بخشی از مقاله
چکیده:
از لحاظ تاریخی مهم ترین ضرورت ها در رابطه با مواد زائد خطرناک ، سلامت و ایمنی و محیط زیست بوده است. به گونه ای که مواد زائد خطرناک باید به نحوی مدیریت شود که حداقل خطر برای سلامت انسان داشته باشد. لیکن در چند دهه اخیر مواد زائد خطرناک از مهمترین آلاینده های منابع آبی و خاکی محیط زیست بوده است. که متاسفانه عدم مدیریت صحیح و دفع غیر مجاز آنها بدون اجرای اقدامات پیشگیرانه ، اغلب خسارات و تلفات مادی و انسانی جبران ناپذیری را به جامعه تحمیل نموده است.
بر اساس تعریف قانون بازیافت و حفاظت منابع آمریکا RCRA مواد زائد خطرناک موادی هستند که -1 توانایی بلقوه ای در افزایش مرگ و میر یا بیماری - سمی بودن برای انسانها - داشته باشند. -2 وجود این مواد بعنوان خطر بالقوه برای انسان ومحیط زیست تلقی می شود. زیرا مواد زائد خطرناک، موادی هستند که دارای حداقل یکی از خصوصیات اشتعال پذیری، خورندگی ، میل ترکیبی شدید یا سمیت هستند. این پژوهش با هدف بررسی طبقه بندی مواد زاید خطرناک بر اساس قانون بازیافت و حفاظت منابع آمریکا RCRA انجام شده است.
مقدمه و هدف :
در سالهای اخیر با گسترش روزافزون جمعیت، تکنولوژی رشد سریعی یافته و تولید مواد شیمیایی جدید باعث تولید مقادیر زیادی پسماند صنعتی خطرناک شده است. این پسماندهای خطرناک هم زیانهای مزمن و حادی برای خود انسان داشته و هم از تهدیدکنندههای اصلی محیط زیست می باشند
عدم مدیریت صحیح این پسماند ها نه تنها باعث ایجاد مشکلات و بحران های زیست محیطی شده بلکه تبعات اجتماعی نامناسبی را در پی خواهد داشت. به طور مشخص می توان گفت مدیریت این مواد تنها یک مسئله محلی یا منطقه ای نبوده و به مسئله بین المللی تبدیل شده است
در نتیجه توجه خاص به مسئله مدیریت مواد زائد و اتخاذ روشها و مدیریتی که کاهش تولید این مواد را در پی داشته باشد ضروری و اجتناب ناپذیر و از جایگاه و اولویت خاصی در جامعه برخورداراست، به نحوی که با اعمال مدیریت صحیح درمراحل مختلف تولید، نگهداری، حمل ونقل ودفع نهائی آنها ، سلامتی محیط زیست و انسان حفظ و تامین می شود و برای رسیدن به این هدف اساسی و مهم، اتخاذ سیاستهای پیشگیری از آلودگی منابع - Pollution - Prevention و به حداقل رساندن اثرات سوء مواد زائد و پیشگیری ازآلودگی آب، خاک، هوا، پیشگیری از تخریب چشم اندازهای طبیعی،پیشگیری از انتقال بیماریها ضروری است
اولین فهرست مواد زاید خطرناک در 19 ماه مه در دفتر فدرال در ایالات متحده آمریکا منتشر و به تدریج تکمیل گردید. به علاوه فهرستهای تهیه شده توسط سایر آژانسها قانونی ایالتی مورد بررسی قرار می گیرد تا چنانچه ماده ای خطرناک در فهرست وجود داشته باشد، با بررسی شرایط به فهرست فدرال اضافه گردد. شماره ماده زاید در بارنامه ها، اخطاریه ها، بخش نامه های رسمی، بایگانیها، گزارشها، توسط سازمان حفاظت محیط زیست بکار می رود. هر فهرست علاوه بر شماره ماده زاید دارای یک کد خطر نیز می باشد که مبین خصوصیت ماده زاید می باشد[11] این پژوهش با هدف بررسی طبقه بندی مواد زائد خطرناک بر اساس قانون بازیافت و حفاظت منابع آمریکا RCRA انجام شد.
تئوری تحقیق:
محل و دفع نامناسب مواد زائد خطرناک و شیمیایی سهم بزرگی از کل آلودگی محیط زیست را تشکیل می دهد و اثرات مخرب آن در ایجاد بحران های زیست محیطی کاملا مشهود است.[5] بر اساس قانون بازیافت و حفاظت منابع آمریکا - Resource Conservation and Recovery Act - RCRA - Laws - طبقه بندی پسماند ها بر در چهار فهرست پسماندهای خطرناک با منشاء نامشخص، پسماندهای خطرناک با منشاء مشخص، پسماندهای خطرناک حاد و پسماندهای سمی صورت می گیرد.
جهت طبقه بندی یک ماده زاید در فهرست یاد شده ، نام یا فرمول شیمیایی آن را با تک تک مواد موجود در چهار فهرست مقایسه نموده در صورت موجود بودن آن در فهرست ها، کد خطر RCRA مربوط به آن طبقه به هر ماده اختصاص داده می شود. چنانچه فرمول یا نام ماده شیمیایی موجود نبود می توان با بررسی خصوصیات ماده زائد از نظر - خورندگی - - Corrosivity، قابلیت اشتعال - Flammability - ، میل ترکیبی شدید - Reactivity - و سمیت - Toxicity - از طریق برگه های MSDS و یا دیگر اسناد و یا آزمایشات استاندارد RCRA ، EP - و یا - TCLP وضعیت آن را تعیین نمود
پیشینه تحقیق:
تحقیقات در ایران:
شکاری و همکاری در سال 1396 در پژوهشی به مطالعه شناسایی، طبقه بندی و مدیریت پسماندهای صنایع فولاد به روش EAF براساس مدلRCRA را انجام دادند. پس از شناسایی پسماندهای تولیدی از کل پسماند تولیدی در واحد فولاد سازی 99 درصد قابلیت بازیافت دارد و تنها 1 درصد غیر قابل بازیافت می باشد. همچنین % 42 از پسماندهای صنعتی تولیدی جزء پسماندهای خطرناک محسوب می شوند. که از کل پسماندهای خطرناک شناسایی شده 62 %در لیست F - پسماندهای خطرناک با منبع نا مشخص - 25 %در لیست - K پسماند خطرناک با منبع مشخص - و13 %در لیست P - پسماندهای بسیار خطرناک - قرار گرفتند. و بر اساس خصوصیاتخ طرناکی، % 50 از گروه پسماندها دارای خصوصیت سمی، 40 %دارای خصوصیت اشتعال پذیری 10 %واکنش پذیر می باشند. .[1]
تحقیقات در خارج:
روسل در سال 2010 به مطالعه قوانین و مقررات مربوط به روش دفع مواد زائد خطرناک RCRA پرداخت. در این پژوهش به نحوه تغییر و پیشرفت قوانین و مقررات مربوط به روش دفع مواد زائد خطرناک RCRA پرداخته شده است.
