بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به اهمیت شناخت خصیصههای سازمانی به منظور ارتقای کیفی و کمی آنها بویژه در نظام آموزش عالی ، پژوهش حاضر به منظورشناسایی دیدگاه کارکنان در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در خصوص مشخصههای سازمانی با استفاده از تئوری z انجام گردیده است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و ازنظر گردآوری دادها توصیفی پیمایشی است و ابزار جمع آوری داده ها به وسیله پرسشنامه بوده است
جامعه نمونه آماری این پژوهش 127 نفر و حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 90 نفر میباشد که بوسیله روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. یافته های استنباطی نشان داد پرسنل مرد در مقایسه با پرسنل زنان دارای نگرش بهتری در مورد وضعیت خصیصههای سازمانی،"ماهیت استخدام" و "سرعت ارزیابی و ارتقاء" میباشند.
افزون بر آن آزمون t نشان داد که بین دیدگاه آنان در خصوص سایر مشخصههای سازمانی تفاوت آماری معناداری وجود نداشته است. بر اساس یافتههای فوقالذکر پیشنهادهایی در خصوص بهبود وضعیت سازمانی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان ارائه گردیده است.
مقدمه
ازآنجایی که مهم ترین عامل یا اهرم اصلی کاهش یا افزایش بهره وری سازمان، منابع انسانی آن است لذا یکی از مسائلی که مدیران سازمان های پیشرو را در دهه های آینده درگیر خود خواهد ساخت، تلاش برای افزایش بهره وری شغلی کارکنان است
از مهمترین عواملی که در برنامه ریزی منابع انسانی در سطوح سازمانی و ملی باید به آن توجه شود نیروی کار در دسترس است. به مانند سطح کلان و ملی، موفقیت یک سازمان نیز بستگی کامل به کارکنان آن دارد. رقابت- پذیری و نهاتاًی بقای سازمان بستگی به داشتن افراد مناسب، در شغلهای مناسب و در زمانهای مناسب دارد. برنامه ریزی منابع انسانی یا برنامه ریزی استخدامی بر عرضه و تقاضای نیروی کار تمرکز دارد
بر اساس یافته های علمی، مدیریت منابع انسانی در هر سازمان کلید اصلی دست یابی به اهداف تلقی می شود؛ چرا که ا یده های جدید برای نوآوری و شکوفا یی، دستیابی به تولیدات جدید محققان است . به استناد پژوهش های انجام شده مدیریت منابع انسانی، عملکرد سازمان را افزایش می دهد و ضمن ایجاد مز یت رقابت ی مستمر ، در افزا یش بهره وری نیز نقش اساسی دارد
نظام مدیریت انسانی به بخشی از مدیریت منابع انسانی اطلاق میشود که شامل مجموعه های از هدفها، سیاستها، راهبردها، خط مشیهای اجرایی و برنامهها در سطوح ذهنی است که در پاسخ به تلاش کارکنان و به منظور ارتقاء کیفیت زندگی و کاری، تعالی و ترغیب آنان برای ادامه همکاری صادقانه و مثمر با سازمان و در نهایت افزایش پیوندهای بین فرد و سازماندهی شود بر این اساس این تحقیق به منظور شناسایی نظرات کارکنان دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در خصوص مشخصههای سازمانی با استفاده از تئوری z میباشد.
تئوری z
اوشی2 در سال 1981سازمان های آمریکایی و ژاپنی را مطالعه کرد و دو نوع سیستم مدیریت بنامهای نوع A سازمانهای رایج در آمریکا ونوع سازمانهای رایج در ژاپن هستند. هریک ازین دسته ویژگیهای خاص خود را دارندبرای مثال ژاپنیها معتقدند، استخدام باید مادامالعمر باشد و سازمان حق اخراج کارکنانش را ندارد، مگر اینکه مرتکب جرمی شده باشند یا به سن 55 سالگی که سن بازنشستگی آنهاست رسیده باشند.
حال آنکه سازمانهای آمریکایی تمایل به استخدام کوتاه مدت به جای استخدام مادامالعمر دارند. همچنین سازمانهای ژاپنی عقیده دارند، نباید بیدلیل به کارکنان بیاعتماد بود اما این مسئله در سازمانهای آمریکایی رعایت نمیشود و امنیت شغلی کمتری در بین کارکنان سازمانها وجود دارد
سازمانهای ژاپنی اعتقاد دارند تا زمانی که یک فرد 10 سال برای شرکت کار نکرده است ارزیابی و ارتقاء وی، کار درستی نیست. در این سازمانها مدیران پهلو به پهلوی کارکنانشان کار میکنند و این میتواند توضیحی برای این موضوع باشد که چرا مدیران ژاپنی قادر به درک مشکلات کارکنانشان هستند در حالیکه در آمریکا به این روش اعتقادی ندارند، زیرا آنها معتقد به بازخورد و ارتقاء سریع هستند.
ژاپنیها معتقدند به ارتقاء از طریق افراد خارج از سازمان نیستند بلکه معتقدند ارتقاء ازدرون سازمان باید صورت پذیرد، حال آنکه در سازمانهای آمریکایی ممکن است ارتقاء از درون یا بیرون سازمان صورت گیرد. تصمیمگیری در سازمانهای ژاپنی جمعی است و باید کل سازمان در آن شرکت کنند، اما در سازمانهای آمریکایی تنها افراد خاصی در تصمیمگیری شرکت میکنند و این افراد کسی نیستند جزء مدیران آن سازمان. سازمان های نوع A - آمریکایی - در واژههای برنز و استاکلر 1 متمایل به سیستمهای مکانیکی میباشند، در حالیکه نوع J - ژاپنی - شبیه سیستمهای ارگانیک میباشند - مشاهیر مدیریت - . همان گونه که ملاحظه میگرد - جدول - 1، طبق بررسیهای اوچی مشخصههای سازمانی در تئوری Z با برخی از مشخصههای مدیریت از نوع A و برخی از مشخصههای مدیریت از نوع j مطابقت داشته و حالتی بینابینی دارد.
جدول--1 تفاوتهای ارائه شده توسط اوچی از دو فرهنگ مدیریت ژاپنی و آمریکایی براساس تئوریZ
مشخصههای سازمانی
در این نحقیق مشخصه های - قابلیت استخدام، تصمیمگیری، مسئولیتپذیری، ماهیت وظایف، ارزیابی و ارتقاء، کنترل - مورد برسی قرارگرفتند. تا مشخص شود سازمان مورد پژوهش در هریک از مشخصه های مذکور ونیز در جمع بندی نهایی به کدام نوع از سازمان تمایل دارن. قابلیت استخدام کارکنان شامل حرکت مستقلأ و آزادانه افراد در بازار کار با توجه به قابلیتهای استخدامی به منظور تحقق بخشیدن به نیروهای خویش است
مفهوم ماهیت استخدامی مفهومی است که برای مواجه با عدم امنیت شغلی در استخدام مطرح شده است.
طبق نظریه »کانتر «3 قابلیت استخدام امنیت جدی است که اگر افراد به دست آوردند و آنرا حفظ کنند زمانی که شغل خود را از دست بدهند جای دیگری برای استخدام دارند. قابلیت استخدام کارکنان مفهومی است که در جهت امنیت استخدام به عنوان جایگزن امنیت شغلی در روابط استخدامی جدید مطرح شده است و در دهههای اخیر مورد بحث قرار میگیرد
نتایج تحقیقات فاین - 1986 - 4 به عنوان » نوآوری فناوری، گسترش و فناوری« نشان داد که مشارکت کارکنان در تصمیمگیری یکی از راههای مقابله با مقاومت در برابر تغییرات است - آصفی و همکاران، . - 1388 آبراین - 2002 - 5 در مقاله خود به عنوان »مشارکت کلیدی برای انجام تغیر موفق« عنوان کرد که مشارکت و درگیری کارمندان خط مقدم در امور سازمانی، نقش کلیدی در اطمینان پذیرش تغییر و ایجاد شرایطی برای همکاری مؤثر در سازمان دارد.
