به همین دلیل بازیافت PET پلاستیک بکار رفته اند، این ماده بسیار دیر تجزیه می باشد.
در سطح بسیار محدودی انجام می گیرد .با توجه به پلیمرهای متراکم که در ساخت بازیافتی به مواد شیمیایی سمی که ممکن است در طی مصرف با آن مواجه شده باشند نمی توان از آنها در PET بدلیل خطر آلودگی ظروف بسته بندی بسته بندی مواد غذایی استفاده نمود. ولی از آن در بازیابی تولید ورقه هائی که جهت کاربردهای مهندسی قابلیت شکل دهی حرارتی دارند و بخصوص در تهیه آلیاژها همراه با دیگر پلیمرها مثل پلی کربناتها مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین تهیه وسائل ورزشی، ابزارهای باغبانی، کالاهای الکتریکی و الکترونیکی، سپرهای ماشین و حتی کلاههای ایمنی، و یا در ساخت الیاف جهت تولید کیسه های خواب -فرشها و عایق گذاری لباس استفاده می گردد
طبق آمار به دست آمده در کشورهای صنعتی، به ازای هر شهروند سالانه یک حلقه تایر مصرف میشود و سرانه مصرفی تقریبی هر شهروند، 9 کیلوگرم تایر در سال است.
برخلاف دیگر مواد زاید جامد، بازیافت لاستیک یا همان تایر آن قدر ها هم کار ساده ای نیست. تایرهای زاید را نمی توان بدون انجام عملیات مقدماتی دفن کرد، از طرف دیگر، تایرهایی که در طبیعت رها می شوند، خطراتی جدی برای محیط زیست و سلامت انسا نها به همراه دارند. به گفته کارشناسان محیط زیست، تجمع و دفن تایرها، آمادگی و قابلیت زیادی برای آتش سوزی دارند، به طوری که آتش گرفتن آن ها با دود غلیظی همراه بوده و کنترل آن مشکل است ، ضمن آنکه این دودها هیدروکرب نهای نسوخته هستند و گازهای سمی را وارد محیط م یکنند. باید به خاطر داشته باشیم تایرها دارای سولفور، آهن ها و فلزهای دیگر هستند که در فضا و شرایط نامناسب باعث آزادشدن مواد و گازهای خطرناک می شوند
در کشورهای در حال توسعه، نخاله های ساختمانی بخش بزرگی از زباله شهری را به خود اختصاص می دهند که علاوه بر هزینه بسیار برای دفع آن، عواقب نامطلوبی بر محیط زیست نیز دارند[ 10 ]در حال حاضر مصالح حاصل از بازیافت در دو زمینه زیر بیشترین استفاده را دارد:
بتن :در کشورهای اروپایی که اکثر حجم نخاله ها را بتن تشکیل می دهد، در مورد امکان استفاده از بتن بازیافتی در بتن جدید، پژوهش های زیادی انجام شده و معیارهایی نیز برای استفاده از بتن های بازیا فتی در بتن جدید ارایه شده است.
آجر:همچنین استفاده از خرده آجر بازیافتی برای تهیه آجر و بلوکهای بتنی که با قالب گیری قابل تهیه است ، توجه محققین بسیاری را به خود جلب کرده است.
یکی از بهترین مکان های استفاده از نخاله های بازیافتی ،لایه های روسازی راه است، به گونه ای که در اکثر کشورها این موضوع در حال بررسی است
در مخلوطهای آسفالتی ، خواص بتن آسفالتی شامل PET در ادامه مقاله استفاده از خرده شیشه روی رفتار بتن آسفالتی، استفاده از ضایعات پلاستیک مصالح دانه ای پلاستیکی بازگشت پذیر ، استفاده از ضایعات پلی اتیلن با چگالی بالا به عنوان اصلاح کننده قیر در مخلوط های بتن آسفالتی ،استفاده از لاستیک در ساخت روسازی، تجهیزات دورریز الکترونیکی، بررسی مقاومت مصالح حاصل از بازیافت نخاله های ساختمانی جهت استفاده در لایه های روسازی در روسازی و تاثیر آن ها بیان گردیده است.
.2 تاثیر خرده شیشه روی رفتار بتن آسفالتی
مدول سختی یکی از مهمترین پارامترها برای پیش بینی مقاومت روسازی در برابر بارهای دینامیکی می باشد. شیشه می تواند هزینه های ساخت را کاهش دهد در حالی که رفتار دینامیکی بهتری را فراهم می کند. استفاده از شیشه میزان انعکاس نور را در جاده افزایش داده و بازتاب مناسب از یک روسازی می تواند شرایط خطرناک را بهبود بخشد.همچنین بهبود مقاومت در برابر ترک و افزایش اصطکاک داخلی از مزایای دیگر استفاده از شیشه است.با توجه به صاف بودن سطح ذرات شیشه و محتوای سیلیسی، آن ها جز مواد آب دوست قرار می گیرند.بنابراین باید در برابر خطر آب تقویت شوند.