بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر شناسایی نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید کمیته امداد امام خمینی - ره - استان بوشهر و ارائه راهبردهای استراتژیک میباشد. این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از منظر گردآوری داده، روشی علی- مقایسهای محسوب میشود. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از ماتریس چهارگانه سوات و ماتریس احصاء استراتژی آن استفاده گردیده است که در پایان منجر به اثبات فرضیات پژوهش گردید. در این تحقیق جهت تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ مقدار محاسبه شده برابر 0/85 بدست آمد که بر اساس اصول روش تحقیق، مقدار مطلوبی تلقی میشود.
مهمترین قوت از نظر پرسش شوندگان شامل دریافت خدمات حمایتی مناسب و شایسته توام با حفظ کرامت انسانی با امتیاز 0/32 میباشد. مهمترین نقاظ ضعفها شامل فقدان شفافیت و کامل نبودن شرح وظایف سازمانی با امتیاز 0/14 میباشد امتیاز وزن درونی در اداره کمیته امداد 2/9 میباشد. بر اساس نمرات حاصل از ارزیابی عوامل داخلی و عوامل خارجی که به ترتیب 2/9 و 2/29 می باشد، طرح در موقعیت تدافعی ماتریس داخلی خارجی قرار می گیرد. بر اساس ماتریس داخلی و خارجی، راهبرد تهاجمی را باید انتخاب کرد.
.1 مقدمه
بدون تردید میتوان، حیات بشر را محصول یک رابطه اجتماعی تلقی کرد. از هنگامی که چشم به جهان میگشاییم، با لمس شدن نخستین تجربه اجتماعی خود را شکل میدهیم. مواجهه با واکنش های - کلامی و غیر کلامی - اطرافیان نیز لحظه به لحظه بر وسعت و غنای این تجربه میافزاید. با توجه به تغییرات و پیچیدگی های روز افزون جامعه و گسترش روابط اجتماعی، آماده سازی افراد، جهت رویارویی با موقعیت های دشوار، امری ضروری به نظر می رسد به همین دلیل روان شناسان جهت پیشگیری از بیماری های روانی و ناهنجاری های اجتماعی، آموزش مهارت های ارتباطی را آغاز نموده اند.
ارزیابی علمکرد طی سالهای اخیر بطور گستردهای به نقد کشیده شده و تعاریف جامعی از اهداف و عملکردهای آن درحوزه مدیریت منابع انسانی ارائه شده است. نگاهی گذرا به سیر تکاملی ارزیابی نشان میدهد که در مدیریت قدیم و کلاسیک بدان به مثابه کنترل در وظایف و کارکردهای مدیر نگریسته شده است ولی امروزه به صورت یک فرایند پویا، مستمر، کیفی و متقابل - مدیر و کارکنان - بعنوان پاره سیستم اصلی مدیریت منابع انسانی کارکردی فراتر از اعطاء پاداش، تأکید بر حمایت رفتار، ایجاد ارتباط بین مدیران و کارکنان و بهسازی منابع انسانی در سازمانها دارد.
در این پژوهش تلاش شده است، از یک منظر بیرونی فعالیتهای کمیته امداد با دیدی گسترده تر نگریسته شده و مهمترین چالشها، تهدایدات و نقاط و ضعف و قوت مرتبط با عملکرد کمیته امداد امام خمینی استان بوشهر مورد بررسی قرار گیرد. ارائه پیشنهاداتی جهت ارتقای سطح کیفی کارکردها و خدمات از اهداف مهم تحقیق به شمار میآید. پیش از بررسی هر مسئلهای صورت مسئله باید به وضوح کافی روشن شود. همچنین می بایست اهمیت انجام پژوهش و روش های به کار گرفته شده در آن کامل روشن باشد.
هدف اصلی شناسایی کسب اطلاعات در زمینه گروهی فعالیت سازمان یافتهای است که از ایجاد مشکل پیشگیری میکند. مثلاً با ارائه اطلاعات شغلی به صورت گروهی، به مراجعان کمک میشود تا حتی الامکان انتخابهای نادرست انجام ندهند و درآینده با مشکلاتی مواجه نگردند. لذا فعالیتهای شناسایی جنبه پیشگیری دارند - سرمد، . - 1387 سازمانها به گونهای طراحی شدهاند تا از انرژی و توانایی افراد برای انجام کار و تحقق هدفهای خود استفاده کنند. طبیعی است اگر مدیران بتوانند توانمندی کارکنان سازمان را افزایش دهند، موجب توسعه و بهبود کار سازمان شدهاند .
بنابراین از آنجا که انسان محور تحولات سازمانی است، برای دستیابی به تراز بالندگی قابل قبول سازمانی، باید به ارتقای تراز منابع انسانی پرداخت، آنها را از درون رشد داد و به گونهای خودفرمان پرورد - پورکیانی، پیرمرادی، . - 1389 رشد و ترقی هرجامعه ای مستلزم داشتن نیروهای سالم و با نشاط می باشد و تمام سرمایه های انسانی آن جامعه در ساختن جامعه میتوانند نقش داشته باشند. - آقایی، . - 1384
موضوعات راهبردی موارد و مباحث اساسی هستند که امداد استان را در زمان حال یا آینده تحت تاثیر قرار میدهند. درصورتی که راهکار مناسب در قبال یک مسئلهی استراتژیک اتخاذ گردد میتوان امیدوار بود امداد به یک منفعت استراتژیک دست یابد و یا از محل معضل استراتژیک رهایی یابد. استان بوشهر به عنوان یکی از استانهای کمتر برخوردار، نیازمند توجه ویژه به آن میباشد، با وجود پیشرفت های حاصله در بخش های مختلف اقتصادی در این استان سایه توسعه نیافتگی بر آن همچنان گسترده است. بنابراین همیشه لازم بوده است که سازمانهای حمایتی در زدودن این غبار از چهره استان سهمی داشته باشند.
کمیته امداد امام خمینی - ره - در این راستا نقش ویژهای دارد. به عنوان یکی از نهادهای مسئول در امر تأمین اجتماعی، این سازمان نقش ویژهای بر عهده دارد. در این پژوهش سعی بر آن شده تا با شناسایی نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید کمیته امداد امام خمینی - ره - استان بوشهر و ارائه راهبردهای استراتژیک و همچنین مفهوم شناسی راهبردهای استراتژیک و اهمیت و ابعاد گوناگون آن و نیاز افراد جامعه به این مولفه ها پرداخته شود تا شاید در جهت رفع موانع و مشکلات موجود کارمندان و دستاندرکاران ادارات دولتی پیش بینی شود.
.2 روش تحقیق
این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از منظر گردآوری داده، روشی علی- مقایسهای محسوب میشود و روش گردآوری اطلاعات نیز میدانی میباشد. در اجرای تحقیق، مراحل زیر پیگری خواهد شد:
-1 تدوین چار چوب مفهومی با استفاده از اطلاعات کتابخانهای و بررسی اسناد و مدارک موجود و مشاهده سایتهای اینترنتی مرتبط .
-2 تدوین فرضیههایی با استفاده از مبانی نظری، پیشینه تجربی تحقیق.
-3 مصاحبه با تعدادی از مدیران و کارشناسان ارشد در خصوص ترکیب و شمای کلی پرسشنامه و نحوه طراحی آن، سوالات مصاحبه در قالب کلی فرضیه ها و سوالات تحقیق بوده است .
-4 طراحی ابزار پرسشنامه با همکاری و راهنمایی اساتید محترم راهنما و مشاوران و سایر صاحبنظران و جمعآوری اطلاعات بر اساس چار چوب نظری و فرضیههای تحقیق .
-5 نتایج بدست آمده و یافتههای تحقیق با استفاده از دانش موجود و با راهنمایی استاد محترم راهنما و اساتید مبتنی بر نتایج تحقیق ارائه خواهد شد .
1,2 روش جمعآوری اطلاعات
در پژوهش حاضر ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه است. پرسشنامه به صورت محقق ساخته و با مطالعه ی ادبیات تحقیق و بررسی تحقیقات مشابه تهیه گردیده است. در جدول - 1 - نام متغیر و ضریب الفای کرونباخ مربوطه به آن مشخص شده است. سئوالات مصاحبه در قالب کلی فرضیهها و سئوالات تحقیق قرار داشته و منجر به طراحی پرسشنامه تحقیق شده و در تدوین پرسشنامه نیز سوالات به صورت بسته و چند گزینه ای مطرح خواهند شد.
برای تعیین ضریب پایایی 30 پرسشنامه در کارمندان معاونین، مدیران و روسای ادارات کمیته امداد امام خمینی بوشهر که شامل مجموعه کارمندان معاونین، مدیران و روسای ادارات کمیته امداد امام خمینی بوشهر توزیع گردیده است. آلفای کرونباخ مقدار محاسبه شده برابر 0/85 بدست آمد که بر اساس اصول روش تحقیق، مقدار مطلوبی تلقی میشود. بدین منظور در این تحقیق تعداد 30 پرسشنامه بین کارمندان معاونین، مدیران ادارات کمیته امداد امام خمینی شهر بوشهر مورد بررسی و اصلاح، پرسشنامه نهایی با تعداد 25 گویه مورد تایید قرار گرفت، و بدین وسیله روایی محتوایی پرسشنامه نیز از نظر اساتید متخصص مورد قبول واقع گردید.
2,2 جامعه آماری و حجم نمونه
جامعه آماری تحقیق عبارتند از: کارمندان معاونین، مدیران و روسای اداراه کمیته امداد امام خمینی شهر بوشهر که شامل مجموعه کارمندان معاونین، مدیران و روسای اداراه کمیته امداد امام خمینی بوشهر، می باشد. کمیته امداد در سال 1394کلاً دارای 31 واحد سازمانی شامل 17 شاخه اصلی - اداره - شش شاخه فرعی، یک اردوگاه برگزاری اردوهای آموزشی و تربیتی، 4 خوابگاه دانش آموزی، 10 کانون فرهنگی و یک واحد ستادی میباشد.
3,2 روش و ابزار تجزیه و تحلیل اطلاعات
در تجزیه و تحلیل این پژوهش از نرم افزارهای اس.پی.اس. اس، اکسل و روش سوات استفاده شد. سوات شناسایی نظاممند عواملی است که راهبرد، باید بهترین سازگاری را با آنها داشته باشد. منطق رویکرد مذکور این است که راهبرد اثربخش باید قوتها و فرصتهای سیستم را به حداکثر برساند، ضعف ها و تهدیدها را به حداقل برساند. این منطق اگر درست به کار رود نتایج بسیار خوبی برای انتخاب و طراحی یک راهبرد اثربخش خواهد داشت - حکمت نیا و موسوی، . - 1385 در نهایت تحلیل لازم انجام و در صورت لازم باید اقدامات اصلاحی جهت بهبود عملکرد در آن شاخص را معین نمود.
یک نکته اینکه در نتایج عملکرد، معمولاً رویکرد و دیدگاه حاکم در ارزیابی عملکرد مورد توجه خاص قرار میگیرد. مثلا: اگر ارزیابی عملکرد یک فرایند مورد توجه باشد، نتایج این اندازهگیری منتهی به تعیین وضعیت مطلوب یا نامطلوب بودن عملکرد آن فرآیند میگردد. اگر فرآیند موجب افزایش ارزش افزوده برای سازمان شود عملکرد آن مطلوب، و گرنه علت منفی بودن عملکرد فرآیند را باید بررسی کرد.
3,2 مراحل تدوین استراتژی سوات
مرحله ورودی با استفاده از رهیافتهای تحلیل محیط بیرونی و ارزیابی عوامل خارجی و همچنین مطلب روش تحلیل محیط درونی و ارزیابی عوامل داخلی در مدیریت استراتژیک، داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای تدوین استراتژی ها را گردآوری و ایجاد می شود. مرحله مقایسه در این بخش از فرآیند برنامهریزی و مدیریت استراتژیک با مقابل هم قرار دادن عوامل مهم داخلی و خارجی، انواع استراتژیهایی که اجرای آنها برای سازمان امکان پذیر است را تعیین میشود. روش ها و تکنیک های متفاوتی برای این مهم یعنی تعیین استراتژیها وجود دارد که در این مطلب تمرکز را بیشتر بر روش ماتریس قوتها، ضعفها، تهدیدها و فرصتها گذاشته میشود. در این مرحله از ماتریس، سوات نقاط ضعف، نقاط قوت، فرصتها و تهدیدها برای تعیین استراتژیها بهره میگیریم.
